دو بال برای پرواز فرزند

نقل شده که روزی رسول خدا(صل الله علیه و آله) به کودکانی نگاه کردند و فرمودند:

"وای بر پدران فرزندان دوره آخرالزمان." گفته شد: منظور شما پدران غیر مسلمان است؟ حضرت فرموردند: "خیر. بلکه به خاطر پدران مسلمان ایشان! که واجبات دینی را به فرزندان خود نمی آموزند و اگر فرزندان ایشان به فراگیری واجبات اقدام کنند، پدرانشان آنان را از این کار باز می دارند. این گونه پدران به دانش ناچیز فرزندانشان، به دلیل به دست آوردن متاع و بهره ای اندک، راضی شده اند.

من از این پدران بیزارم و آنان نیز از من بیزارند. ¹

چه بسا عده ای از پدران زمانه امروز، بیش از آنکه به فکر اعتقاد،روح و سلامت تفکر فرزند خود باشند، به طور شبانه روزی تلاش می کنند تا امکانات رفاهی او را فراهم کنند و بتوانند خواسته ها و انتظارات مادی او را پاسخگو باشند. در حالیکه چنین هدفی، نه برای پدر و نه برای فرزند، منفعتی پایدار و شایسته، به دنبال نخواهد داشت.

با توجه به اینکه در متون دینی ما تاکید بسیاری بر این موضوع شده که کودکان بر مبنای فطرت پاکی خلق شده اند و این بر عهده والدین است که این فطرت پاک را به چه صورتی شکوفا سازند و آنرا در مسیر سعادت قرار دهند و یا مسیر دیگری را برگزینند.

مهم است که پدر و مادر بتوانند زمینه ها و روش های درستی را به کار گیرند تا یک نوزاد را از همان روزهای آغازین تولد، به طور تدریجی به سمت کمال پیش ببرند تا این کودک بتواند در آینده موجبات سعادت خویش و والدین خود را رقم زند.

آنچه مهم است اینکه پدر و مادر بتوانند حساسیت تربیت یک کودک را از ابتدا درک کنند و اجازه ندهند که یک کودک از مسیر فطرت پاک خویش، دور شود چون وقتی این اتفاق بیفتد، بازگشت به این مسیر با دشواری همراه است و شاید راه جبرانی باقی نمانده باشد.

بنابراین لازم است تا والدین به غیر از ارضای نیازهای مادی و رفاهی فرزندان، به سایر جنبه ها هم بیندیشند. اینکه کودکان به کلاس های آموزشی بروند و در بهترین مهد کودک ها به بازی مشغول باشند، در برابر تجربیات یک فرزند در کنار پدر و مادرش، بسیار ناچیز است.

به جرات می توان گفت که رابطه دوستانه یک فرزند با پدرش از همان دوران کودکی، حتی در حد یک ساعت در شبانه روز، تاثیرگذارتر از این است که یک کودک ساعتهای زیادی را در مجهزترین مکانهای اموزشی و خانه های بازی سپری کند. آنچه برای یک کودک نیاز واقعی محسوب می شود، در ابتدا همان چیزهایی است که از تعامل با پدر و مادرش در یافت می کند.

در حال حاضر تعداد کلاس های مشاوره و روان شناسی خانواده و کودک، تعداد خانه های بازی ومهد کودک ها، تعدد و تنوع اسباب بازی و ابزارهای کمک آموزشی پیشرفته برای کودکان، هر روز رو به افزایش است اما مشاهده می شود که میزان مشکلات والدین در امور تربیتی فرزندان، بیش از آن چیزی است که والدین نسلهای قبل به آن نیاز داشتند. به راستی علت این اتفاق چیست؟

به نظر می رسد بسیاری از والدین، در امر تربیت کودک خود، در جستجوی راهکارهایی خاص و ویژه هستند در حالیکه می توان بسیاری از مشکلات فرزندان را به راحتی و با کمی دقت،حوصله و صبوری، حل کرد. بسیاری از مسائلی که والدین امروز با آن درگیر هستند، مسائل پیچیده ای نیست. اما عدم آگاهی والدین و از همه مهمتر، کم صبر بودن آنها موجب می شود تا نتوان مشکلات را به سادگی حل کرد.

گاهی اوقات لازم است که از این همه هیاهو و نظرات رنگارنگ کارشناسان و روانشناسان، بیرون بیائیم و به کودکمان نگاه کنیم. ممکن است به این نتیجه برسیم که این موجود معصوم و دوست داشتنی بسیار ساده تر از آنچه فکر میکنیم، آرام می گیرد و به گفته های ما گوش می دهد. گاهی لازم است بی واسطه به شنیدن صدای فرزندان مان بپردازیم.

پی نوشت:

روایت نقل شده از کتاب "من لا یحضره الفقیه، ج2، ص378، مکارم الاخلاق،ج2،ص302 می باشد.

فاطمه ناظم زاده

بخش خانواده ایرانی تبیان