دستمزد به روایت بازیگر

آیا دستمزدها در سینمای ایران عادلانه است؟/ هر کس هر چقدر دوست دارد مزد می‌گیرد!

بیشترین هزینه‌های تولید فیلم در ایران، دستمزدهای هنرپیشه‌هاست، به‌گونه‌ای که گاه 40 یا حتی 50درصد هزینه تولید یک فیلم، مربوط به دستمزدهای بازیگران یک فیلم می‌شود و در نهایت تهیه‌کنندگان، برای کاهش احتمال نفروختن فیلم و ورشکستگی، مجبور به تولید هر اثر سطحی می‌شوند و افزایش نجومی رقم دستمزد بازیگران سینما و تلویزیون، روند تولید را گرفتار مسائلی تازه از جمله بالا رفتن میزان هزینه ها می کند. در جریان فیلمسازى عناصر و عوامل مهم دیگرى حضور دارند که دستمزدهای متفاوتی دارند.

تهیه کننده، کارگردان و بازیگر اضلاع مهم مثلث تولید در این زمینه اند و برای همین نظرات حمید آخوندی، خسرو معصومی و سعید راد به عنوان سه تن از اهالی سینما در این سه جایگاه را جویا شده‌ایم.

خسرو معصومی گفت: هزینه تولید در ایران بسیار گران است و این هم البته دلایلی دارد که جای بحث زیادی دارد. بعضی ها بودجه های فاخر می گیرند و در نهایت فیلم های درجه چندم می سازند و علاوه بر هزینه های بسیار که روی دست سینما می گذارند افتخاری هم برای سینمای کشور به دست نمی آورند.

این کارگردان افزود: بعضی بازیگران ماهی 150 میلیون دستمزد می گیرند و اصلا نمی شود با آنها صحبت کرد و گاهی بخش های مدیریت سازمان های مختلف به این سمت کشیده می شوند که هزینه را به سمت گرانی می کشانند. آنها نمی دانند وقتی به بازیگری دستمزدی سرسام آور داده شود دیگر با رقم و دستمزد کمتر حاضر به بازی در فیلم دیگری نیست. گاهی شنیده می شود فرخ نژاد 900 میلیون یا عرب نیا 400 میلیون گرفته اند و باید پرسید چه کسانی اینچنین دستمزد ها را بالا برده اند؟

اما سعید راد اظهار کرد: دستمزد برای بازیگران در داخل ایران به گونه ای است که هر کس هر چقدر دوست دارد می گیرد. هر جا تهیه کننده زورش برسد پول نمی دهد و هر جا زورش نرسد پول می دهد! هیچ فرمولی ندارد و همه چیز آن غلط به نظر می رسد. بازیگری که در فیلم قبلی خود یک مبلغی را می گیرد یک دفعه در فیلم بعدی چند برابر دریافت می کند و هیچ معیاری برای میزان آن نیست.

این بازیگر ادامه داد: کارگردانانی که احساس می کنند بازیگران پول زیادی می برند و هزینه منطقی نیست خب فیلمشان را با آن بازیگران نسازند و اگر بازیگری که پول زیاد می گیرد و به او پول می دهند حتما راغب هستند که از او استفاده می کنند. الان نگاه کنید یک فیلم روی پرده است به نام «استرداد». همه بازیگران این فیلم خوب هستند و معلوم است که مردم آنها را می خواهند و فروش خوبی خواهد کرد.اصلا جای گله ندارد، یا برای یک سناریو با هم توافق می کنیم یا نه و می گوییم خداحافظ. هیچ کس در سینما نمی تواند گله کند .

حمید آخوندی نیز گفت: واقعا استانداردی وجود ندارد و نمی توانیم بگوییم بالا است یا پایین و نه حتی متوسط.اما به نظر می رسد دستمزد بقیه عوامل تولید فیلم خیلی پایین باشد،مثلا دستمزد نویسنده.نویسنده ای که شش ماه تا یک سال وقت می گذارد و یک فیلمنامه می نویسد و شخصیت هایی خلق می کند چند برابر آن را بازیگران می گیرند . در اینجا صحبت زیاد بودن دستمزد آن یکی نیست بلکه دستمزد نویسنده و یا فلان عامل پایین است. تعدادی از بازیگران هستند که با خودشان پول به گیشه می آورند و طبیعتا می توانند پول زیاد تری بگیرند اما باید بگوییم در واقع دستمزد نسبت به کل هزینه تولید بالا است و کارگردان هم نسبت به بازیگر کمتر می گیرد و به نظر منطقی نمی آید ولی راه چاره ای دیگری نداریم.

معصومی در این ارتباط توضیح داد:بازیگری بوده است که برای فیلم من بازی کرده است و مبلغ هم بالا نگرفته ولی به تازگی با او صحبت کنی می گوید ماهی 150 میلیون می گیرم برای بازی! آدم با شنیدن این صحبت ها پشیمان می شود که با برخی اصلاً وارد مذاکره شده است در بخش های دیگر هم همینطور است. شما اگر بخواهید بیلبورد های تبلیغاتی هفت تیر را برای فیلمتان بگیرید حدود 900 میلیون هزینه می شود و این برای سینمایی که  میانگین بهترین فیلم هایش یک میلیارد فروش دارد خیلی خیلی زیاد است.

کارگردان خرس اظهار داشت:عدم شناخت صنعت سینما  به بدنه سینما ضربه می زند و ما باید با آگاهی کامل و راهکار های حرفه ای با برنامه ریزی و نگاه یکسان به تمام فیلمسازان به تولیدات سینمایی بپردازیم.

راد نیز متذکر شد:دستمزد بازیگر کلا در تمام دنیا فیکس نیست و جنس این نوع کار کلا کاری نیست که بشود به صورت یک میزان ثابت به آن نگاه کرد و یا فرمول خاصی داشته باشد.فقط در خارج از ایران مدیریت صحیحی بر این منابع که فیلم با آنها تولید می شود دارند و همه چیز را مدیریت می کنند ولی اینجا جوری است هر کس زورش رسید! 90  درصد فیلم ها در ایران دولتی تهیه می شود و تهیه کننده ها غیر تخصصی عمل می کنند و منبع را بد تقسیم می کنند و فیلم آسیب می بیند. مدیریت درستی روی این منابع اعمال نمی شود. بعضی وقت ها یک کارگردان یا تهیه کننده شخصی می خواهد کار کنند همه به او کمک می کنند و بازیگران و دیگر عوامل به او تخفیف می دهند و بعضی مواقع یک فیلم پروداکشن عظیمی دارد و بازیگر هم دستمزد خوبی می گیرد. من برای فیلم «چ» حاتمی کیا دستمزد خوبی گرفتم و این طبیعی است و فیلم های دیگری هم بوده با یک کارگردان جوان کار کرده ام و نصف این مبلغ را هم نگرفته ام.

در پایان حمید آخوندی خاطرنشان کرد:به نظر می رسد معیاری برای سنجش وجود ندارد و مثلا اگر بخواهیم بگوییم دستمزد فلان بازیگر زیاد است باید ببینیم نسبت به چه چیزی زیاد است؟