روش‌های کشت
یک باکتری در محیط‌کشت جامد یا مایع به دلایل مختلفی کشت می‌شود. در شکل سه نوع محیط‌کشت جامد را مشاهده می‌کنید.
کشت می‌تواند برای مشاهده‌ی تغییری باشد که کلنی روی محیط‌کشت افتراقی ایجاد می‌کند، یا برای گرفتن کلنی تک باشد، یا تنها برای ازدیاد باکتری، تجدید کشت و نگه‌داری آن باشد. مشاهده‌ی حرکت باکتری، رشد آنتاگونیسم دو یا چند باکتری در کنار هم، مشاهده‌ی هاله‌ی عدم رشد اطراف ماده‌ی خاص و بسیاری دلایل دیگر انجام شود. ما در این جا رایج‌ترین و پرکاربردترین روش‌های کشت را معرفی می‌کنیم.
کشتِ چهارمرحله‌ای روشی پرکاربرد می‌باشد که برای به دست آوردن تک‌کلنی و مشاهده‌ی تغییرات ناشی از رشد باکتری در محیط‌کشت (مثل همولیز) روش مناسبی است.
در این روش مطابق شکل، از یک طرف پلیت شروع کرده و چند بار پلیت را به اندازه‌ی 60 تا 90 درجه می‌چرخانیم. در این روش از سوآپ استفاده نمی‌شود، چون با جذب باکتری به درون پنبه، در مقدار باکتری منتقل‌شونده ایجاد خطا می‌کند.
کشت چمنی یک کشت یک‌نواخت در سطح پلیت به ما می‌دهد و بیش‌تر برای آنتی‌بیوگرام و سنجش هاله‌ی عدم رشد اطراف مواد مهارکننده‌ی رشد استفاده می‌شود. در این روش بیش‌تر از سوآپ برای پخش یک‌نواخت باکتری استفاده می‌شود. استفاده از لوپ نیز در حالت ممکن است. اما یک‌نواختی کشتی که با سوآپ انجام می‌شود بیش‌تر و به‌تر از زمانی است که باکتری‌ها با لوپ پخش شده‌اند. اگر کشت اولیه‌ی باکتری به صورت مایع باشد، می‌توان با سمپلر نمونه‌ی مایع را روی محیط‌کشت جامد ریخت و بعد با یک پخش‌کننده (spreader) ی استریل، سوسپانسیون را در همه‌جای محیط‌کشت پخش کرد.
آنتی‌بیوگرام و هاله‌ی عدم رشد اطراف دیسک‌های آنتی‌بیوتیک روی کشت چمنی
پخش‌کردن باکتری روی محیط‌کشت جامد به کمک پخش‌کننده
کشت خطی
به کمک لوپ حلقه‌ای به صورت یک خط ممتد انجام می‌شود و در بسیاری موارد چند نوع باکتری را به صورت عمود بر هم کشت می‌دهند. این روش معمولاً برای مشاهده‌ی اثر آنتاگونیستی دو یا چند میکروب بر هم انجام می‌شود. برای مثال در شکل زیر خط وسط یک باکتری مشکوک به تولیدکننده‌ی آنتی‌بیوتیک است که مواد بیرون سلولی تولید می‌کند. در صورتی که آنتی‌بیوتیک جزو مواد بیرون سلولی این باکتری جداشده از محیط باشد، کشت خطی باکتری‌های استافیلوکوکوس، اشریشیا کلی و میکروکوکوس اطراف آن، در نزدیکی این باکتری متوقف می‌شود.
کشت چندبخشی هم اغلب برای نگه‌داری سویه‌های میکروبی متعدد و صرفه‌جویی در مصرف محیط‌کشت به مدت کوتاه در یخچال انجام می‌گیرد.
در این روش پلیت از قسمت کف با مارکر به چند بخش تقسیم شده و سویه‌های متفاوت بین خطوط کشت داده می‌شود.
هم‌چنین پلیت‌هایی وجود دارد که با دیواره‌هایی از خود پلیت به دو، سه، چهار یا بیش‌تر بخش تقسیم شده است و به صورت آماده در بازار موجود است.
کشت عمقی با استفاده از لوپ سوزنی برای مشاهده‌ی حرکت باکتری در محیط‌کشت نیمه‌جامد با درصد آگار کم درون لوله‌ی آزمایش انجام می‌شود. در شکل زیر دو محیط کشت نوترین‌آگار درون لوله‌ی آزمایش می‌بینید که باکتری در آن‌ها به صورت عمقی کشت داده شده است. در لوله‌ی سمت چپ باکتری تنها در مسیر کشت رشد کرده است، زیرا توانایی حرکت ندارد. اما در لوله‌ی سمت راست همه‌ی محیط کدر شده است. یعنی باکتری توانایی حرکت داشته و در کل محیط پخش شده است.
کشت شیب‌دار
محیط‌کشت جامدی است که در لوله‌ی آزمایش مطابق شکل برای ایجاد شرایط کم‌هوا در ته لوله‌ی آزمایش و مشاهده‌ی کارکرد باکتری در شرایط کم‌هوا (میکروآئروفیل) انجام می‌شود. معمولاً محیط‌کشت‌های جامد مورداستفاده در این حالت دارای معرف‌های شیمیایی هستند که انجام تخمیر و تولید اسید توسط باکتری‌هایی که می‌توانند شرایط کم‌هوا را تحمل کنند، نشان می‌دهد.
کشت بی‌هوازی برای باکتری‌های بی‌هوازی انجام می‌شود. در این روش یک ظرف دربسته به نام جار به کار برده می‌شود
بخش پژوهش‌های دانش آموزی تبیان
