بروس لی، ستاره هنرهای رزمی
به مناسبت چهلمین سال درگذشت «بروس لی»، ستاره سینمای اكشن
بروس لی، استاد هنرهای رزمی، بازیگر فیلمهای رزمی و بنیانگذار سبك «جیت كوان دو»، متولد 27 نوامبر 1940 است كه 20 جولای 1973 به شكل مشكوكی درگذشت و در طول عمر كوتاهش به عنوان تاثیرگذارترین رزمیكار قرن بیستم و یك نماد فرهنگی شناخته شده است. بروسلی در سانفرانسیسكوی كالیفرنیا به دنیا آمد و تا اواخر نوجوانیاش را هنگكنگ سپری كرد و در فیلمهای تولید هالیوود بازی كرد. وی موجب ارتقای سطح فیلمهای رزمی هنگكنگ شد و تحسین عامه را برانگیخت و توانست موجی از علاقهمندی به فیلمهای هنرهای رزمی چینی را در جهان غرب به وجود آورد.
او همیشه تکنیکی را که خودش ابداع کرده تمرین می نمود وبه نمایش می گذاشت. فیلم های گونگ فوی بروسلی بسیار هیجان آور وشگفت انگیز بود. بروسلی یکی از 7 نفر معروف در محافل کونگ فوی جهان به شمار می رفت و به علّت هنرمند وهنرپیشه بودن وی شرکت هالیوود آمریکا بعد از مرگش یک موزة یادبود برای او درست کرد.
بروسلی در بازیگری مهارت زیادی داشت وتکنیک های بوکس چینی را خیلی خوب اجرا می کرد، علت کسب این همه موفّقیّت این بود که وی سبکی به نام جیت کان دو که حرکات، ضربات وتکنیک های موثر سبکهای دیگربودرا ابداع نمود.
اینمیراث گرانهایی بود که او به ووشوی چینی داد. بروسلی ،جیت کان دو را بر اساس تکنیک های ووشو و برخی سبک های خارجی بوجود آورد وبعد ان را به یک سبک مبارزه ای تبدیل کرد .
بنیان گذاشتن جیت کان دو روح انقلابی بروسلی را ظاهر می کرد. او حرکات و تکنیک هایی را که در کونگ فوی چینی ( ووشو) برتر بود ، انتخاب می کرد. وی از نظریات محافل ووشوی سنّتی تخطّی می کرد واز تکنیکها وضربات متعلّق به رشته های دیگر که کاربرد خوبی داشت نیز استفاده می نمود. حرکات این سبک ، ساده وضربات آن کاربردی وتکنیک هایش خیلی شدید وخشن می باشد. نتیجه کار بروسلی ، در جمع آوری سبک های ووشو در جیت کان دو ظاهر می باشد .
بروسلی می گفت : از بی قانونی تا قانون ، از بی محدودیتی تا محدودیت که این عالی ترین گوهر ایدئولوژی جیت کان دو است. در جیت کان دو، تکنیک وحرکات مخصوصی برای دست وپا وجود ندارد. جیت کان دوکار باید در مبارزه ، با توجّه به حرکت وتکنیک های اجرایی حریف، حرکت وتکنیک خود را عوض کند ، تا بتواند حریفش را شکست دهد. مبارز میتواند از هر محیط وشرایطی عبور کند و هیچ شرایط محیطی نمی تواند او را محدود کند . بنابراین کسی که جیت کان دو را به طور کامل آموزش دیده و با موفّقیّت تمام فنون این سبک را یاد گرفته باشد ، می تواند حریفش را به راحتی شکست دهد. این حقیقت کاربرد و خلاصه ومعنای جیت کان دو است .
پدر بروسلی از ایالت « گوان دونگ نانگ های » چین بود . «هوی چون» یك ستاره مشهور اپرای كانتونیایی بود و بروسلی از طریق پدرش به سینما راه پیدا كرد و نخستین نقشاش را به عنوان نوزاد در كالسكه بازی كرد.
او در 6 ماهگی گریم شد و نقش شاهزاده را بازی كرد و در 6 سالگی نقش كودكی دزد و در 11 سالگی فیلم «غازهای وحشی» را بازی كرد. بروس لی در 19 سالگی برای ادامه تحصیل و تنها با 100 دلار با كشتی وارد ایالات متحده امریكا شد و در مدرسه فنی ادیسون ثبتنام كرد و سپس به تحصیل در رشته فلسفه مشغول شد. بروس لی در ابتدای ورودش به امریكا و برای تامین هزینه تحصیلش ناگزیر در رستوران كار میكرد، اما چون احساس میكرد این كار در شأن وی نیست آن را رها كرد و تصمیم به آموزش كونگفو گرفت و با استقبال فراوان دوستانش مواجه شد.
بروس در ماه دوم (فوریه) سال 1964 میلادی با دختری مهربان، زیبا و دلسوز به نام لیندا ازدواج کرد. خانم لیندا در زندگی وکار پشتیبان خوبی برای همسرش بود . آنها بعد از ازدواج صاحب یک پسر به نام «براندون لی» ودختری به نام «شانون» شدند.
بروس لی بعد از بازی در چند سریال و فیلم مانند «زنبور سبز»، «مارلو»، «لانگ استریت» و... در امریكا تصمیم گرفت به هنگ گنگ بازگردد و برای هموطنانش نیز چند فیلم بازی كند كه بلافاصله با استقبال شركتهای فیلمسازی همراه شد. وی ابتدا در فیلم «راهب كوهتانگ» به كارگردانی «لو وی»، فیلمساز معروف چینی به ایفای نقش پرداخت و سپس در فیلمهای «رییس بزرگ» و «مشت خشم» پرداخت كه این فیلمها ركورد فروش سینماهای هنگكنگ را شكست.
دوران زندگی بروسلی کوتاه بود، ولی نتیجه کار او در سینما و ورزشهای رزمی به ویژه کونگ فوی چینی، موجب شگفتی همگان است. او پس از دو سال بازیگری ، در محافل فیلم جهانی نورانی و درخشان شد. بروس نه فقط در کونگ فو عالی بود ، بلکه استعداد خیلی خوبی هم در نمایش داشت.
او تقریباً در یک سالگی در فیلم « جینگ مانگ نیو»(دختر شهر دروازه طلایی)نقش داشت ودر شش سالگی در فیلم های « سرگذشت یک پسر بچه»و«اژدهای کوچک» و در دوران جوانی نیز در فیلم « ژن های گوهم » بازی نمود که مورد استقبال مردم واقع شد .
او در این فیلم، فنون و تکنیک های برتر زیادی از کونگ فوی چینی را به نمایش گذاشت و به همین علّت بود که وی در زمینه فیلم مشهور شد و ستاره کودکی نام گرفت.در سال 1966 بروس در هالی وود آمریکا در سریال « چینگ فن شا» (زنبور سبز) به عنوان یک قهرمان و حامی، ایفای نقش کرد و توانست قدرت ونیروی ووشو (کونگ فوی چینی) را به خوبی نشان دهد . بعد از اینکه ووشو در سراسر جهان یک دگرگونی همچون موج بوجود آورد ، در یکی از مجلات و انتشارات فیلم آمریکا چنین نوشته بود : بروسلی از کشوری کهن ، با فرهنگ غنی وباستانی و پهناور آمده، مردم چین آداب ورسوم غنی دارند ، ودر چشم غربیها این کشور پر از رمز وراز است .
اجرای حرکات وتکنیک های کونگ فوی چینی توسط برسلی واقعاً برای مردم شگفت انگیز بود .در سال 1967 او در هنگ کنگ در فیلم برادر بزرگ ( تانگ شان) نقش داشت و بار دیگر کونگ فو را به مردم جهان نشان داد.در سال 1971 با موفّقیّت عالی در فیلم خشم اژدها بازی کرد که در این فیلم او خشن ترین و جدی ترین هنر پیشه بود . او با تکنیک های عالی و مبارزه شگفت انگیزش ، بار دیگر جیت کان دو را به نمایش گذاشت . علی الخصوص در اجرای ضربات وفنون نانچکو و نمایش دادن سه تکنیک برتر پا موفق بود و مردم از بازی او لذّت بردند . در سال 1972 بروسلی برای خود یک شرکت فیلم سازی تأسیس کرد . بعد ها خودش نمایش نامه می نوشت و خودش هم بازی میکرد . به این ترتیب فیلم راه اژدها را ساخت و بار دیگر قدرت نانچکو را به مردم نشان داد .
او در این فیلم با قهرمان کاراته جهان (چاک نوریس) مبارزه کرد که این یک مبارزه شگفت انگیز بود . در سال 1973 وی با شرکت فیلم سازی برادران وارنر (حوانا هالی وود) همکاری نمود و در هنگ کنگ فیلم اژدها وارد می شود را ساختند. این آرزوی او که چند سال پیش قصد داشت فوق ستاره فیلم های هالی وود باشد با ساختن این فیلم به حقیقت پیوست و او به بازیگر درجه یک جهان تبدیل شد فیلم بازی با مرگ از شرکت تولید فیلم سکواویا (شی خو) آخرین فیلم بروس می باشد.
بروس لی كه حالا تصمیم گرفته بود خودش فیلم بسازد، در سال 1972 شركت فیلمسازی خود به نام «شركت فیلمسازی كنكورد» را دایر كرد و خود كارگردانی فیلم «راه اژدها» یا «بازگشت اژدها» را بر عهده گرفت و این فیلم در
هنگ كنگ مجددا ركورد فروش فیلمهای قبلی بروس را شكست. در این دوران بروسلی با موج پیشنهادات شركتهای فیلمسازی مواجه شد و در چهارمین فیلم معروف خود «بازی مرگ» به ایفای نقش پرداخت، اما در جریان ساخت این فیلم به دلیل فوت ناگهانی و نامشخص در اوج محبوبیت و شهرت برای همیشه با دنیای سینما بدرود گفت و در سیاتل امریكا به خاك سپرده شد. علت مرگ وی هنوز در هالهیی از ابهام باقی مانده، اما شایعترین نظریه خونریزی مغزی بر اثر داروهای تجویز شده به دلیل بروز حساسیت است.
فرآوری : مسعود عجمی
بخش سینما و تلویزیون تبیان
منابع : ایسنا ، وبلاگ مشاهیر جهان ، خبرآنلاین