هتل ناصرالدین شاه در چالوس!
روزهای پایانی خردادماه دوست دارید نسیم خنك كوهستان را تجربه كنید؟ نظرتان راجع به ناصرالدین شاه قاجار چیست؟ در تاریخ كه زیاد راجع به او نوشته‌اند، اما می‌خواهید جایی بجز كاخ گلستان و شمس‌العماره او را تجربه كنید، بد‌نیست یكی از روزهای پایانی بهار یا تابستان، ساز فرمان را به سمت شهرستانك كوك كنید.
بهترین راه برای رسیدن به شهرستانك شهر كرج است و جاده چالوس؛ هنگامی كه دل به جاده چالوس می‌سپارید، بعد از آسارا و ماهان و قبل از گچسر و ولایت‌رود یك تابلوی كوچك شما را به سمت شهرستانك دعوت می‌كند. هرچند راه دیگری نیز برای رسیدن به شهرستانك وجود دارد كه گذر از دل تاریخ است، اما ابتدا بگذارید از همین راه برویم!
روزنه‌ای به سوی تاریخ
ناصرالدین شاه قاجار در تاریخ به خیلی چیزها معروف بوده است، به سلطنت طولانی‌اش، فساد در دربار و وطنفروشی با قراردادهای استعماری بابیگانگان. خوب است بدانید این شاه قاجاری به طبیعت هم علاقه زیادی داشته است، این پیامی است كه باقی‌مانده كاخ ییلاقی او در شهرستانك ـ كه البته اكنون به ویرانه‌ای تبدیل شده است ـ به مسافران و مخاطبان منتقل می‌كند.
مسیر سفر ناصرالدین شاه به شهرستانك، جاده‌ای بوده است كه از منظریه كنونی آغاز و از زیر قله‌توچال رد می شده و در نهایت به شهرستانك می‌رسیده است. ناصرالدین شاه این مسیر را با درشكه طی می‌كرده است و عرض جاده در تمام طول مسیر به اندازه‌ای بوده كه قابلیت عبور كالسكه را داشته است.
طول این جاده 15كیلومتر بوده ولی در تاریخ نقل است كه ناصرالدین شاه، این مسیر را با تفریح و تفنن طی می‌كرده است و گاه پشت‌سر گذاشتن این مسیر 15 كیلومتری تا چند روز نیز به درازا می‌كشیده است. به همین ناصرالدین شاه دستور داد که در سال 1878 میلادی کاخی برای استراحت او بنا شود و این کاخ را معماری به نام آقا محمدابراهیم خان ساخت. هرچند که این کاخ ناصری هم‌اكنون به ویرانه‌ای تبدیل شده است. حتی ارسی‌های این كاخ سلطنتی امروز در تسخیر موریانه‌ها قرار دارد و تاكنون عملیاتی برای مرمت آن انجام نشده است.
کاخی شبیه کاروانسرا
کاخ در دو بخش بیرونی و اندرونی ساخته شده است. حیات بیرونی به شکل مستطیلی طراحی شده و ورودی به شکل نیم دایره در تراز اول قرار گرفته است. عمارت بیرونی در ابعاد 12 در 24 متر در دو طبقه ساخته شده بود که در حال حاضر طبقه دوم تخریب شده. در ظلع شمال غربی و در مرز میان اندرونی و بیرونی حمام خصوصی شاه قرار دارد. کاخ شهرستانک 19 اتاق در دو جبهه شمالی و شرقی دارد كه در گذشته عملكرد خدماتی داشته اند.
بخش اندرونی این کاخ شامل دو حیاط در دو تراز متفاوت است. حیاط شمالی یا تحتانی با ابعاد 18 در 24 متر مسکن خدمه بوده و حیاط جنوبی با ابعاد 26 در 40 متر برای سکونت حرم شاهی ساخته شده است. اندرونی از لحظ ساختمانی شبیه کاروانسرا است و این شباهت در حیاط جنوبی بیشتر است.
چشمه گل گیله
یكی دیگر از جاذبه‌های شهرستانك، چشمه گل گیله است. به شما اطمینان می‌دهم حتی اگر در گرم‌ترین و آفتابی‌ترین روز مرداد هم خود را پای این چشمه برسانید، شاید در دل خود تردید كنید كه چند دقیقه‌ای پای در آب خنك آن بگذارید و اجازه دهید كمی سرمای آن پایتان را سوزن سوزن كند، اما این پیشنهادی متفاوت است كه می‌تواند تجربه‌ای متفاوت برایتان در پی داشته باشد.
برای رسیدن به چشمه گل گیله دو مسیر وجود دارد؛ مسیری آسان كه به مدد تكنولوژی و شكافتن كوه و احداث جاده حاصل شده است. این مسیر كه مسیری ماشین‌رو است، تقریبا تا فاصله 5 دقیقه‌ای چشمه كشیده شده است.
مسیر دیگر، مسیری است كه حدود یك ساعت راهپیمایی دارد. مسیر دوم برای كوهنوردان و طبیعت‌گردان و حتی خانواده‌هایی كه از حداقل آمادگی جسمانی برخوردار هستند، مسیر سختی نیست؛ فقط كافیست اندكی با طمانینه حركت كنند، یك ساعت دل به كوهستان بسپارند و امان بدهند كه صدای رود و آسمان آبی و ابر سپید خستگی را از تن آنها به در كند.
گل گیله آبی گوارا دارد، بسیاری معتقدند آب گل گیله خواص درمانی نیز دارد و به همین دلیل گل گیله علاقه‌مندان زیادی دارد؛ علاقه‌مندانی كه در كنار این چشمه گوارا می‌توانند طبیعت و تاریخ و ییلاق و... همه را با هم داشته باشند.
فراوری: الهام مرادی
بخش گردشگری تبیان
برگرفته از: جام جم، معماری ایران، دوره اسلامی/ نوشته محمد یوسف کیانی
