انگیزه سوداگری مانع ثبات در بازار ارز
در شرایطی که بازار ارز نوسانهای مقطعی و ناخوشایندی را تجربه میکند، این سوال به ذهن میرسد که چه کسی یا گروهی از این نوسانها سود میبرند یا متضرر میشوند؟
در یک سال اخیر نرخ دلار از حدود هزار تومان، هم اکنون به هزار و 600 تومان افزایش یافته است و این در حالی است که در یک مقطع کوتاه، نرخ دلار به حدود هزار و 800 تومان نیز رسید.
بدیهی است که تولیدکنندگان و واردکنندگان کالا، ارتباط تنگاتنگی با دلار و نوسانهای نرخ آن دارند، به طوری که تغییرات این نرخ میتواند به طور مستقیم بر روی محصولات آنها تاثیرگذار باشد.
به عنوان مثال یک واردکننده با افزایش نرخ دلار برای واردات محصولات خود باید بهای بیشتری بپردازد. در نتیجه افزایش قیمت دلار میتواند افزایش قیمت کالاهای وارداتی را به دنبال داشته باشد.
از سوی دیگر تولیدکننده داخلی نیز که بخشی از مواد اولیه خود را از خارج از کشور تامین میکند، با همین مشکل روبرو خواهد شد. در چنین شرایطی افزایش نرخ دلار به افزایش هزینهی واردات، مواد اولیه و یا کالای نهایی منجر خواهد شد.
از سوی دیگر تولیدکننده ،بخشی یا همه هزینه تحمیل شده به خود را از مشتری یعنی مصرفکننده کالا دریافت خواهد کرد و اجازه نخواهد داد که افزایش قیمتها به تولید او ضرری وارد کند، بنابراین کسی که در نهایت از افزایش قیمت دلار در این بخش متضرر میشود، مصرفکننده نهایی یا همان مردم هستند.
از سوی دیگر نوسانهای نرخ ارز باعث شده که عدهای وارد بازار دلالی این کالا بشوند و هر روز به تلاطمهای نرخ ارز دامن بزنند.
یک واردکننده با افزایش نرخ دلار برای واردات محصولات خود باید بهای بیشتری بپردازد. در نتیجه افزایش قیمت دلار میتواند افزایش قیمت کالاهای وارداتی را به دنبال داشته باشد
در حال حاضر سوداگری دربازار ارز به حدی توسعه پیدا کرده که عدهای در برخی نقاط بازار تهران با دستگاه خودپرداز سیار (POS) به خرید و فروش ارز اقدام میکنند. اما نکته جالب در این میان آن است که این عده خرید و فروش ارز را در مبالغ پایین انجام نمیدهند.
کسب سودهای چند میلیون تومانی در یک روز برای دلالان بازار ارز، مامنی ایجاد کرده که این عده اجازه نمیدهند که نرخ ارز ، بازار با ثباتی را تجربه کند.
در این میان عدهای از مردم عادی که تصور میکنند میتوانند از بازار آشفته ارز سود ببرند، بدون اطلاع از نوسانهای بعدی بازار تلاش کردهاند تا مبالغ پس انداز اندک خود را در این بازار به جریان بیندازند. ورود افراد خرده پا با مبالغ اندک به بازار ارز نیز باعث شده که این عده سود چندانی از این بازار کسب نکنند و از سوی دیگر گاه تحت تاثیر کاهشهای مقطعی نرخ ارز حتی با ضرر نیز مواجه شوند.
تجربه یکی دو سال گذشته در روزهای پیش از عید نشان داد که تولیدکنندگان و کارفرمایان عمده پس از افزایش قیمت مواد اولیه یا نرخ ارز و حتی افزایش دستمزد کارگران، برای جبران هزینههای خود راهکارهایی از جمله ،کاهش هزینههای پرسنلی از طریق افزایش ندادن دستمزد، و....را در برنامه های خود قرار می دهند .
این تحلیل نشان میدهد که نوسان نرخ ارز در نهایت به سود دلالان و تولیدکنندگان و سرمایه گذاران عمده در این بخش و به ضرر قشر پایین دست جامعه خواهد بود، چرا که سرمایه گذاران بزرگ از دلالی در این بخش سودهای کلانی بردهاند و افزایش قیمت ارز را نیز به نفع خود تعبیر کرده و به بهانه افزایش قیمتها، تلاش میکنند هزینهها را از قشر پایین دست دریافت کنند.
منبع :مشرق نیوز