تبیان، دستیار زندگی
سرطان اصطلاحی برای گروهی از بیماری‌ها است که در آن سلول‌های غیرطبیعی بدن، بدون کنترل تقسیم می‌شوند...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

علائم و عوامل خطر 6 نوع سرطان گوارشی


سرطان اصطلاحی برای گروهی از بیماری‌ها است که در آن سلول‌های غیرطبیعی بدن، بدون کنترل تقسیم می‌شوند و می‌توانند به سایر بافت‌ها تهاجم کنند. سرطان یک بیماری منفرد نیست، بلکه بسیاری از بیماری‌ها را شامل می‌شود. بیش از 100 نوع متفاوت سرطان وجود دارد.


دستگاه گوارشی انسان

1- سرطان معده

عوامل خطر سرطان معده:

- مردان دو برابر زنان

- در سنین بالای 55 سال

- عفونت معده با میکروب هلیکوباکتر

- سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان معده

- کشیدن سیگار

ـ مصرف غذاها و گوشت دودی و نمک‌سود، کنسروها

- مصرف کم میوه‌جات و سبزیجات

علائم سرطان معده:

ـ سوء هاضمه یا سوزش سردل

ـ احساس درد یا ناراحتی در شکم

ـ تهوع و استفراغ

ـ اسهال یا یبوست

ـ نفخ شدید پس از صرف غذا

ـ بی‌اشتهایی

ـ ضعف و خستگی

ـ خونریزی به صورت استفراغ خونی یا خون در مدفوع

سرطان کولون

2- سرطان روده

عوامل خطر سرطان روده:

- سن بالای 50 سال

- سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان روده بزرگ یا راست روده

- سابقه ابتلا به پولیپ روده بزرگ و کولیت السروز (زخم های متعدد در روده بزرگ)

علائم سرطان روده:

- تغییرات در اجابت مزاج

- خون در مدفوع

- اسهال، یبوست و یا احساس عدم تخلیه کامل

- کاهش قطر مدفوع

- ناراحتی عمومی شکم (دفع دردناک، گاز شکم، نفخ، احساس پری و یا دل درد)

- کاهش وزن بدون علت

- خستگی

- استفراغ

سرطان دهان

3- سرطان دهان

عوامل خطر سرطان دهان:

- استعمال دخانیات

- نوشیدن الکل

- خوردن غذاهای داغ و یا بسیار تند

- نوشیدنی های داغ

- وارد آوردن ضربه به مخاط دهان، مخصوصا موقع تند غذا خوردن

- وارد آمدن ضربه به وسیله لبه های تیز دندان های پوسیده، پرکردگی دندان و یا روکش دندان در دراز مدت و عدم اصلاح آنها

- استفاده زیاد از ادویه جات و رنگ های غذایی

- قرار دادن وسایل مختلف و آلوده در دهان

- استرس و فشارهای روحی روانی

- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان

علائم سرطان دهان:

- وجود بافت زخمی و مجروح و ملتهب در دهان بیش از یک ماه

- مشاهده کبودی و ورم بی دلیل در دهان

- احساس درد و سختی به هنگام جویدن، بلع و حرکت دادن زبان

- وجود لکه های سفید و قرمز روی لثه و زبان و یا دیواره های دهان

- بی حسی زبان

- گرفتگی و یا خشن شدن صدا به مدت بیش از 6 هفته

مری

4- سرطان مری

عوامل خطر سرطان مری:

- در منطقه دشت مغان تا دشت گرگان و در حاشیه بالایی دریای خزر و در کل مسیر جاده ابریشم و در حاشیه دریای مازندران سرطان مری شایع است.

- در افراد بیشتر از 50 سال و در هر دو جنس ایجاد می شود، اما در مردان شایع تر است.

- سیگاری‌ها، الکلی‌ها و افرادی که سابقه بیماری‌های مری دارند

- ریفلکس یا بازگشت غذا و اسید معده به مری و آسیب مخاط مری

عوامل مختلفی در ریفلکس دخیل‌اند از جمله: افزایش حجم معده در اثر پرخوری، مصرف الکل، دراز کشیدن بلافاصله پس از صرف غذا.

- التهاب مری یا ازوفاژیت

- مصرف مواد پیش‌ساز سرطان‌زا مانند نیتریت‌ها که به ماده سرطانزای نیتروزآمین تبدیل می‌شوند و به وفور در مواد غذایی مانند سوسیس و کالباس وجود دارند.

- مصرف روغن جامد، قند و شکر، انواع شیرینی و دسر، انواع ترشی و نوشابه گازدار و کنسرو، مصرف ماهی دودی و شور، کلم‌شور و خیارشور و سموم قارچی در سبزیجات ترش‌شده و…

- مصرف نوشیدنی داغ مثل چای داغ

- برخی مایعات اسیدی و قلیایی نیز به آسیب و التهاب مری کمک می‌کنند.

- وراثت و جهش‌های ژنتیکی

- ابتلا به سرطان‌های سر و گردن می‌تواند خطر سرطان مری را افزایش دهد.

- چاقی خطر ابتلا را تا چهار برابر افزایش می‌دهد.

- بیماری‌هایی مانند آشالازی (اختلال حرکتی عضله مری)، مری بارت، بیماری سلیاک، سندرم هاول- اوانس و سندرم پلومر- وینسون در افزایش خطر سرطان مری نقش دارند.

- ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) که یک ویروس مولد سرطان است.

- تنگی‌های ناشی از تشعشع، برخی کمبودهای ویتامینی و کمبود آهن نیز احتمال سرطان مری را افزایش می‌دهند.

علائم سرطان مری:

- کاهش وزن

- احساس توده و برجستگی در گلو

- بلع دردناک غذا و درد انتشار یابنده به سینه یا پشت

- رگورژیتاسیون (بالا آمدن غذای هضم‌شده از معده بدون زور و فشار)

- غذای هضم‌ نشده همراه با تنفس بدبو

- سکسکه

- استفراغ

- بی‌اشتهایی

- خشونت صدا

- خونریزی‌های گوارشی

- درد و عفونت‌های مکرر ریوی

در صورتی که سرطان به خارج از مری انتشار یابد، اغلب نخست به غدد لنفاوی می‌رود. در مراحل بعدی به کبد، ریه‌ها، مغز و استخوان‌ها گسترش می‌یابد.

سرطان کبد در سیروز کبدی

5- سرطان کبد

عوامل خطر سرطان کبد:

- سابقه‌ هپاتیت

- الکلی‌ بودن‌

- مصرف‌ قرص‌های‌ ضد حاملگی‌- استفاده‌ از استروییدهای‌ آنابولیک برای‌ افزودن‌ بر حجم‌ عضلات‌

- نیمی از بیمارانی‌ که‌ سرطان‌ کبد دارند، قبلا دچار سیروز کبدی بوده‌اند.

- هپاتیت‌ B یا C

علائم سرطان کبد:

- وجود یک‌ توده‌ سفت‌ در قسمت‌ بالایی‌ و در سمت‌ راست‌ شکم

- کاهش‌ وزن‌ و بی‌اشتهایی‌

- ندرتاً زردی‌ چشم‌ها و پوست‌

- احساس‌ ناراحتی‌ در شکم‌ که‌ شبیه‌ حالتی‌ است‌ که‌ انگار ماهیچه‌ دچار کشیدگی‌ شده‌ باشند.

- پایین‌ افتادن‌ قندخون‌ (ضعف‌، تعریق‌، گرسنگی‌، لرزش‌ و سردرد)

- تب

- وجود مایع‌ در شکم‌

- بزرگ‌ شدن‌ طحال

- مستعد شدن‌ به‌ خونریزی‌ گوارشی‌

موقعیت کیسه صفرا

6- سرطان کیسه صفرا

عوامل خطر سرطان کیسه صفرا:

- وجود سنگ و التهاب در کیسه صفرا

- افراد مبتلا به باکتری بیماری حصبه (سالمونلا) و کسانی که حامل این باکتری هستند، 6 برابر سایرین در معرض ابتلا به سرطان کیسه صفرا قرار دارند.

- وجود کیست صفراوی در مسیری که صفرا را از کبد و کیسه صفرا به قسمت اول روده کوچک می برد و پر از صفرا می شود.

- سیگار کشیدن

- مواد شیمیایی صنعتی مثل آزوتولون (ترکیبات نیتروژن دار) و ترکیبات شیمیایی مثل نیتروزآمین ها می توانند باعث ایجاد سرطان کیسه صفرا شوند. لذاکارگران کارخانجات لاستیک و فلزات بیشتر به این سرطان مبتلا می شوند.

- بیشتر افراد مبتلا، بالای 70 سال سن دارند.

- ارث و ژنتیک

- تقریبا زنان سه برابر مردان مبتلا می شوند.

- پولیپ های کیسه صفرا : در این حالت، از سطح داخلی دیواره کیسه صفرا، توده ای به سمت خارج رشد می کند.

- در افراد چاق یا کسانی که اضافه وزن دارند بیشتر دیده می شود.

- رژیم غذایی که حاوی کربوهیدرات زیاد و فیبر کم است، احتمال ابتلا به این سرطان را زیاد می کند.

- وجود عفونت ناشی از میکروب هلیکوباکتر (عامل زخم معده)

علائم سرطان کیسه صفرا:

- درد در قسمت فوقانی و سمت راست شکم

- تهوع و استفراغ

- پوست بدن، سفیدی چشم و بافت های مختلف بدن زرد رنگ می شوند.

- بزرگ شدن کیسه صفرا

- بی اشتهایی

- کاهش وزن

- ورم شکم

- خارش شدید بدن

- مدفوع سیاه قیری‌شکل

فرآوری: مریم سجادپور

بخش سلامت تبیان


منابع :

پزشکان بدون مرز

آی آر طب

مرکز تحقیقات گوارش و کبد

سایت مجتمع پزشکان

نیک صالحی

پزشک آنلاین – دکتر اکبر مظاهری، جراح دندانپزشک

مطالب مرتبط:

مطالبی درباره انواع سرطان

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.