متاستاز استخوان چیست؟

متاستازهای استخوان (Metastatic Bone Disease) شایع ترین تومورهای بدخیم استخوان هستند، البته منشاء آنها خود استخوان نیست. وقتی فردی دچار سرطان ریه، پستان، پروستات، تیروئید یا اعضای دیگر شود و سلول های سرطانی خود را به استخوان رسانده و در آن شروع به رشد کنند، می گویند سرطان به استخوان متاستاز داده است یا متاستاز استخوانی بوجود آمده است.

متاستاز استخوانی در افرادی اتفاق می‌افتد که دچار سرطانی هستند که در خارج از استخوان‌ها آغاز شده است.

سلول‌های سرطانی از محل اولیه جدا می‌شوند و در جریان خون و دستگاه لنفاوی به حرکت درمی‌آیند.

هنگامی‌که سرطان به اندام‌های دور دست بدن گسترش می‌یابد، این فرآیند را متاستاز می‌نامند. مکان‌های رایج صورت گرفتن متاستاز شامل استخوان، ریه و کبد است.

در حقیقت متاستاز استخوان نوعی تومور استخوان است که منشا آن از سایر بافت های غیر استخوانی است.

بطور متوسط هر سال بیش از یک میلیون سرطان تشخیص داده می شود و نیمی از آنها می توانند به استخوان متاستاز پیدا کنند.

با بهبود مراقبت های پزشکی در سال های اخیر، هر ساله تعداد بیشتری از بیماران با سرطان های ریه، پستان و پروستات عمر بیشتری می کنند و همین امر موجب می شود بیشتر با عوارض بیماری که یکی از آنها متاستاز به استخوان است روبرو شوند.

مهم ترین راه انتشار سلول های سرطانی از بافت سرطانی اولیه، جریان خون وریدی است، یعنی همان جریان خونی که از بافت خارج شده و به قلب می رود، می تواند سلول های سرطانی را با خود حمل کرده و به بافت هایی که جریان خون وریدی را دریافت می کنند (کبد و ریه) برده و بنشاند.

البته هر سلول سرطانی در هر بافتی نمی تواند تکثیر پیدا کند و بافت میزبان باید بتواند شرایط لازم برای رشد سلول ها را در اختیار آنها بگذارد.

استخوان از لحاظ شیوع، سومین بافتی است که میزبان سلول های سرطانی از بافت های دیگر می شود.

متاستاز به کبد و ریه معمولا تا وقتی به مراحل پیشرفته نرسد، علامتی ایجاد نکرده و بیمار متوجه آن نمی شود، ولی متاستاز در استخوان معمولا دردناک است و زودتر تشخیص داده می شود.

در تمام انواع سرطان، خطر متاستاز استخوانی وجود دارد، گرچه پزشک نمی‌تواند با اطمینان بگوید که آیا سرطان شخص بیمار گسترش خواهد یافت.

احتمال ایجاد متاستاز استخوانی در انواع خاصی از سرطان بیش‌تر است.

این انواع شامل سرطان‌های پستان، تیروئید، پروستات، ریه و کلیه می‌باشند. در ضمن، احتمال اینکه تومورهای بزرگ تر که به غدد لنفاوی گسترش یافته‌اند به استخوان‌ها گسترش یابند هم بیش‌تر است.

متاستاز استخوانی امکان دارد در هر استخوانی ایجاد شود. اما سرطان از همه بیش‌تر به استخوان‌هایی گسترش می‌یابد که در نزدیکی مرکز بدن قرار دارند. ستون فقرات رایج‌ترین محل تشکیل متاستاز استخوانی است. دیگر نواحی رایج ایجاد متاستاز استخوانی شامل استخوان ران، استخوان بازو، دنده‌ها، لگن، و جمجمه می‌باشد.

درمان این بیماران یک کار تیمی است و نیاز به مشارکت نزدیک جراح ارتوپد، متخصص انکولوژیست، متخصص رادیوتراپی، متخصص درد و متخصص روانپزشکی دارد.

فرآوری: نیره ولدخانی

بخش سلامت تبیان

منابع:

ایران ارتوپد - دکتر مهرداد منصوری

موسسه تحقیقات، درمان و آموزش سرطان

مطالب مرتبط:

متاستاز؛ پخش سرطان در بدن

آشنایی با تومورهای استخوان

سرطان استخوان و علائم آن