تاکید امام هشتم در مذمت خصومت و خیانت در معاشرت با مردم
هر كس در راه نیازمندى برادر دینى‌اش قدم بردارد، ولى خیرخواه او نباشد، مانند كسى است كه با خدا و پیامبرش جنگیده است. خداوند عمل بنده‌اى را كه در دلش نیت بدى براى مۆمنى باشد، قبول نمی‌كند.
پرهیز از خصومت و دشمنی
ایاكم ومشاجرة الناس فانها تظهر العزة، وتدفن العزة. (1)
از خصومت با مردم دورى كنید زیرا خصومت عیوب نهفته را آشكار می‌سازد و عزت را از بین می‌برد.
اذا كان فى لیلة القدر غفرالله بمثل ما غفر فى رجب وشعبان وشهر رمضان الى ذلك الیوم الا رجل بینه وبین اخیه شحناء فیقول الله عزوجل: انظروا هولاء حتى یصطلحوا. (2)
من مشى فى حاجة اخیه فلم یناصحه، كان كمن حارب الله ورسوله... لا یقبل الله عمل عبد وهو یضمر فى قلبه على مۆمن سوا. (3)
هر كس در راه نیازمندى برادر دینى‌اش قدم بردارد، ولى خیرخواه او نباشد، مانند كسى است كه با خدا و پیامبرش جنگیده است. خداوند عمل بنده‌اى را كه در دلش نیت بدى براى مۆمنى باشد، قبول نمی‌كند.
پرهیز از دادن نسبت‌های زشت
ملعون، ملعون من اتهم اخاه، ملعون ملعون من غش اخاه، ملعون ملعون من لم ینصح اخاه... ملعون ملعون من اغتاب اخاه. (4)
ملعون است، ملعون است كسى كه به برادر دینی‌اش تهمت زند، او را بفریبد، خیرخواهش نباشد. غیبت او را گوید.
عن الرضا (علیه السلام) عن ابائه: قال: قال رسول الله (صلى الله علیه و آله و سلم): من كان مسلما فلا یمكر ولا یخدع، فانى سمعت جبرئیل (علیه السلام) یقول: ان المكر والخدیعة فى النار. (5)
امام رضا (علیه السلام) از پدران بزرگوار خود روایت كرده است كه رسول اكرم (صلى الله علیه و آله و سلم) فرمود: هر كه مسلمان است، مكر و نیرنگ ندارد زیرا من از جبرئیل (علیه السلام) شنیدم، می‌گفت: همانا مكر و نیرنگ در آتشند.
قال الراوى: سمعت الرضا (علیه السلام) یوما ینشد شعراء، فقلت: لمن هذا اعز الله الامیر؟ قال: لعراقى لكم، قلت: انشدنیه ابوالعتاهیة لنفسه، فقال (علیه السلام) هات اسمه ودع عنك هذا ان الله سبحانه وتعالى یقول: ولا تنابزوا بالالقاب ولعل الرجل یكره هذا. (6)
راوى گوید: از امام رضا (علیه السلام) شنیدم كه شعرى می‌خواند، گفتم اى سرور! شعر از كیست؟
فرمود: از یك عراقى از خودتان.
گفتم: آن را ابوالعتاهیه (7) براى من خوانده است.
امام فرمود: اسم او را ذكر كن و لقب را رها نما. به درستى كه خداوند در قرآن فرموده است: با لقب، یكدیگر را آزار ندهید.
شاید آن مرد از این لقب كراهت (رنجش خاطر) داشته باشد.
پرهیز از افشاگری
المذیع بالسیئة مخذول. (8)
كسى كه بدى را فاش كند، خوار است.
ان الازاعة كفر. (9)
بدون تردید، افشاگرى كفر است.
لا یحل لمسلم ان یروع مسلما. (10)
براى هیچ مسلمانى شایسته نیست كه مسلمانى را به وحشت اندازد.
پرهیز از خیانت
لیس منا من خان مسلما. (11)
كسى كه به مسلمانى خیانت كند، با ما پیوند معنوى ندارد.
لم یخنك الامین، ولكن ائتمنت الخائن. (12)
امین هرگز به تو خیانت نمی‌كند. این تویى كه خائن را امین دانسته‌اى (امانت را به دست خیانت‌پیشه می‌سپارى).
1- مسند الامام الرضا، جلد 1، ص 274
2- بحار الانوار، جلد 75، ص 188
3- بحار الانوار، جلد 75، ص 66
4- وسائل الشیعه، جلد 5، ص 563
5- بحار الانوار، جلد 72، ص 284
6- بحار الانوار، جلد 75، ص 143
7- نام ابوالعتاهیة اسماعیل بن قاسم است و عتاهیه به معنى مرد قد دراز است یا به معنى فرد دوستدار مزاح و شوخى
8- بحار الانوار، جلد 70، ص 356
9- بحار الانوار، جلد 78، ص 347
10- مسند الاامام الرضا، جلد 1، ص 288
11- مسند المام الرضا، جلد 1، ص 294
12- تحف العقول، ص 442
بخش حریم رضوی
