تاریخ بی قراری

برگ هایی از تاریخ بی قراری. کامیار عابدی. نشر ثالث.چاپ اول . تهران1388. 1100نسخه.412 صفحه.9000تومان.

«آشنایی ام با شعر های یدلله امینی( مفتون) به سال های آغازین دهه 1360 بر می گردد. در آن سال ها من شاگرد دبیرستانی در یکی از بخش های دور افتاده شمال بودم. با آنکه در رشته ادبی درس نمی خواندم، اما دل در گروی شعر و ادبیات داشتم. فکر می کنم نخستین بار نام مفتون را بالای شعر " ارگ" دیدم. »^[1]

در طول بیش از هشتاد سال از تاریخ شعر معاصر ایران هنوز کمتر پژوهش و کتابی را می توان یافت که به بررسی ریشه ای تاریخ شعر معاصر پرداخته باشد. در این میان تاریخ تحلیلی شعر اثر شمس لنگرودی یکی از تنها کتاب هایی است که شعر معاصر را به صورت گذار از آغاز تا امروز دنبال کرده و نمونه هایی از شعر معاصر در این کتاب دستچین شده است.

شعر معاصر در حال حاضر در جایگاهی است که بیش از هر وقت دیگر به نقد و نگاه و نظر و بررسی تطبیقی و تاریخی نیاز دارد. کتاب برگ هایی از تاریخ بی قراری ما کوششی در این راستا است. در این کتاب چهل گفتار در شناخت و تحلیل شعر و ادب معاصر آورده شده که همگی حاصل دست نوشته های کامیار عابدی در طول دوره نیمه اول دهه 1380 است. این گفتار ها و یادداشت ها پیش از این هر کدام در مجله یا روزنامه ای منتشر شده و اکنون در کنار هم کتاب 412 صفحه ای نقد شعر معاصر را تشکیل می دهد.

مجموعه مقالات این کتاب در موضوعات متنوع نوشته شده است. و در هر کدام از این مقالات به نقد یک شاعر پرداخته شده است. نویسنده معتقد است با وجود تنوع نوشته ها در این کتاب اما فصل مشترک هایی نیز می توان در این  مجموعه مقالات جستجو کرد. فصل های مشترکی چون: خرد، زیبایی، انسان، سنت، تجدد، فرهنگ، و ایران مسلما فصل مشترک های این مجموعه مقالات هستند. با این وجود نمی توان گفت کتاب به بررسی جامع و روشنی از شعر معاصر دست یافته است.

درهرمقاله نویسنده با رجوع به نوشته ها و مصاحبه ها و نقدهای موجود در کتاب ها و روزنامه ها به بررسی شعر هر شاعر پرداخته است.

یدالله بهزاد کرمانشاهی، ولی الله درودیان، بیژن نجدی، محمد علی سپانلو، هوشنگ بادیه نشین، مفتون امینی، محمد اسلامی ندوشن، م. آزاد، احمدرضا احمدی، منصور اوجی، عمران صلاحی و... نویسندگان و شاعرانی هستند که کامیار عابدی به شعر و نوشته هایشان پرداخته است.

برخی از مقالات این کتاب عبارتند از: نجواهای تلخ، در خجستگی نام ایران، بیگانه ای در شهر، با خوشه های دستچین از باغ، از شب نیاز تا دخت پری وار، چند تحلیل از جریان شعر معاصر، در ستایش عقل سلیم فرهنگی و... مقالات دیگر. در پایان هر مقاله نیز نویسنده توضیحات لازم را درباره موضوعات مطرح شده آورده و منابع را نیز معرفی کرده است.

کامیار عابدی از صاحب نظران شعر معاصر فارسی است که پیش از این کتاب هایی چون: از مصاحبت آفتاب، به یاد میهن، در زلال شعر، تنها از یک برگ، تپش سایه دوست، ترنم غزل، شبان بزرگ امید و کتاب های دیگری در زمینه ادبیات فارسی منتشر کرده است.

«یکی از آسیب هایی که در شعر معاصر ما دیده می شود، به آسانگیری و مخاطب زدگی مربوط است. این نقص اغلب در سروده های شاعرانی است که بیش از اندازه لازم به زبان معاصر و گفتاری روی می آورند. یعنی آنقدر شعر را به سادگی می رسانند که به مرزهای ابتذال نزدیک می شود. پیش بردن شعر با تصویر نیز چندان آسان نیست. زیرا شاعرانی چند برای دوری از مخاطب زدگی و آسانگیری به صورت های خیال انتراعی می گرایند. و در این راه تا جایی پیش می روند که نه تنها خوانندگانشان را به حداقل می رسانند بلکه موضوع تفکر شاعرانه را به آستانه کم رنگ شدن هدایت می کنند»^[2]

پی نوشت:

[1]صفحه 69 کتاب از مقاله با خوشه های دستچین از باغ

[2]صفحه 279 کتاب از مقاله چند تحلیل از جریان شعر معاصر

بخش کتاب و کتابخوانی تبیان