گنج های فرعون در سوئیس

وسایل شخصی تتنخامون از جمله نقابی که وی در جشن ها از آن استفاده می کرد و تماما از طلاساخته و با جواهرات تزیین شده است و هزاران قطعه اثر تاریخی دیگر که همراه وی دفن شده بود، از جمله آثار به نمایش در آمده است.

در این نمایشگاه امکان نمایش سه بعدی مقبره تتنخامون واقع درمنطقه اهرام مصر برای بازدیدکنندگان فراهم شده است. در سال 2008 شهر «زوریخ» سوئیس در نمایشگاهی مشابه شاهد حضور هزاران بازدیدکننده از شهرهای مختلف اروپا از جمله مونیخ، بارسلونا، بوداپست، بروکسل، پاریس و برلین بود و پیش بینی می شود این نمایشگاه نیز از استقبال میلیون ها اروپایی بویژه سوئیسی برخوردار شود.

اگر بخواهیم هنر دوران تتنخامون را بررسی کنیم ناچار خواهیم بود که به تحولات دوران پادشاهی پدرش آمنحوتپ چهارم نیز اشاره کنیم.

در سال 1353 پیش از میلاد، آمنحوتپ چهارم بر تخت نشست.او بر خلاف پیشینیانش، هیچ جنگجوی بزرگ یا فرمانروای قدرتمندی نبود، بلکه دانشمندی محتاط و متفکر بود، که شانه‌های لاغر و نحیفی داشت.آمنحوتپ از کودکی به خدایان متعدد اعتقاد نداشت و فقط یک خدا، آتون، خدای خورشید را ستایش می‌کرد که قرص خورشید مظهر آن بود و به همین دلیل، در سال 1348 پیش از میلاد او نام آخناتون(به معنی خدمت گزار آتون یا خرسند کننده آتون) را برای خود انتخاب کرد.

آخناتون در پایتخت جدیدش، عمارنه، که پیش از هر کاری به پایه‌گذاری آن پرداخته بود تا ارائه آیین اعتقادی جدیدی را در آن آغاز کند، کانون مذهبی بزرگی با قصرها و معابد گوناگون ایجاد کرد که آفتاب به همه جای آن راه داشت-خدایان قدیمی در اندرونی‌های مرموز و تاریک معابد ستایش می‌شدند.

معابد خدایان پیشین بسته و نامشان در همه جا محو شد.اگرچه آخناتون خود را شاهی خداگونه می‌دانست اما مردمی تر از برخی فراعنه پیش از خود رفتار می‌کرد. او با همسر اصلی و زیبایش، نفرتیتی همچون موجودی فانی و کاملاً معمولی در میان مردم می‌گشت، حتی وقتی یکی از شش فرزندش مرد از گریستن در مقابل عامه مردم خودداری نکرد.

اما تنها معدودی از افراد نظریه جدید آخناتون را درباره خدای واحد درک می‌کردند و چون او در برابر سنت‌های معمول می‌ایستاد، دشمنان بسیاری پیدا کرد و همچنین وقتی اقتدار مصر در آفریقا وآسیا زوال یافت، منابع ثروت او نیز تحلیل رفت.

بعد از مرگ آخناتون، در سال 1335 پیش از میلاد، مصری‌ها دوباره به خدایان قدیمی روی آوردند. به دنبال حکومت هشت ساله تتنخامون (تصویر زنده آتون) بر تخت نشست.او آیین قدیمی و اعتقاد به خدای اصلی، آمون و خدایان دیگر را دوباره رواج داد و نام خود را نیز به توت عنخ آمون تغییر داد.

حال، گویی طوفانی در مصر به پا شد:عمارنه، پایتخت آخناتون، با خاک یکسان شد، تندیس‌های آخناتون نابود شدند، و دوباره ممفیس پایتخت کشور قرار گرفت.

تتنخامون  جوان تنها ده سال حکومت کرد ودر سال 1323 پیش از میلاد درگذشت، او نقش مهمی در باستان‌شناسی نوین دارد-هرچند که کمی پس از مرگ وی دزدان تا حجره پیشین آرامگاهش نفوذ کردند و سپس از آنجا بیرون رانده شدند.

اما از سر خوش اقبالی، حادثه‌ای رخ داد که به 200 سال بعد مربوط می‌شود:دویست سال بعد، مقبره فرعون رامسس ششم را درست در مجاورت آرامگاه توت عنخ آمون بنا کردند. هنگام احداث این مقبره خاک و ضایعات به جا مانده از عملیات ساختمانی، همچون پشته‌ای محاف1 روی در ورودی و حجره مقبره آخرین شاه عمارنه ریخته شد و تا 3000 سال، جسد و گنجینه‌های همراهش را از دست دیگر غارتگران طلاجو در امان نگه داشت.

از 6300 قطعه عرضه شده در بخش آثار مصری موزه قاهره فقط 1700 قطعه از مقبره تتنخامون  به دست آمده‌است، که در سال 1992 کشف و گشوده شد.

روزنامه جام جم

ایسنا

مصر باستان. برندا اسمیت

تمدن مصر باستان. هانس رایشهارت

اسرار تمدن مصر باستان. بهنام محمد پناه