آن روی سکه بی بی سی!

بدون شک در نوروز سال 79 که اولین شبکه ماهواره‌ ای فارسی زبان به شکل غافلگیرکننده و بدون اطلاع مدیران آن در ایران قابل دریافت شد، كمتر کارشناس و مسئولی گمان می ‌برد که پس از 13 سال این شبکه‌های ماهواره‌ای بتوانند این گونه بر افكار عمومی تاثیرات كنترل نشده خود را بر جای بگذارند و به یکی از سوژه‌های مهم کشور تبدیل شود.

حدود 13 سال از آن زمان که مجری شبکه «INTV» از تماس یک شهروند اصفهانی با این شبکه شوکه شده بود و با تعجب و بهت یک سیب را از پای شبکه خودش نشان داد و از او پرسید «اگر الان مرا می ‌بینی بگو که در دست من چیست؟!» می‌گذرد و این روزها شبکه ‌های جدیدی در فضای لایتناهی تركتازی می ‌كنند.

پی ام سی، بی بی سی فارسی، صدای امریکا، جم تی وی، من و تو، فارسی وان و شبکه AAA ؛ «هفت قلوی مهاجم» شاید بهترین تعبیری باشد که بتوان برای این شبکه‌ها به کار برد. هفت شبکه ماهواره‌ای که هرکدام بخشی از مخاطبان را هدف قرار گرفته ‌اند و همین 7 شبکه به عنوان رقیبی جدی برای سازمان عریض و طویل صدا و سیما و شبکه‌های بی‌شمار این سازمان قرار گرفته‌اند.

اخیرا روزنامه هفت صبح به بررسی هفت شبکه ماهواره ای پربیننده پرداخته که با اقتباس از آن، در این مطلب اطلاعاتی درباره شبکه بی بی سی فارسی (BBC Persian) ارائه می گردد:

دقیقا در زمانی که هیاهوی شبکه ‌های سیاسی ماهواره‌ای محدود به شبکه ‌های کُند و خسته”‹ای مانند صدای امریکا، کانال وان، پارس و ... می ‌شد ناگهان شبکه تازه نفس بی‌ بی ‌سی فارسی در دی ماه سال 87 در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ایران از راه رسید. سه سال پیش از آغاز به کار این شبکه بود که وزیر وقت خزانه داری یا دارایی انگلستان پرده از راه‌ اندازی این شبکه برداشت. گوردون براون (که در آن زمان وزیر دارایی بود و سپس به مدت سه سال در سمت نخست وزیری انگلیسی هم فعالیت کرد) در پاییز سال 2006 میلادی اعلام کرد که بودجه‌ای معادل 15 میلیون لیره استرلینگ، نزدیک به 22 میلیون دلار در سال، برای راه‌اندازی بخش فارسی تلویزیون بی‌بی‌سی اختصاص داده است. (بخش فارسی بی‌بی‌سی زیرمجموعه‌ای از سرویس جهانی بی‌بی‌سی است، که به زبان فارسی از طریق رادیو، اینترنت و تلویزیون، فعالیت خبری و رسانه ‌ای می ‌کند. هم‌اکنون صادق صبا ریاست این بخش را برعهده دارد.)

در پی گذشت نزدیک به سه سال از ارائه طرح تاسیس تلویزیون فارسی زبان بی‌بی‌سی و پس از ماه‌ها آموزش و آزمون برای جذب نیرو از رسانه‌های ایرانی سرانجام ساعت پنج بعدازظهر روز چهارشنبه، 25 دی ماه، این تلویزیون کار خود را آغاز کرد. این شبکه تلاش کرده بود هر آنچه که دیگر شبکه‌های ماهواره‌ای سیاسی در خود نداشتند یک جا جمع کند. استفاده از مجریان و خبرنگاران خوش سیما، جوان و حرفه‌ای که برخی از آن‌ها نیز از داخل کشور به آن شبکه رفته بودند موجب شد تا مدیران این شبکه تمامی ‌اهداف سیاسی خود را در ظاهری جذاب ادامه دهند.

در این شبکه قرار نیست خط فکری سیاسی بنیانگذاران این آن به صورت مستقیم بیان شود و این بار سنگین به عهده مهمانان به ظاهر موجه برنامه‌های خبری و سایر برنامه‌های به ظاهر فرهنگی و مستند این شبکه است تا بی‌بی‌سی فارسی هیچ‌گونه جهت گیری مستقیم نداشته باشد. همچنین این شبکه تلاش کرده از نقاط ضعف شبکه‌هایی مانند VOA استفاده کرده و تا آنجا که ممکن است خود را به مردم ایران نزدیک نشان می‌دهد و از این طریق اثرگذاری این شبکه نیز بالاتر رفته است.

برنامه‌ های چند ساعته برای مناسبت‌های مختلف، نمایش فیلم‌های مستندسازان داخل کشور، اشراف نسبی به موضوعات اجتماعی روز مردم (به خاطر استفاده از نیروهای جوان و آپ تو دیت) و همچنین پاتک‌های زیرکانه این شبکه به رقیب دیرینه خود یعنی امریکا در قالب خبرها و گزارش‌ها چهرهای جذابتر برای مخاطبان ارائه می‌کند.

بی‌ بی ‌سی فارسی (British Broadcasting Corporation) کوچکترین اتفاقات روز کشور را در کمترین لحظه پوشش می‌دهد و با توجه به اتفاقات روز، ساعت پخش و ویژه برنامه‌های خود را تغییر می‌دهد تا مخاطبان بیشتری را به سمت خود جذب کند. این شبکه اما دارای جهت‌گیری عیان سیاسی است كه گاه به خاطر سنت مرسوم شبكه جهانی بی‌بی‌سی به نتایج غیرمنتظره‌ای ختم می‌شود. مثل وقتی كه یك مقام اخوان المسلمین مصر در حمایت از رهبر انقلاب ایران با صراحت و قاطعیت صحبت كرد و یا وقتی كه مهاجرانی در پاسخ به لاطائلات نتانیاهو آنچنان آتشین و انقلابی موضع گرفت كه مجری بی‌بی‌سی، ایران را کشوری جعلی خواند!