تبیان، دستیار زندگی
میلیون ها نفر مبتلا به بیماری های قلبی عروقی برای خون رسانی به اطراف شریان های مصدود شده نیازمند پیوند عروق با قطر کوچک اند.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

لیپوساکشن و تولید رگ های خونی

کاربرد سلول های بنیادی حاصل از لیپوساکشن برای تولید رگ های خونی


میلیون ها نفر مبتلا به بیماری های قلبی عروقی برای خون رسانی به اطراف شریان های مصدود شده نیازمند پیوند عروق با قطر کوچک اند.

لیپوساکشن و تولید رگ های خونی

لیپوساکشن عمل جراحی شامل خارج کردن چربی زیرپوستی به  صورت ذرات مایع با استفاده از کانولای متصل به پمپ تخلیه کننده است.

برای نخستین بار محققان دانشگاه استنفورد کشف کردند که ذرات چربی خارج شده از بیمار طی لیپوساکشن محتوی سلول های چندکاره (versatile cell)  اند که قابلیت تبدیل شدن به سلول های بنیادی پرتوان (pluripotent stem cells) را دارند. به علاوه این سلول های بسیار راحت تر از سلول های پوست، که اغلب توسط محققان به کار می روند، به پرتوانی القا می شوند. این گروه از دانشمندان منبع طبیعی بسیار خوبی را شناسایی کردند که به اعتقاد آنها نه تنها تعداد زیادی سلول را فراهم می کند بلکه می توان آنها را بسیار موثرتر القا و بازبرنامه ریزی کنیم.

لیپوساکشن عمل جراحی شامل خارج کردن چربی زیرپوستی به صورت ذرات مایع با استفاده از کانولای متصل به پمپ تخلیه کننده است

تا کنون از این فیبروبلاست، یا سلول های پوست،  برای القا به سلول های بنیادی استفاده شده است. فیبروبلاست باید پیش از بازبرنامه ریزی به مدت 3 هفته در آزمایشگاه کشت داده شود. درحالیکه سلول های بنیادی حاصل از چربی استخراج شده در لیپوساکشن، برای القا آماده اند و نیازی به سپری شدن این مدت کشت نیست.

لیپوساکشن و تولید رگ های خونی
لیپوساکشن و تولید رگ های خونی

مزیت دیگر این است که سلول های چربی را می توان بدون استفاده از سلول های غذا رسان (feeder cells)، به سلول های پرتوان القایی (iPS) تبدیل کرد. در روشی که سلول های پوست را القا می کنند، برای رشد سلول ها خارج از بدن وجود سلول های غذا رسان ضروری است.

لیپوساکشن و تولید رگ های خونی

برخی از متخصصین نگران این مسئله اند که سلول های غذا رسان مشتق از جانوران خطر آلودگی ورود سلول های گونه دیگر ایجاد می کند، بنابراین حذف مرحله کشت، ایجاد سلول های پرتوان القایی مشتق از سلول های بنیادی چربی را، انتخاب جذابی برای پیشرفت درمان های انسانی می گرداند.

برتری دیگر سلول های پرتوان القایی مشتق از سلول های چربی این است که این سلول ها تطبیق پذیرتر اند. چربی که در شکم انباشته است در شبکه ای از کلاژن و سلول ها قرار گرفته است که درمیان آنها می توان سلول های چندتوان (multipotent) به نام آدیپوز یا سلول های بنیادی چربی را یافت. بنابراین برخلاف سلول های تخصص یافته پوست، گزینه های وسیع تری وجود دارد که این سلول ها می توانند به آنها تبدیل شوند: آنها می توانند به سلول های چربی، استخوان یا عضله تبدیل شوند.

لیپوساکشن و تولید رگ های خونی

با توجه به تحقیقات جدیدی که در انجمن علمی قلب آمریکا ارائه شده است، سلول های بنیادی بالغ استخراج شده طی لیپوساکشن را می توان برای رشد عروق خونی جدید با قطر کوچک برای استفاده در جراحی های بای پس قلب و دیگر فرایند ها استفاده کرد.

دکترMatthias Nollert  از دانشگاه Oklahoma و سرپرست این مطالعه عنوان می کند که این رگ های حاصل از لیپوساکشن که در آزمایشگاه رشد یافته، می تواند به حل مشکلات عمده مربوط به پیوند عروق خونی از جاهای دیگر بدن و یا استفاده ازعروق خونی مصنوعی که بافت زنده به شمار نمی آیند، کمک کنند.

چربی که در شکم انباشته است در شبکه ای از کلاژن و سلول ها قرار گرفته است که درمیان آنها می توان سلول های چندتوان (multipotent) به نام آدیپوز یا سلول های بنیادی چربی را یافت

پیوندهای رایج عروق با قطر کوچک دارای خطر ذاتی لخته شدن خون، رد پیوند و عدم عملکرد طبیعی هستند. رگ های خونی مهندسی شده گروه Nollert  دارای خواص مکانیکی خوبی است و وی معتقد است که این رگ ها هنگامی که در معرض هورمون قرار گیرند، عملکرد نرمالی خواهند داشت. همچنین به نظر می رسد این رگ های مهندسی شده از تجمع پلاکت های خون، که عامل باریک شدن شریان ها می باشند، جلوگیری می کنند.

در این مطالعه، سلول های بنیادی بالغ مشتق از چربی در آزمایشگاه به سلول های ماهیچه ای صاف تبدیل شده و سپس بر روی یک غشای بسیار نازک کلاژن کشت داده شد. پس از تکثیر این سلول ها، محققان آنها را در لوله هایی مطابق با قطر رگ های خونی کوچک وارد کردند. طی سه تا چهار هفته، آنها بصورت رگ های خونی قابل استفاده رشد یافتند.

به گفته ی Nollert  ساخت رگ های خونی با این روش دارای پتانسیل جایگزینی عروق است که می تواند در عمل های  پیوند استفاده شود.

محققان امیدوارند ظرف شش ماه آینده این عروق را درحیوانات آزمایشگاهی تست کنند.

سمانه سادات عنایتی

بخش دانش و زندگی تبیان


منابع:

American Heart Association’s Basic Cardiovascular Sciences 2012 Scientific Sessions

Adult stem cells from liposuction used to create blood vessels in the lab. American Heart Association Meeting Report: BCVS-12 Abstract 360.

Ning Sun, Nicholas J. Panetta, Deepak M. Gupta, Kitchener D. Wilson, Andrew Lee, Fangjun Jia, Shijun Hu, Athena M. Cherry, Robert C. Robbins, Michael T. Longaker, and Joseph C. Wu. Feeder-free derivation of induced pluripotent stem cells from adult human adipose stem cells. PNAS, 2009.

مطالب مرتبط:

ایجاد سلول های بنیادی جنینی از سلول های بدن شما

درمان با سلول بنیادی

بن یاخته درمانی (2)

درمان دیابت با فناوری های نوین پزشکی

درمان دیابت با فناوری های نوین پزشکی (2)

درمان دیابت با فناوری های نوین پزشکی (3)

مهندسی بافت (1)

مهندس بافت (قسمت دوم)

مهندسی بافت (قسمت سوم)