تبیان، دستیار زندگی
نوجوانان و جوانان به علت داشتن روحیه و حس استقلال و بلوغ شاید در مواردی مجبور باشند از درون خود را تسلیم و ملزم به حق کنند به هر حال مقابله نکردن با حق و حقیقت یکی از مهم ترین اصول لازم قرآنی و اخلاقی می باشد
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ویژگی های یک نوجوانان قرآنی


یکی از بهترین منشور های قرآنی و اخلاقی که می توان برای نوجوان به آن اشاره کرد سوره مبارک لقمان و نامه بسیار با ارزش حضرت علی علیه السلام به فرزند عزیزشان حضرت امام حسن مجتبی علیه السلام می باشد .در این نامه بسیار ارزنده و گرانبها حضرت سفارشات بسیار مهمی به فرزند خود می کنند که برای نمونه به گوشه هایی از آن در این مقاله اشاره خواهم کرد .

تقوا

ویژگی اول: رعایت تقوی الهی

در فرازهای ابتدایی از این نامه شریف: حضرت علی علیه‌السلام اولین و مهمترین نکته خود را به فرزندشان با این عبارت آغاز می کند: (فَإِنِّی أُوصِیكَ بِتَقْوَى اللَّهِ ) پسرم! تو را سفارش مى‏كنم به تقواى الهى (نهج البلاغه: نامه 31)

این معیار مهم اخلاقی از جمله معیارهای مهم قرآنی می باشد به طوری که در جای جای قرآن، خداوند عزیز به بندگانش تقوای الهی را مورد تاکید و سفارش قرار می دهد.

(إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُم) (هر آینه گرامى‏ترین شما نزد خدا، پرهیزگارترین شماست)(حجرات :13)

با این توصیف لزوم داشتن تقوای الهی یکی از مهم ترین ویژگی های نوجوانان قرآنی می باشد .

ویژگی دوم: حق پذیری تسلیم در برابر حق

از جمله نکات و ویژگی هایی که نوجوانان باید به دنبال تحصیل آن باشند روحیه حق پذیری است. نوجوانان و جوانان به علت داشتن روحیه و حس استقلال و بلوغ شاید در مواردی مجبور باشند از درون خود را تسلیم و ملزم به حق کنند به هر حال مقابله نکردن با حق و حقیقت یکی از مهم ترین اصول لازم قرآنی و اخلاقی می باشد.(الِاعْتِصَامِ بِحَبْلِهِ وَ أَیُّ سَبَبٍ أَوْثَقُ مِنْ سَبَبٍ بَیْنَكَ وَ بَیْنَ اللَّهِ ؛ و چنگ زدن به ریسمانش، و كدام رشته محكم‏تر از رشته بین تو و خداوند است اگر به آن چنگ زنى؟! (نهج البلاغه: نامه 31)

(نَحْنُ نَقُصُّ عَلَیْكَ نَبَأَهُمْ بِالْحَقِّ إِنَّهُمْ فِتْیَةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَ زِدْناهُمْ هُدىً)(ما خبرشان را به راستى براى تو حكایت مى‏كنیم: آنها جوانمردانى بودند كه به پروردگارشان ایمان آورده بودند و ما نیز بر هدایتشان افزودیم.) (کهف:13)

حضرت لقمان به فرزند جوانش سفارش می كند: (وَ لا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنّاسِ وَ لا تَمْشِ فِی الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّ اللّهَ لا یُحِبُّ كُلَّ مُخْتال فَخُور)؛ (به تکبر از مردم روی مگردان و به خودپسندی بر زمین راه مرو ، زیرا خدا هیچ به ناز خرامنده فخر فروشی را دوست ندارد

ویژگی سوم: عبادت و توجه به امر به معروف و دوری از منکر

از جمله ویژگی های مهم قرآنی که می شود برای نوجوانان برشمرد توجه به امر به معروف و نهی از منکرمی باشد. در واقع این خصلت قرآنی و اخلاقی اگر به شیوه درست و با رعایت نکاتی که علماء بیان کرده اند اجراء شود، باعث می شود که روحیه پرهیز از گناه و نفرت و انزجار از ناپاکی در  نوجوانان ما رشد کند.

(أْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ تَكُنْ مِنْ أَهْلِهِ وَ أَنْكِرِ الْمُنْكَرَ بِیَدِكَ وَ لِسَانِكَ وَ بَایِنْ مَنْ فَعَلَهُ بِجُهْدِكَ وَ جَاهِدْ فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ وَ لَا تَأْخُذْكَ فِی اللَّه‏) امر به معروف كن تا اهل آن باشى، با دست و زبان نهى از منكر نما، و با كوششت از اهل منكر جدا شو. در راه خدا جهاد كن جهدى كامل، (نهج البلاغه : نامه 31)

(وَ لْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ؛ باید كه از میان شما گروهى باشند كه به خیر دعوت كنند و امر به معروف و نهى از منكر كنند. اینان رستگارانند. (آل عمران :104)

آرامش والدین سالمند زیر یک سقف

ویژگی چهارم: نیکی به پدر و مادر

از جمله صفات مهم و ارزشمندی که در قرآن کریم بسیار بر روی آن تاکید شده احترام و نیکی به پدر و مادر است این خصلت الهی آن قدر مهم و ارزشمند است که بعد از امر به توحید از آن یاد شده است، حتی اگر پدر و مادر کافر و غیر مسلمان  باشند باز هم احترام و تکریم آنها واجب می باشد. با این توضیح از جمله صفات نیکو و ارزشمند و قرآنی نوجوانان قرآنی را می توان نیکی به پدر و مادر دانست .

وَ إِذْ أَخَذْنا میثاقَ بَنی‏ إِسْرائیلَ لا تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللَّهَ وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً وَ ذِی الْقُرْبى‏ وَ الْیَتامى‏ وَ الْمَساكینِ) به یاد آرید آن هنگام را كه از بنى اسرائیل پیمان گرفتیم كه جز خدا را نپرستید و به پدر و مادر و خویشاوندان آن و یتیمان و درویشان نیكى كنید.(بقره:84)

ویژگی پنجم: خوش اخلاقی و تواضع در برابر مردم

حضرت لقمان به فرزند جوانش سفارش می كند: (وَ لا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنّاسِ وَ لا تَمْشِ فِی الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّ اللّهَ لا یُحِبُّ كُلَّ مُخْتال فَخُور)؛ (به تکبر از مردم روی مگردان و به خودپسندی بر زمین راه مرو ، زیرا خدا هیچ به ناز خرامنده فخر فروشی را دوست ندارد(لقمان :18)

(وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنا) و به مردمان سخن نیك گویید(بقره:84)

از جمله صفات مهم و ارزشمندی در قرآن کریم بسیار بر روی آن تاکید شده احترام و نیکی به پدر و مادر است این خصلت الهی آن قدر مهم و ارزشمند است که بعد از امر به توحید از آن یاد شده است ،حتی اگر پدر و مادر کافر و غیر مسلمان باشند باز هم احترام وتکریم آنها واجب می باشد. با این توضیح از جمله صفات نیکو و ارزشمند و قرآنی نوجوانان قرآنی را می توان نیکی به پدر و مادر دانست

ویژگی ششم: عفت و پاكدامنی

عفت و پاکدامنی از جمله ویژگیهای بسیار زیبا  و قرآنی هست به طوری که هرگاه این خصلت زیبا  در وجود نوجوانی مشاهده  شود  بدون تردید زبان به ستایش آن نوجوان گشوده خواهد شد .

در این خصوص قرآن مجید پاک دامنی و عفت دختران شعیب (علیه السلام ) و داستان زیبای زندگی حضرت یوسف را مصداق زیبای عفت و پاکدامنی معرفی می کند .

قرآن كریم، درباره ی حیا و عفت دختران شعیب(علیه السلام) می فرماید: (فَجاءَتْهُ إِحْداهُما تَمْشِی عَلَی اسْتِحْیاء...)؛ ناگهان یكی از آن دو(زن) به سراغ او آمد، در حالی كه با نهایت حیا گام برمی داشت... .

ویژگی هفتم: پرهیز از افراط و تفریط

از جمله ویژگی های قرآنی یک نوجوان قرآنی پرهیز از افراط و تفریط های غیر عقلانی می باشد. در این خصوص خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید :

(وَ اقْصِدْ فی‏ مَشْیِكَ وَ اغْضُضْ مِنْ صَوْتِكَ إِنَّ أَنْكَرَ الْأَصْواتِ لَصَوْتُ الْحَمیرِ )( در رفتارت راه میانه را برگزین و آوازت را فرود آر، زیرا ناخوش‏ترین بانگها بانگ خران است. (القمان :19)

بخش قرآن تبیان


منبع: وبلاگ گروهی رهپویان قرآن