چربی‌های جایگزین برای بیماران قلبی

این مطلب به معرفی روغن‌ها و چربی‌های جایگزین چربی‌های اشباع حیوانی می‌پردازد تا بیماران قلبی بدانند که کدام گروه چربی‌ها را می‌توانند مصرف کنند.

یکی از مهم‌ترین توصیه‌های پزشکان به افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی، به خصوص آن‌هایی که دچار گرفتگی عروق کرونر یا دارای سابقه سکته قلبی هستند، این است که از رژیم غذایی کم‌چرب پیروی کنند و تا جایی که می‌توانند از مصرف چربی‌های حیوانی آشکار یا پنهان دوری کنند. این مطلب به معرفی روغن‌ها و چربی‌های جایگزین چربی‌های اشباع حیوانی می‌پردازد تا این گروه از بیماران بدانند که کدام گروه چربی‌ها را می‌توانند مصرف کنند.

1- کنجد و روغن کنجد

کنجد جزو دانه‌های روغنی محسوب می‌شود و بر اساس نتیجه تحقیقی که در سال 2005 در مجله «تحقیقات تغذیه‌ای» منتشر شد، محققان می‌گویند مصرف این دانه چرب می‌تواند باعث کاهش سطح کلسترول خون و چربی بد خون یا همان LDL شود. آن‌ها به بیماران قلبی، مخصوصاً کسانی که دچار کلسترول بالا و گرفتگی عروق هستند، توصیه می‌کنند به جای استفاده از کره در وعده صبحانه یا عصرانه، مقداری کنجد خام را آسیاب و از آن برای طعم دادن به لقمه نان و پنیرشان استفاده کنند. کنجد سرشار از چربی اشباع‌نشده، پروتئین، فیبر و آنتی‌اکسیدانی به نام لیگنانس است. این آنتی‌اکسیدان می‌تواند نقش ضدسرطان را در بدن بازی کند و خاصیت ضدمیکروبی آن هم باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش می‌شود. محققان ثابت کرده‌اند آنتی‌اکسیدان‌های موجود در کنجد مانند سسامول و سسامین با پایین آوردن سطح کلسترول بد و فشار خون می‌توانند در پیشگیری از خطر حمله‌های قلبی موثر باشند.

روغن کنجد هم خواصی مشابه خود کنجد دارد بنابراین بیماران قلبی می‌توانند در صورت تمایل از این روغن برای پخت‌وپز یا طعم دادن به سالادشان استفاده کنند. برای استفاده از روغن کنجد برای پخت‌وپز یا سرخ کردن، باید انواعی از آن را بخرید که روی برچسبش عبارت «مخصوص سرخ کردن» یا «مخصوص پخت‌وپز» وجود داشته باشد.

2- روغن زیتون تصفیه نشده

پژوهشگران آمریکایی ثابت کرده‌اند آنتی‌اکسیدان‌های موجود در روغن‌های زیتون تصفیه نشده که با عنوان «بکر» یا «بودار» در بازار وجود دارند، بسیار بیشتر از روغن زیتون‌های بدون بو و تصفیه‌شده است. آن‌ها تاکید می‌کنند به همین دلیل استفاده از روغن‌های زیتون تصفیه نشده فایده بیشتری برای بدن به خصوص قلب دارد و از ابتلا به برخی بیماری‌های قلبی مانند سکته یا گرفتگی عروق پیشگیری می‌کند.

این پژوهشگران به بیماران قلبی‌ای که تحت عمل قلب باز یا بای‌پس قرار گرفته‌اند، توصیه می‌کنند حتماً روغن زیتون بودار را جایگزین کره یا سایر چربی‌های حیوانی کنند. اسیدهای چرب تک زنجیره‌ای غیراشباع، آنتی‌اکسیدان‌ها و پلی‌فنول‌های فراوان موجود در روغن زیتون تصفیه نشده با پایین آوردن چربی بد خون و بالا بردن چربی خوب خون یا همان اچ‌دی‌ال به حفظ سلامت قلب کمک می‌کنند و جلوی گرفتگی عروق را هم می‌گیرند.

3- چربی‌های غیراشباں از روغن کانولا تا تخمه کدو

چربی‌های غیراشباع چند زنجیره‌ای یا تک زنجیره‌ای گیاهی که در برخی منابع حیوانی هم یافت می‌شوند،‌ بهترین انواع چربی برای بیماران مبتلا به ناراحتی‌های قلبی- عروقی هستند. به همین دلیل استفاده از منابع سرشار از این چربی‌ها مانند روغن کانولا، روغن دانه آفتابگردان، بادام،‌ فندق، ماهی‌های چرب، روغن ذرت، روغن سویا،‌ دانه سویا، تخمه آفتابگردان و تخمه کدو به تمام بیماران قلبی و آن‌هایی که سابقه سکته و حمله قلبی داشته‌اند، توصیه می‌شود.

4- کره بادام‌زمینی

کره بادام‌زمینی سرشار از ویتامین E و اسیدهای چرب تک زنجیره‌ای غیراشباع است. این محصول شیرین و خوشمزه کلسترول ندارد و به همین دلیل می‌تواند جایگزین کره حیوانی، خامه یا حتی پنیرهای پرچرب در صبحانه افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی شود. اگر کره بادام‌زمینی با کمی کنجد ترکیب شود،‌ می‌تواند شامی مفید و مغذی برای بیماران قلبی یا افراد مبتلا به کلسترول بالا باشد. کره بادام‌زمینی با پایین آوردن سطح کلسترول، چربی بد و تری‌گلیسیرید خون باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی می‌شود. البته متخصصان مصرف بیش از 2 قاشق غذاخوری کره بادام‌زمینی را در طول روز مجاز نمی‌دانند زیرا اگرچه این خوراکی مغذی کلسترول ندارد، اما کالری نسبتاً بالای آن باعث می‌شود مصرف بیش از اندازه‌اش در طولانی مدت باعث ابتلا به اضافه‌وزن و عوارض ناشی از آن مانند چاقی و بیماری‌های قلبی شود.

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

منبع: هفته نامه سلامت - لیلی افروغ