تبیان، دستیار زندگی
وقف كننده باید مكلّف و عاقل و با قصد و اختیار باشد و شرعا بتواند در مال خود تصرّف كند. بنابراین، سفیهی كه مال خود را در كارهای بیهوده مصرف می‏كند، چون حقّ ندارد در مال خود تصرّف نماید، اگر چیزی را وقف كند صحیح نیست. و همچنین است بدهكاری كه از طرف حاكم شرع
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آیا وقف وجه نقد، جایز است؟

وقف


آثار مثبت وقف در زمینه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در جامعه ایجاب می کند که در گسترش وقف تلاش جدی داشته باشیم؛ چرا که اگر به این سنت حسنه عمل شود، بسیاری از مشکلات فعلی جامعه ی ما قابل حل خواهد بود.


راهکارهای ترویج فرهنگ وقف در جامعه

برای شکوفایی وقف در جامعه باید فرهنگ وقف را ترویج کرد. برای این منظور تنها یک نهاد یا ارگان مسئول نیست، بلکه همه ی دستگاه های تبلیغی و اجرایی کشور موظف اند تا در جهت اعتلای فرهنگ وقف در جامعه با همدیگر همکاری کرده و زمینه های شکوفایی آنرا فراهم آورند. هر چند عمل به وقف از سوی مردم مهم ترین راه گسترش فرهنگ وقف است اما باید توجه داشت که مردم، نیازمند راهنمایی و آموزش های دینی عملی در این زمینه هستند. از این رو مسئولان کشور به ویژه دست اندرکاران امور مذهبی و فرهنگی می توانند با یک برنامه ریزی صحیح و اصولی در جهت دهی افکار عمومی به سمت فرهنگ وقف مۆثر باشند.

آثار مثبت وقف در زمینه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در جامعه ایجاب می کند که در گسترش وقف تلاش جدی داشته باشیم؛ چرا که اگر به این سنت حسنه عمل شود، بسیاری از مشکلات فعلی جامعه ی ما قابل حل خواهد بود.

سازمان اوقاف و امور خیریه، مبلغان دینی، ائمه جماعات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی و ... از جمله نهادها و وزارت خانه هایی هستند که در چگونگی ترویج و اشاعه ی فرهنگ وقف در جامعه نقش اساسی دارند. به عنوان مثال سازمان اوقاف و امور خیریه می تواند با انتشار کتاب یا مجله و یا از طریق مبلغان دینی جایگاه و اهمیت وقف را در جامعه مشخص کند تا زمینه ی گرایش مردم به وقف فراهم آید. در کنار تشویق مردم به وقف، باید جهت وقف را با توجه به نیازهای جامعه مشخص کرد تا از موقوفات تکراری نظیر ساخت مسجد و ... جلوگیری شود. در این زمینه باید تحقیق شود که نیازهای روز جامعه کدامند تا موقوفات به آن سوق داده شود. بدیهی است که اگر وقف برای کارهای عمرانی صنعتی، کشاورزی و سرمایه گذاری در کارهای تولیدی باشد، نسل جدید به وقف روی خواهد آورد و موقوفات تازه شکل می گیرد.

بعد از مقدمه سه پرسش و پاسخ و یک مسئله را در این رابطه مطرح می کنیم:

آیة الله حسینی شاهرودی(دام ظله):

سوال: آیا وقف وجه نقد، که در حساب سپرده بانک قرار گیرد، و منافع آن در چارچوب بانکدارى اسلامى صرف اجراى نظر واقف شود جایز است؟

جواب: صحیح نیست.

آیة الله گرامی(دام ظله):

مسئله 2969 - وقف كننده باید مكلّف و عاقل و با قصد و اختیار باشد و شرعا بتواند در مال خود تصرّف كند. بنابراین، سفیهی كه مال خود را در كارهای بیهوده مصرف می‏كند، چون حقّ ندارد در مال خود تصرّف نماید، اگر چیزی را وقف كند صحیح نیست. و همچنین است بدهكاری كه از طرف حاكم شرع ممنوع التّصرّف در مالش شده است.

آیة الله خامنه ای(دام ظله):

سوال: كسى كه در مكانى زندگى مى‌كند كه وقف نامه‌اى دارد مثلاً طبق وقف باید فرد هر روز یک جزء قرآن بخواند ولى به آن عمل نكرده وظیفه او چیست؟

جواب: تخلّف از مورد و جهت وقف حرام است و نمى‌تواند در مکان مذکور تصرف نماید.

آیة الله مکارم شیرازی(دام ظله):

سوال: در آمد موقوفه ها در چه راهى باید مصرف شود و تغییر مصرف آن در چه صورتى جایز است؟

جواب: طبق اصل مسلّم و روایت معروف «الوقوف على حسب ما یوقفها اهلها» باید درآمد موقوفه را طبق همان چیزى که در وقف نامه تصریح شده به کار گیرند، مگر آن که در یک یا چند بند قابل عمل نباشد مثلا ظرف مسى در عصر و زمان ما تبدیل به ظروف دیگر مى شود.

فرآوری: آمنه اسفندیاری 

بخش احکام اسلامی تبیان


منابع:

سایت راسخون

پایگاه اطلاع رسانی مراجع عظام: گرامی، مکارم شیرازی، خامنه ای، حسینی شاهرودی(دام ظلهم)

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.