سمنان

سابقه تاریخی محدوده کنونی استان سمنان بخشی از ایالات "ورن" یکی از ایالات 16 گانه دوران باستان (اوستائی) بوده که در دوره مادها و هخامنشیان بخشی از قلمرو سرزمین "پارت" را در مجاورت مادها تشکیل می داده است. در دوران سلوکیان واشکانیان این سرزمین "کومی سن" یا کومش نامیده می شد که در قلمرو پارتها بوده و بعد ها در متون اسلامی معرب شده و بصورت قومس در آمده است.

اهمیت سرزمین کومس یا کومش در تمامی دورانهای تاریخی به واسطه قرار گرفتن این سرزمین بر تلاقی گذرگاههای ارتباطی در میان سرزمینهای طبرستان با سرزمینهای داخلی فلات ایران از یک طرف و سرزمینهای خراسان و ماوراءلنهر و آذربایجان از طرف دیگر بوده است.

این منطقه تاریخی که یکی از معابر ارتباطی طبیعی میان نواحی شرق و غرب ایران بوده، بعلت همین موقعیت ویزه که تا زمان حاضر نیز کمابیش حفظ شده است در سراسر تاریخ یکی از مناطق با اهمیت کشور بشمار می رفته و در واقع معبر تمام حوادثی بوده که میان شرق و غرب ایران رخ داده است.

قدیمی ترین آثار بدست آمده، حاصل کاوشهای باستان شناسی در سالهای 11-1309هجری شمسی (33-1931 میلادی ) میباشد که در جستجوی شهر صد دروازه (مرکز ایالت کومش) در محل تپه حصار دامغان انجام شد . در این کاوشها آثار قابل توجهی مربوط به 4تا 5/5هزار سال پیش از میلاد مسیح بدست آمده است.

طی قرون گذشته همین محدوده، خاستگاه و محل بسط تمدن پارت بوده که سلسله پادشاهی اشکانی را در سرزمینهای خراسان و سمنان امروزی به وجود آورد و شهر صد دروازه در نزدیکی شهر دامغان فعلی به مدت دویست سال پایتخت آن بوده است . برخی از نویسندگان کتب تاریخی و جغرافیایی، سلسله های افسانه ای پیشدادیان و کیانیان را در یک دسته از امرای محلی مشرق ایران دانسته اند که تا قبل از ظهور زرتشت بر این منطقه از ایران تسلط داشته اند و بنای اولیه دامغان و سمنان امروزی را نیز به آنها نسبت داده اند به هر حال مجموعه آثار و قرائن موجود حاکی از قدمت زندگی، تمدن و فرهنگ در این خطه از کشور ماست.

موزه ها

موزه گرمابه پهنه

موزه شاهرود