وظایف معتمدین امام زمان علیه السلام
آیا امام عصر(عج) در شروع قیام اقدام به جنگ و انقلاب می‌کند، یا ابتدا به شناساندن دلائل و انگیزه‌ها اقدام می‌کند؟
بر اساس آموزه‌های دینی و اسلامی، تمام پیامبران و امامان و همچنین امام زمان(عج) تنها زمانی با دشمنان دین، عدالت، انسانیت و ... وارد جنگ و نبرد می‌شوند که پیش از آن، حجت بر آنان تمام شده باشد.
برای اثبات این مسئله تنها به یک آیه از قرآن (که مفسّران نیز از آن، چنین برداشت نموده‌اند) استدلال می‌شود.
خداوند در قرآن می‌فرماید: و ما هرگز (قومى را) مجازات نخواهیم كرد، مگر آنكه پیامبرى مبعوث كرده باشیم (تا وظایفشان را بیان كند). («وَ ما كُنَّا مُعَذِّبِینَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا»، اسراء، 15)
در این‌كه منظور از عذاب در این‌جا هر نوع عذاب دنیا و آخرت است، یا خصوص عذاب استیصال (مجازات‌هاى نابود كننده همچون طوفان نوح)، در میان مفسّران گفت‌وگو است، ولى بدون شک ظاهر آیه مطلق است و هر نوع عذاب را شامل مىشود. (تفسیر نمونه، ج 12، ص 51)
و نیز از ظاهر سیاقى كه در این آیه و آیات قبل و بعد دارد، بر مىآید كه مراد از «تعذیب» تعذیب دنیوى و عقوبت استیصال باشد، و مۆیّد این احتمال سیاق نفى در «ما كُنَّا مُعَذِّبِینَ» است؛ زیرا فرق است در این‌كه گفته شود: «لسنا معذبین» یا «لا نعذب» یا «لن نعذب» و یا این‌كه گفته شود: «ما كُنَّا مُعَذِّبِینَ» كه در سه تعبیر اول، تنها نفى عذاب را مىرساند، و در تعبیر چهارم استمرار نفى آن در گذشته را افاده مىكند، و مىفهماند كه سنت الهى جارى در امت‌هاى گذشته بر این بوده است كه هیچ امتى را عذاب نمىكرد، مگر بعد از آنكه رسولى به سویشان مىفرستاد و ایشان را از عذاب خدا مىترساند. (المیزان فی تفسیر القرآن، ج 13، ص 57)
نظر به این‌که جنگی که از سوی امام زمان (علیه السلام) علیه دشمنان انجام می‌شود یک نوع مجازات دنیوی است؛ از این‌رو آیه شریفه هر نوع مجازات بدون اتمام حجت را نفی می‌کند.
امام عصر(عج) پیش از شناساندن دلائل و اتمام حجت، هرگز شروع به جنگ نمی‌کند. البته نباید از این نکته غافل شویم که لزوماً اتمام حجت پس از ظهور نیست، چه بسا پیش از ظهور بر همگان اتمام حجت شود تا پس از ظهور برای کسی بهانه‌ای باقی نماند
خلاصه این‌که امام عصر(عج) پیش از شناساندن دلائل و اتمام حجت، هرگز شروع به جنگ نمی‌کند. البته نباید از این نکته غافل شویم که لزوماً اتمام حجت پس از ظهور نیست، چه بسا پیش از ظهور بر همگان اتمام حجت شود تا پس از ظهور برای کسی بهانه‌ای باقی نماند.
وظیفه نواب اربعه در غیبت زمان امام زمان (عج) و نقش آنها از حیث فرهنگی، سیاسی و اجتماعی چه بود؟
نواب اربعه جانشینان خاص امام زمان (عج)، در عصر غیبت صغرا از هر نظر مورد اعتماد آن حضرت بوده اند. از این جهت نقش و وظایف آنان بسیار سنگین و حساس بود؛ زیرا تمام وظایفی که برعهده امام زمان (علیه السلام) بود، اما به واسطه غیبت مصلحت نبود که آن حضرت به صورت مستقیم خود انجام دهند، از طریق نواب اربعه انجام می شد.
بنابراین، آنان عهده دار انجام وظایف متعددی بودند؛ مانند:
1) پاسخ گویی به پرسش های فقهی و مشکلات علمی و عقیدتی مردم.
2) رفع شک و تردیدهایی که دشمنان درباره وجود و زنده بودن آن حضرت در جامعه القاء می کردند.
3) مبارزه با مدعیان دروغین امامت.
4) گرفتن اموالی که متعلق به امام زمان (عج) و یا باید در اختیار آن حضرت باشد و مصرف آن در مسیر هایی که ایشان تعیین کرده اند و حل مسائل مالی و معیشتی شیعیان و مسلمانان.
5) سازماندهی و ایجاد هماهنگی بین وکلای امام در شهرها و کشور های مختلف.
6) رسیدگی به دعاوی مردم و حل اختلافات موجود بین آنان.
7) آماده کردن جامعه برای زمان غیبت کبرا.
8) حمایت از شیعیان و مظلومان در برابر زور گویی های حکومت های فاسد و ...
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش مهدویت تبیان
منابع:
سایت اسلام کوئیست
تفسیر نمونه، ج 12
المیزان فی تفسیر القرآن، ج 13
