تبیان، دستیار زندگی
امروزه تاریخ ، اعمال مأمون و امثال او را محکوم میکند و این ضعف...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

صفات عالیه انسانی


حضرت امام رضا ( ع ) بر حسب ظاهر دوّمین شخصیّت کشور اسلامی آن روز بودند، و این کشور از مجموع دو ابرقدرت آمریکا و شوروی هم بزرگتر بود، زیرا از شمال تا نصف شوروی و ترکیه، از جنوب تا آفریقا ، از مشرق تا چین و هند و از مغرب تا اسپانیا را شامل میشد، و حضرت رضا(ع) با مقامی که داشتند، بر حسب ظاهر آن روز ولیّعهد بوده، و قادر بر هرگونه کاری بودند.


امّا به خودشان تغییری راه نداده، و پیوسته به ارشاد و هدایت مردم پرداخته و ساده میزیستند، و لذا در احوالشان آمده که به هنگام صرف غذا، تمام غلامان و زیردستان کوچک و بزرگ و حتی مهتر خویش را احضار میفرموده و با سخنان خود آنان را مأنوس میکرده و بعد همه با هم دسته جمعی بر سر یک سفره به صرف غذا مشغول میشده اند، و هنگامی که یکی از حضار عرضه داشت : برای زیردستان سفره جداگانه ای بگسترانید،

امام فرمودند:

صفات عالیه انسانی

خدای ما یکی، و پدر و مادرمان حضرت آدم و حوّا هم یکی است، و جزای هر کسی در گرو عمل اوست.

و در روایتی وارد شده که آن حضرت به هنگام آماده شدن سفره غذا ظرف بزرگی را میطلبیده، و از هرچه که در سفره وجود داشت مقداری در آن ظرف بزرگ قرار میداده، و سپس آن را برای تعدادی از فقرا و بینوایان میفرستاده است، و این گونه اخلاق اسلامی را جز در امامان معصوم و رهبران به حق اسلام در هیچ مکتب و مذهبی نمیتوان یافت[1].

آن حضرت همه جا در دسترس مردم بوده، و از تشریفات حکومتی و قراردادن حاجب و نگهبان و امثال آن که معمولًا شیوه حاکمان جدای از مردم است متنفّر بود، و اگر در خانه او دربان و یا حاجبی بوده، از سوی مأمون عباسی تعیین شده، و نه تنها ارتباطی به آن حضرت نداشت، بلکه بر آن امام معصوم جاسوس هم بوده است، مثلا در تاریخ وارد شده که شخصی به نام (هشام )[ 2] از سوی فضل بن سهل ذوالریاستین(صدر اعظم مأمون) و همچنین از سوی خود مأمون عباسی مأموریت یافت که به عنوان حاجب امام رضا(ع) جاسوسی کند، و تا آنجائی که میتواند اخبار بیت امام را گزارش بدهد، این شخص خودش را به عنوان یکی از خدمتگزاران امام جا زده و به امر مأمون عباسی به عنوان پیشخدمت حضرت رضا(ع) به خانه آن حضرت راه یافت.

او کم کم ملاقاتهای حضرت را با مردم کنترل کرده، و روز به روز فشار بر حضرت را میافزود، تا آنجائی که تعداد بسیاری از شیعیان را از ملاقات با آن حضرت اجباراً منع کرد، و حتی فرمایشاتی را که از امام با دیگران ردّ و بدل میشد گزارش میداد. امروزه تاریخ، اعمال مأمون و امثال او را محکوم میکند و این ضعف مأمون عباسی را نشان میدهد که شخصی به عنوان جاسوس بر در خانه حضرت رضا(ع) منصوب بدارد تا اینکه رفت و آمد را کنترل کرده و آنچه در خانه امام واقع میشود گزارش بدهد، علاوه بر اینکه خود تجسّس بر خانه افراد و به ویژه رهبران مذهبی حرام است، و از این جهت مأمون مرتکب خلاف اسلام میشده، و این منطق توجیهی همیشگی ستمگران است که(هدف وسیله را توجیه میکند).

تاریخ افرادی را معرّفی میکند که داوطلبانه و به طور افتخاری در خدمت حضرت امام رضا(ع) درآمدند از قبیل(معروف کرخی) که در ایام کودکیش به پیروی از آئین پدر و مادرش مسیحی بوده، و بعد بر دست شریف حضرت رضا(ع) مسلمان شده، و پیوسته ملازم خانه و خدمتگذار آن حضرت شد.[3]


پی نوشت ها:

[1] این روایت را مرحوم ثقه الاسلام کلینی در کتاب شریف کافی ج 4 ص ٥٢ چنین نقل می کند:  احمد بن محمد ، عن ابیه ، عن معمّر بن خلاّد قال : کان ابوالحسن الرضا ( ع ) اذا أکل اتی بصحفه( قصعه کبیرة منبسطه) فتوضع بقرب مائدته ، فیعمد الی اطیب الطعام ممّا یۆتی به فیأخذ من کل شیء شیئا، فیضع فی تلک الصحفه ثم یأمر بها للمساکین ثمّ یتلو هذه الآیه (فلا اقتحم العقبه) ثم یقول : علم الله عز و جل انه لیس کل انسان یقدر علی عتق رقبه، فجعل لهم السبیل الی الجنه. ( مترجم )

[ 2]  نام این شخص ( هشام بن ابراهیم راشد همدانی ) بوده ، و تفصیل این مطلب در بحارالانوار ج 49 چاپ جدید ص 139 آمده است.(مترجم)

[ 3]  البته در باره معروف کرخی خلاف این را نیز گفته اند.

منبع:کتاب نقش رهبری حضرت رضا(ع)

بخش حریم رضوی