تبیان، دستیار زندگی
برای آموزش فیلم نامه نویسی، کتاب های زیادی وجود دارد. از تألیف بگیرید تا ترجمه، بیش از کتاب هایی که برای آموزش کارگردانی دیده می شوند. با این وجود وضعیت فیلم نامه نویسی در سینمای ایران شرایط مناسبی ندارد. شاید برای این که، فیلم نامه نویس ها، مشق های ابتدا
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مشق فیلم نامه نویسی


برای آموزش فیلم نامه نویسی، کتاب های زیادی وجود دارد. از تألیف بگیرید تا ترجمه، بیش از کتاب هایی که برای آموزش کارگردانی دیده می شوند. با این وجود وضعیت فیلم نامه نویسی در سینمای ایران شرایط مناسبی ندارد. شاید برای این که، فیلم نامه نویس ها، مشق های ابتدایی فیلم نامه نویسی را تمرین نکرده اند.


فیلم نامه نویسی
داستان بخوانید

فیلم نامه نویس، داستانی را برای ساخته شدن یک فیلم می نویسد. داستانی که ذهنی نیست داستانی که متکی به نشانه شناسی های تصویری است. ولی فارغ از این محدودیت یا تعریف تصویری داستان برای سینما، قصه پردازی از ویژگی های یک فیلم نامه نویس است.

کسی که می خواهد فیلم نامه بنویسد شاید از حادثه ای که برای خودش یا در اطرافش رخ داده، الهام بگیرد و آن را به زبان سینما بنویسد. اما نمی تواند فیلم نامه نویس شدن را با دیدن فیلم یاد بگیرد. پیش از آن که فیلم دیدن یا فیلم نامه خواندن، برای فیلم نامه نویس موثر باشد داستان خواندن مهم است.

نمایش نامه بخوانید

تئاتر هنر اصیلی است که پس از اختراع صنعت سینما، هنر صنعت سینما را شکل داده است هنر سینما قابلیت هایی دارد که برای تئاتر وجود نداشته: ثبت اثر هنری و محدودیت نداشتن برای فضاهایی که داستان نمایشی در آن ها صورت می گیرد. با این وجود هنوز نام نمایش نامه نویسان بیش از نام فیلم نامه نویس ها به عنوان یک هنرمند مطرح می شود. در شکل گیری یک نمایش نامه، عمق بیشتری از مفاهیمی که دستمایه ی نمایش هستند، مستفاد می شود و برای کسی که می خواهد فیلم نامه نویس شود ناآگاهی از متون نمایشی قابل پذیرش نیست. با خواندن نمایش نامه دو قسمت از عناصر فیلم نامه نویسی تقویت می شود. شخصیت پردازی و دیالوگ نویسی. در یک نمایش نامه ی خوب، با وجود محدودیت های صحنه ای ، در شخصیت پردازی روش های درست، آموزش داده می شود.

بعد از خواندن چند نمایش نامه ی معتبر، این نوع شخصیت پردازی در ناخودآگاه هنرجوی فیلم نامه نویسی ته نشین می شود. بی آن که فهرستی از عناصر شخصیت پردازی در قالب جزوه یا کتابی، آموزش داده شود.

علاوه بر شخصیت پردازی، خواندن نمایش نامه برای تقویت دیالوگ نویسی مفید و موثر است. نخست این که دایره ی لغات هنرجوی فیلم نامه نویسی افزایش پیدا می کند. و این فقط جنبه ی کمّی گنجینه ی واژگان را شامل نمی شود. دایره ی لغات وسیع و گزینش کلمه ی مناسب درهر نوع رفتاری شخصیت ها هم در این شیوه تقسیم بندی می شود.

بعد از خواندن چند نمایش نامه ی معتبر، این نوع شخصیت پردازی در ناخودآگاه هنرجوی فیلم نامه نویسی ته نشین می شود. بی آن که فهرستی از عناصر شخصیت پردازی در قالب جزوه یا کتابی، آموزش داده شود.

نکته دوم در دیالوگ نویسی به شخصیت پردازی هم بستگی دارد. هر شخص بازی باید طوری حرف بزند که از او برمی آید. نوع ادبیات و دستور زبان هر شخص بازی مطابق ویژگی های روحی و اجتماعی اوست. ادبیات یک استاد دانشگاه با ادبیات یک پیشه ور فرق دارد . یک عالم روحانی ، یک معلم ساده ی مدرسه ، یک پزشک ، یک زن بی سرپرست و...  در عین حال هر کدام از این ها در شرایط متفاوت در بروز افکار و احساساتشان روش ویژه ی خود را خواهند داشت . الزاما این تفاوت ها به جهت شرایط یا بحران هایی نیست که برایش پیش می آید ، با وجود جایگاه اجتماعی و شخصیتی ، برخی صفات برجسته تر در نوع ادبیات شخص بازی موثر است . هر شخص بازی می توان عرض خاص خودش را داشته باشد

انتخاب واژه ها در شرایط گوناگون فرق می کند همان طور که برای تلقین حال هر شخص بازی و برون ریزی حالات درونی اش، نویسنده ی نمایش نامه یا فیلم نامه، مجاز به استفاده از هر کلامی نیست. قرار نیست اشخاص بازی بیانگر حالات درونی و اعتقادات شخصی نویسنده باشند. هر نقش چیزی را می گوید که مطابق شخصیتش باشد و از جهان منحصر به فردش ناشی شود. و فیلم نامه نویس علاوه بر اکت هایی که برای نقش می نویسد و پیش بینی می کند باید این معرفی شخصیتی را در نوع ادبیات و کلام نشان دهد.

یکی از ساده ترین مشق های فیلم نام نویسی در دیالوگ نویسی، در نظر گرفتن اشخاص بازی در فضایی جدا از فضای جاری داستان است. در برش هایی از زندگی شخص بازی که در داستان دیده نمی شود. جملاتی از قهرمان ها یا ضدقهرمان ها بنویسید. با این کار دم های فیلم نامه یتان را بهتر خواهید شناخت.

مجتبی شاعری

بخش سینما و تلویزیون تبیان