تبیان، دستیار زندگی
خیلى از ناراحتى‏هایى كه خانم‏ها دارند، مرض ضعف اعصاب است كه باعث‏سردرد، درد گرفتن طرف چپ بدن، گردن درد، لرزش جسمانى و . . . مى‏شود و ریشه‏اش این جا است كه مثلا غیبتى شده و آن غیبت‏به گوش آن شخص رسیده و باعث ناآرامى روح شده است . لذا حضرت مى‏فرمایند: بهتری
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

دلم میخواد خدامو شاد کنم!! چطوری؟!

عبادت

امیرالمۆمنین على (علیه‏السلام) مى‏فرماید:

«. . . . و جعلها منتها رضاه حاجته من خلقه فاتقوا الله الذی انتم بعینه . . . .» ; (1)

«خداوند سبحان، انجام واجب و ترك حرام را نهایت درجه خشنودى از بنده ‏اش قرار داده است‏» . (ضمیر «ها» در «جعلها» به انجام واجب و ترك حرام برمى‏گردد).

در این جا، بحث نماز شب و بحث تلاوت قرآن و بحث ذكر و ورد و چله‏نشینى مطرح نشده است، بلكه بحث انجام واجب و ترك حرام است و خداوند براى آن كه بفهماند كه میزان اهمیت انجام واجب و ترك حرام پیش خودش چقدر است، مى‏فرماید: نیازى كه من به شما بنده‏ها دارم این است كه بتوانید واجبات و محرمات را رعایت كنید كه این بیان، جامع‏ترین و رساترین تعبیر خدا براى نشان دادن اهمیت انجام واجب و ترك حرام است.

سپس مى‏فرماید: «فاتقوا الله الذی انتم بعینه‏» ; حالا كه شما در محضر من هستید، پس چرا واجبات را انجام نمى‏دهید و محرمات را ترك نمى‏كنید؟

البته مشكل اساسى ما این است كه آشنا به واجبات و محرمات نیستیم و اطلاع كافى نسبت‏به این دو مقوله نداریم و فكر مى‏كنیم كه واجبات و محرمات همین است كه در رساله‏ها آمده است. در حالى كه پنجاه و پنج تا از محرمات، گناه كبیره است كه در رابطه با آن روایت داریم و كبیره یعنى بى‏برو برگشت نتیجه انجام آن آتش جهنم است .

تعبیر دیگر امیرالمۆمنین (علیه‏السلام) این است كه مى‏فرماید: خداى سبحان فرموده است: من یك حق، گردن شما دارم كه اگر این حق من را ادا كنید، در ازاى آن، حقى از شما بر گردن من خدا واجب مى‏شود و حق من به گردن شما این است كه واجبات و محرمات را خوب بشناسید و به آن‏ها عمل كنید، اگر این كار را بكنید، حق من ادا شده است . (2)

بعد حضرت دو دستور العمل را ارائه مى‏دهند، براى این كه بتوانیم هم در وادى شناخت هم در انجام واجبات و ترك محرمات موفق بشویم، یا به تعبیر دیگر، رمز موفقیت در انجام واجب و ترك حرام را دو چیز مى‏دانند:

1 . «و ان تستعنوا علیها بالله‏» (3) ; در هر زمان و مكانى كه فكر مى‏كنید محل استجابت دعاست، به هر زبان، و در هر حال و موقعیتى كه احتمال استجابت دعا مى‏دهید، دعا كنید كه «خدایا! توفیق شناخت انجام واجب و ترك حرام به من عطاكن و در سایه آن توفیق، توفیق انجام واجب و ترك حرام كه نهایت درجه خشنودى تو از من است، به من عنایت فرما» . مثلا قبل از اذان صبح روز جمعه، بعد از خطبتین نماز جمعه تا قبل از شروع نماز و غروب روز جمعه این سه وقت، اوقات استجابت دعاست و در روایات داریم كه دعا در اسلام، یك مقوله‏اى است كه وقتى از زبان بنده‏اى خارج مى‏شود، به هیچ وجه من الوجوه رد نمى‏شود. اصلا در منطق دین ما، دعا از بنده، در محضر حق تعالى رد نمى‏شود.

خیلى از ناراحتى‏هایى كه خانم‏ها دارند، مرض ضعف اعصاب است كه باعث‏سردرد، درد گرفتن طرف چپ بدن، گردن درد، لرزش جسمانى و . . . مى‏شود و ریشه‏اش این جا است كه مثلا غیبتى شده و آن غیبت‏به گوش آن شخص رسیده و باعث ناآرامى روح شده است . لذا حضرت مى‏فرمایند: بهترین داروى درد این است كه جلوى زبان گرفته شود

دعا از دو حال خارج نیست; یا صد در صد مستجاب مى‏شود، یا صد در صد رد مى‏شود. اگر رد بشود، در روایات هست كه كفاره گناهان حساب مى‏شود و اگر مستجاب بشود، یا آن خواسته را در دنیا مى‏دهند، یا بعد از مرگ و اگر در دنیا بدهند، یا زود مى‏دهند، یا با تاخیر و آن به خاطر حكمتى است كه در روایات بیان شده است و در روایات داریم كه وقتى بعد از مرگ دعا مستجاب شد و تحویل آن شخص داده مى‏شود، شخص مرده از خدا تمنا مى‏كند كه اى كاش همه دعاهاى من بعد از مرگ مستجاب مى‏شد، نه در دنیا. چون دعا اگر در دنیا مستجاب بشود، با آفت‏هایى كه وجود دارد، از بین مى‏رود، ولى بعد از مرگ دیگر آفت وجود ندارد كه از بین برود .

ناشکری

2 . «و تستعینوا بها على الله‏» (4): مساله تمرین است كه فرمایش حضرت این است كه وقتى ما این رمز موفقیت را به دست آوردیم كه در هر جا كه محل استجابت دعا بود، دعا كردیم و از خدا خواستیم كه توفیق شناخت و عمل در انجام واجب و ترك حرام را به ما بدهد، بعد در مرحله عمل از كم و آهسته و آهسته، با تمرین و اراده و همت‏باید پیش برویم و راه دیگرى نداریم . چون طبق روایتى كه فیض كاشانى در كتابش آورده است، بچه كه به دنیا مى‏آید، گریه چهار ماه اول او «اشهد ان لا اله الا الله‏» است و گریه چهار ماه دوم او «اشهد ان محمد رسول الله‏» است و گریه چهار ماه سوم او براى پدر و مادر است و بچه در ابتدا معصوم است، ولى به دریج‏ساختمان وجودش پر از تعلقات مى‏شود. و اگر بخواهد این تعلقات را در حد و مرز واجب و حرام الهى به كار برد، نیاز به كار و تمرین دارد و یك شبه راه صد ساله را نمى‏توان پیمود و نباید فكر كنیم كه سریع مى‏شود واجبات و محرمات را شناخت و سریع مى‏شود شروع به انجام واجبات و ترك محرمات نمود. چون عجله، كار شیطان است و عجله انسان را به گناه كبیره مبتلا مى‏كند. پس رمز دوم موفقیت، تمرین است از كم، نه با عجله.

حضرت على (علیه‏السلام) در ادامه خطبه 191 مى‏فرمایند: «فما اقل من قبلها و حملها حق حملها»، چقدر كم هستند اشخاصى كه این حد از ایمان را دارا باشند كه قلبا بدانند وظیفه‏شان انجام واجب و ترك حرام است و این را در مرحله عمل به اجرا در آورند. چقدر كم هستند كسانى كه حق این مساله انجام واجب و ترك حرام را ادا كنند. سپس مى‏فرمایند:

«و هم اهل صفة الله سبحانه اذ یقول‏».

خداى سبحان هم در آیات شریفه از این موضوع پرده برداشته و مى‏فرماید: «و قلیل من عبادى الشكور» ; در میان بنده‏هاى من بسیار كم هستند كه اهل شكر باشند .

این آیه شریفه را حضرت در باب انجام واجب و ترك حرام استشهاد آورده‏اند و منظور از «و قلیل من عبادى الشكور» این نیست كه مثلا در میان این عده قلیل شیعه (در میان كثرت كفار)، چقدر كم عارف داریم و . . . ، بلكه منظور این است كه در میان این عده قلیل، بنده‏هایى كه بتوانند واجبات و محرمات را بشناسند و خوب پیاده كنند، چقدر كم هستند.

در هر زمان و مكانى كه فكر مى‏كنید محل استجابت دعاست، به هر زبان، و در هر حال و موقعیتى كه احتمال استجابت دعا مى‏دهید، دعا كنید كه «خدایا! توفیق شناخت انجام واجب و ترك حرام به من عطاكن و در سایه آن توفیق، توفیق انجام واجب و ترك حرام كه نهایت درجه خشنودى تو از من است، به من عنایت فرما»

لذا «و قلیل من عبادى الشكور» هم انذار است و هم تبشیر; آن هم در حد انجام واجب و ترك حرام . تبشیر است، یعنى این كه اگر شما واجبات را انجام دهید و محرمات را ترك كنید، جزء بنده‏هاى قلیل و شكور مى‏شوید . و انذار است، چون ما جزء آن عده قلیل نیستیم. لذا حضرت آنها را تشویق مى‏كند و مى‏فرماید: «فاهطعوا باسماعكم الیها»; با گوشهایتان بشتابید به سوى شنیدن واجبات و ترك محرمات. «و ایظوا بجدكم علیها»; با جد و كوشش و تلاش به انجام واجب و ترك حرام روى آورید. و «ایقظوا بها نومكم‏» ; از خواب غفلت‏بیدار شوید (خواب به معناى غفلت از واجب و انجام حرام است و بیدارى شما از این خواب، به معناى شناخت و انجام واجبات و محرمات است).

«. . . و اشعروها قلوبكم‏»; . . . اگر بخواهید قلوبتان شعور پیدا كند، راه آن انجام واجب و ترك حرام است . «و ارحضوا بها ذنوبكم‏»; بهترین راه كفاره گناهان انجام واجب و ترك حرام، «و داووا بها الاسقام‏» و بهترین راه مداواى بیمارى‏ها، انجام واجب و ترك حرام است.

به عنوان مثال، خیلى از ناراحتى‏هایى كه خانم‏ها دارند، مرض ضعف اعصاب است كه باعث‏سردرد، درد گرفتن طرف چپ بدن، گردن درد، لرزش جسمانى و . . . مى‏شود و ریشه‏اش این جا است كه مثلا غیبتى شده و آن غیبت‏به گوش آن شخص رسیده و باعث ناآرامى روح شده است. لذا حضرت مى‏فرمایند: بهترین داروى درد این است كه جلوى زبان گرفته شود.

پى‏نوشت‏ها:

1) نهج البلاغه، خطبه 183، ص 266 .

2) نهج البلاغه، خطبه 191، ص 284 .

3) همان .

4) همان .

بخش نهج البلاغه تبیان


منبع: اهمیت انجام واجب و ترك حرام از دیدگاه نهج البلاغه ؛ حجة الاسلام سید فرید موسوى

مطالب مرتبط:

خدا نزدیکتر از آنست که فکر می کنیم!‌!

شاه‌کلیدی که آیت‌الله خوشوقت داشت

اهمیت انجام واجب و ترک حرام!

ریشه‌ی دوری از خدا در چیست؟

بهترین راه برای این که عبد خدا شویم!

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.