شرایط حاکم در دوران غیبت
اكنون كه دوران غیبت امام (عج) پیش آمده و بناست احكام حكومتى اسلام باقى بماند و استمرار پیدا كند و هرج و مرج روا نیست، تشكیل حكومت لازم مىآید. عقل هم به ما حكم مىكند كه تشكیلات لازم است تا اگر به ما هجوم آوردند بتوانیم جلوگیرى كنیم؛ اگر به نوامیس مسلمین تهاجم كردند، دفاع كنیم. شرع مقدس هم دستور داده كه باید همیشه در برابر اشخاصى كه مىخواهند به شما تجاوز كنند براى دفاع آماده باشید.
براى جلوگیرى از تعدیات افراد نسبت به یكدیگر هم حكومت و دستگاه قضایى و اجرایى لازم است. چون این امور به خودى خود صورت نمىگیرد، باید حكومت تشكیل داد. چون تشكیل حكومت و اداره جامعه بودجه و مالیات مىخواهد، شارع مقدس بودجه و انواع مالیاتش را نیز تعیین نموده است؛ مانند خراجات، خمس، زكات و غیره.
اكنون كه شخص معینى از طرف خداى تبارك و تعالى براى احراز امر حكومت در دوره غیبت تعیین نشده است تكلیف چیست؟ آیا باید اسلام را رها كنید؟ دیگر اسلام نمىخواهیم؟ اسلام فقط براى دویست سال بود؟ یا اینكه اسلام تكلیف را معین كرده است، ولى تكلیف حكومتى نداریم؟ معناى نداشتن حكومت این است كه تمام حدود و ثغور مسلمین از دست برود؛ و ما با بیحالى دست روى دست بگذاریم كه هر كارى مىخواهند بكنند. و ما اگر كارهاى آنها را امضا نكنیم، رد نمىكنیم. آیا باید این طور باشد؟ یا اینكه حكومت لازم است؛ و اگر خدا شخص معینى را براى حكومت در دوره غیبت تعیین نكرده است، لكن آن خاصیت حكومتى را كه از صدر اسلام تا زمان حضرت صاحب (عج) موجود بود براى بعد از غیبت هم قرار داده است. این خاصیت كه عبارت از علم به قانون و عدالت باشد در عده بیشمارى از فقهاى عصر ما موجود است.
اگر با هم اجتماع كنند، مىتوانند حكومت عدل عمومى در عالم تشكیل دهند.
همان اختیارات و ولایتى كه حضرت رسول و دیگر ائمه، صلوات اللَّه علیهم، در تدارك و بسیج سپاه، تعیین ولات و استانداران، گرفتن مالیات و صرف آن در مصالح مسلمانان داشتند، خداوند همان اختیارات را براى حكومت فعلى قرار داده است
ولایت فقیه
اگر فرد لایقى كه داراى این دو خصلت باشد به پا خاست و تشكیل حكومت داد، همان ولایتى را كه حضرت رسول اكرم (صلی الله علیه و آله) در امر اداره جامعه داشت دارا مىباشد؛ و بر همه مردم لازم است كه از او اطاعت كنند.
این توهم كه اختیارات حكومتى رسول اكرم (صلی الله علیه و آله) بیشتر از حضرت امیر (علیه السلام) بود، یا اختیارات حكومتى حضرت امیر (علیه السلام) بیش از فقیه است، باطل و غلط است. البته فضایل حضرت رسول اكرم (صلی الله علیه و آله) بیش از همه عالم است؛ و بعد از ایشان فضایل حضرت امیر (علیه السلام) از همه بیشتر است؛ لكن زیادى فضایل معنوى اختیارات حكومتى را افزایش نمىدهد. همان اختیارات و ولایتى كه حضرت رسول و دیگر ائمه، صلوات اللَّه علیهم، در تدارك و بسیج سپاه، تعیین ولات و استانداران، گرفتن مالیات و صرف آن در مصالح مسلمانان داشتند، خداوند همان اختیارات را براى حكومت فعلى قرار داده است؛ منتها شخص معینى نیست، روى عنوانِ عالم عادل است.
بخش اعتقادات شیعه تبیان
منبع :
امام خمینی ، ولایت فقیه ، ص 39- 40