حرارت جهنم از چیست؟
فردی که در جهنم است، هفتاد سال معذب است و طول می کشد بالا بیاید. تازه وقتی بالا می آید، دوباره یک ضربه می زنند و مجدد هفتاد سال معذب است.
آن وقت این جهنم خودش از اهل ریا، آن هم به خاطر گرمای آتشی که ریاکاران با آن عذاب می شوند، به ناله و فریاد درمی آید! چقدر ریا بد است.
گفته اند: اگر قطره ای از آتش جهنم بر آسمان ها و زمین بریزد، همه چیز ذوب می شود. حال، چیست آن آتش که یک قطره اش آسمان ها و زمین را ذوب می کند؟! معلوم می شود قدرت بسیار عجیبی در سوزاندن دارد که یک قطره اش این گونه است. حالا اگر انسان دراین آتش بیفتد، چه از او می ماند؟!
در این زمینه روایاتی در نزهت النواظر مرحوم آیت الله حاج شیخ عباس قمی وجود دارد که می فرمایند: فردی که در جهنم است، هفتاد سال معذب است و طول می کشد بالا بیاید. تازه وقتی بالا می آید، دوباره یک ضربه می زنند و مجدد هفتاد سال معذب است.
آن وقت این جهنم خودش از اهل ریا، آن هم به خاطر گرمای آتشی که ریاکاران با آن عذاب می شوند، به ناله و فریاد درمی آید! چقدر ریا بد است.
برای همین است که انسان باید در همه اعمال خود مراقب باشد و ببیند جدی برای خداست یا خیر. اگر برای خداست، اگر عالم ببینند، عیبی ندارد اما اگر برای غیر خداست، شریکی در عمل خود قرار داده و باید بترسد از این که به عذابی معذب شود که آن عذاب به آن، معذب می شود؛ یعنی به آتش جهنمی معذب می شود که آن آتش جهنم از عذاب او معذب می شود. آن چیست که آتش جهنم هم صدایش درمی آید؟! بیچاره کننده است! هلاک آور است! با انسان چه می کند؟! برای همین به ما گفتند مواظبت کنید.
شاخصه بارز ریاکار
یکی از علامات اهل ریا این است: اهل ریا در خلوت نسبت به اعمال سست هستند. در مقابل دیگران نماز می خوانند، آن هم چه نمازی! اما در خلوت... به جای این که ضجه، ناله، فغان و خدا خدایشان در خلوت بیش از موقعی که در عموم است باشد، برعکس است.
اما اولیاء الهی این طور نیستند. اولیاء الهی در موقع خلوت چون کسانی که مادر مرده اند، ناله و فغان دارند!
اما از علامات ریاکار این است که در خلوت این طور نیست. عوض این که دل شب قیام کند، اهل نماز شب خیزی و خلوت با خدا باشد، اما این طور نیست. در حالی که خلوت با خدا و عشق بازی با پروردگار عالم برای اهل تقوا بسیار زیبا است!
پس یک شاخصه ریا این است. هر کس می تواند در درون خودش فرو برود و ببیند جدی چگونه است. با خود بگوید: آیا من که دائم دم از اطاعت از خدا و ولی امر مسلمین می زنم، واقعاً مطیع اوامر خدا و ولی امر مسلمین هستم یا خیر. من که می گویم اهل عبادتم، ببینم واقعا هستم یا نعوذبالله، اهل ریا هستم.
حتی وجود مقدس حضرت صادق القول و الفعل، امام جعفر صادق(علیه السلام) در مورد صلاه می فرمایند؛ «یجاء بعبد یوم القیامه قدصلی»(بحارالانوار، ج 69، ص 103، باب 611) فردای قیامت کسی را می آورند که نماز می خوانده است، «فیقول یا رب صلیت ابتغاء وجهک» می گوید: خدایا من نماز خواندم برای رضایت و خشنودی تو. «فیقال له بل صلیت لیقال ما احسن صلاه فلان» اما به او گفته می شود: تو نماز می خواندی که بگویند فلانی چه نماز خوبی خواند.
بعد خطاب می شود: «اذهبوا به الی النار» او را به سوی جهنم ببرید!
لذا به خودمان مراجعه کنیم ببینیم جدی اعمالمان برای خدا هست یا خیر. برای خدا سخن می گوییم یا خیر، برای خدا قیام می کنیم یا خیر، برای خدا می نشینیم یا خیر، برای خدا خشم می کنیم یا خیر، برای خدا مهربانی می کنیم یا خیر. کدام عمل، ریا نیست؟
خصوصیت اولیاء خدا این است که همه کارهایشان برای خداست. برای آنها فرقی نمی کند، اگر همه با آنها مخالفت کنند، آنها آن عمل را برای خدا انجام می دهند؛ اگر همه به آنها، احسنت و بارک الله هم بگویند، باز هم برای خدا انجام می دهند.
مردان خدا این گونه هستند، نه درود، آنها را تکان می دهد و نه مرگ.
مثلا این که مردم مدینه حتی جواب سلام وجود مقدس امام مجتبی (علیه السلام) را هم نمی دادند و یا اگر جواب هم می دادند، می گفتند: «و علیک السلام یا مذل المۆمنین»، فرقی برای حضرت نمی کرد. البته حضرت ناراحت می شدند اما نه برای خودشان که چرا به من این گونه گفتند، بلکه برای این که چرا اینها نمی فهمند و در صراط نیستند این را یقین بدانید.
آنها هیچ گاه برای خودشان ناراحت نمی شدند که چرا به ما اهانت می کنند، بلکه ناراحت می شدند که چرا اینها راه را گم کردند.
آن چیزهایی که ریا نیست
آنچه برای خدا باشد، حتما بدانید ریا نیست. این را چه کسی می فهمد؟ این را خودمان بهتر از دیگران می فهمیم. هر کس بهتر از دیگری می تواند تشخیص دهد که این برای خداست یا برای نفس است؛ اگر برای خداست چه عالم بفهمند و چه نفهمند، مهم نیست. پس جدی به خودمان مراجعه کنیم.
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منبع: آیت الله روح الله قرهی؛ سایت ایکنا
مطالب مرتبط
