ارضای کمبود های عاطفی در نت
والدین بیش از هر چیز نگران خورد و خوراک، پوشاک، درس و مشق بچهها هستند و برای برآورده کردن این نیازها است که شب و روز تلاش می کنند و لحظهای آرام و قرار ندارند،
امروزه گسترش وسائل ارتباط جمعی متأسفانه نوجوانان و جوانان گمشدهها و کمبودهای عاطفی خود را در بازیهای پرهیجان و بی محتوای رایانه ای، موسیقی های مبتذل غربی و فضای پرخطر و مجازی اینترنت جست و جو می کنند.
آنها در یک گمان واهی بر این باوراند که کامپیوتر و اینترنت دروازه ورودشان به دنیای اطراف است و ما به عنوان والدین اگر لحظه ای، فقط لحظه ای غفلت کنیم فرزندان خود را غرق در خطر می بینیم و در دریای پرتلاطم امواج ماهواره و اینترنت غرق می شوند آن موقع است که رهایی آنها از این دام ها کاری بس دشوار خواهد بود.
درسطور بعد و با تکیه بر مطالعاتی که صورت گرفته، برخی از مهمترین عناوین این چالش ها را از نظر می گذرانیم:
الف) ابعاد فرهنگی؛
1- انتقال و انتشار هنجارها و نرم های ارزشی غربی
2- بسترسازی برای تهاجم فرهنگی
3- طرح مباحث انتقادی و ستیزه جویانه پیرامون موضوعات اعتقادی و اخلاقی
4- ایجاد محرک های قومی برای تبادلات فرهنگی غیرقابل کنترل
ب) ابعاد اجتماعی؛
1- شکل گیری ارتباطات نامتعارف بین نوجوانان و جوانان
2- تغییر نقش های اجتماعی (که در پی کسب هویت های جدید روی می دهند)
3- گسست بین نسلی (که توسط اینترنت عیان تر شده است)
4- فرو افتادن جوانان در باتلاق انحرافات اخلاقی (انجام انواع تحقیقات روانشناختی نشان داده است، کار با اینترنت امکان ضریب انحراف اخلاقی جوانان را بالا برده است. انزواگرایی و بزرگ پنداری دو نمونه از پیامدهای منفی در این زمینه هستند.)
5- پنهان سازی هویت (به معنای ورود بی هویت به اینترنت و فرصت یابی برای ایفای هر نقشی برای کاربران)
6- ایجاد مطالبات اجتماعی و در نتیجه آن، افزایش تقاضا برای تغییر سطح طبقه ای
7- تهدید بنیان خانواده از طریق اشاعه فساد و فحشا در فضای مجازی
8- تسهیل در ایجاد روابط دوستانه و عاشقانه و گسترش روابط جنسی مجازی وجه برجسته ای از انحرافاتی که منشاء اینترنتی دارند.
9- رایانه،اعتیاد جدید قرن؛ رایانه موجب بروز پدیده جدید “اعتیاد نو و مدرن” و افزایش آسیبهای اجتماعی شده است، استفاده خارج از حد متعارف از اینترنت باعث وابستگی شدید روانی و فکری کاربر می شود به طوری که بعضی از کاربران به یک فضای غیرواقعی پناه برده و در آن زندگی می کنند.
عواملی که موجب دور شدن فعالیتهای اجتماعی نوجوانان از مسیر تربیت و حضور در رفتارهایی که میتواند به او در پیدا کردن مسیری مناسب صدمه بزند، آسیب نامیده می شود همچنین آسیبهای نوپدید هم آسیبهایی هستند که از ارتباط نوجوانان با ابزار و تکنولوژیهای جدید ممکن است برای او پیش آید و مسیر تحصیل، تربیت و آینده او را از جهت اصلی دور کند.
بنابراین یکی از راههای پیشگیری از بروز این گونه آسیبها در نوجوانان توجه ویژه به تربیت و تقویت مسائل دینی و مذهبی آنها از سوی مسئولان آموزشی و تربیتی و مخصوصاً خانوادهها است ضمن این که نقش مدیریتی والدین را هم در نحوه استفاده صحیح از این ابزار نباید نادیده گرفت.
خودباوری ضعیف در نوجوانان و عدم توجه به نیازهای عاطفی و احساسی در سنین بلوغ از سوی خانواده زمینه گرایش آنها را به سوی اعتیاد فراهم میکند، اگر اولیا و مربیان آموزشی این اجازه را به نوجوان بدهند که هر کدام با توانمندی هایی که دارند به موقعیتهای مناسب و صحیحی دست یابند و این احساس “من می توانم خوب باشم” را در خود ببینند، اعتماد به نفس و باور جوان و نوجوان از خودش در سطح بسیار خوبی قرار میگیرد و اگر نوجوانی خود را باور داشته باشد و ارزش خاصی برای خود قائل باشد کمتر تحت تأثیر دیگران، عوامل بیرونی و فضای مجازی قرار میگیرد.
نتیجهگیری
تکنولوژی کامپیوتر نه تنها دروازههای ورود به شاهراههای اطلاعاتی را در فضای مجازی گشوده است، بلکه فضا و بازاری را نیز برای سرگرمی مهیا ساخته که به سرعت و به طور مداوم رو به رشد است.
اینترنت از جمله مظاهر مدرن عرصه سرگرمی است که تحول رسانههای جدیدبه ارمغان آورده است.
انگیزهها و چگونگی استفادة کاربران از چتهای اینترنتی همچنین بیانگر تفاوتهای جنسیتی و میل بیشتر پسران به استفاده از موقعیت جنسیتی برتر خود در اجتماع برای انتخاب سرگرمی و جستجوی روابط دوستانه و آزادانه است.
بدین ترتیب، اگرچه فضای مجازی ممكن است تجربه قدرت دهنده و آزادکنندهای برای برخی دختران جوان به شمار آید، با اینحال روابط دو جنس از جهاتی ادامة روابط آنها در جهان واقعی است.
در مجموع، گفتگوهای اینترنتی عرصة جدیدی را برای گذران فراغت طیف رو به افزایشی از جوانان و شکل گیری خرده فرهنگهای مختلف با زمینهها و علائق متنوع فراهم ساخته است.
اگر چه نگرش غالب به این «میدان» جدید و بهرهمندی از آن عموماً محدود به آشناییها و گفتگوهای غیرجدی، کنجکاوانه و عادتی است، با این حال برای اقلیتی مجالی را به منظور تأمل در «سیاست زندگی»، بازی با هویت و بازاندیشی در پروژه انباشت و ابراز هویت فراهم ساخته است.
این اقلیت از پتانسیلهای فضای مجازی برای تقویت سرمایههای سمبلیک و فرهنگی خود در برقراری ارتباط و تنظیم روابط با خویش و اجتماع بلافصل خویش استفاده میکنند.
در وجه منفی، سرگرمیهای مجازی علاقة جوانان به مشارکت اجتماعی و فعالیتهای مدنی را با انگیزههای مختلف تحت الشعاع قرارمیدهد و ممکن است بر مهارتهای اجتماعی آنان در تدارک فراغتهای گروهی و تفریحات و بازیهای غیرمجازی تأثیر منفی بگذارد.
همچنین مجاورت طولانی با فضای مجازی میتواند به فرهنگ پذیری یک طرفه و تأثیرپذیری افراطی از هنجارها و ارزشها در عرصههای مختلف ارتباطی و اجتماعی انجامیده و تعلقات ملی و سنتی کاربران را تحت تاثیر قراردهد.
فرآوری: مریم عطاریان بخش خانواده ایرانی تبیان
منابع: پایگاه خبری پلیس ایران همراه با تغییرات و اضافات