آموزگار بزرگ شهادت و انتظار

حضرت اباعبدالله الحسین(علیه السلام) آموزگار بزرگ شهادت و انقلاب است. حركت عظیم و سرنوشت ساز آن حضرت در راه احیای اسلام ناب محمدی (صلی الله علیه و آله) و مبارزه سازش ناپذیر با ستمگران را،  تمامی وجدانهای آگاه و بیدار دل در طول تاریخ ارج نهاده و بر عظمت آن حضرت و قیام جاودانه او سر تعظیم فرود آورده اند.

بی گمان در طول تاریخ هیچ واقعه ای چون حماسه سرخ عاشورا سرشار از ایمان و اعتقاد، زیبایی و خلوص، پایداری و ستم ستیزی و ... نبوده است. واقعه ای كه با وجود گذشت سالهای متمادی و بر خلاف كوششهای جباران تاریخ، هنوز و همواره لبریز از عالیترین جلوه های الهی و انسانی است و پیام آن كه دعوتی به همه عصرها و همه نسل هاست، هیچ گاه از خاطره ها زدوده نشده و نخواهد شد.

حماسه سرخ عاشورا كه در روز دهم محرم سال شصت و یكم هجری به وقوع پیوست، سبزترین ورق صحیفه هستی است و بشریت در هیچ فرازی از دوران زندگی خود فراتر از گودال رفیع قتلگاه را به خاطر ندارد.

بی تردید، زندگانی پربار حضرت سیدالشهدا(علیه السلام) چنان از فضایل وكرامات سرشار است كه هیچ قلمی را یارای بیان آن نیست و به گواه زمان چه بسیار نكته ها كه درباره وجود مقدس آن حضرت ناگفته مانده و در هر عصری تنها گوشه هایی از عظمت شخصیت و حركت الهی آن بزرگوار بر جهانیان آشكار شده است. چنانكه نهضت خونین كربلا در قرون اخیر نه تنها الهام بخش قیامها و انقلابهایی در كشورهای اسلامی، بلكه الگو و الهام بخش بسیاری از جنبشهای رهایی بخش در سایر ملل جهان بوده است.

شخصیت امام حسین (علیه السلام) ازمحبوبیتی عالمگیر برخوردار است و كیست كه حسین(علیه السلام) را بشناسد و ستایشگر آفریننده بزرگترین حماسه همه دورانها نشود.

مقام و منزلت امام حسین(علیه السلام) در نگاه خاندان وحی (پیش از شهادت)

احادیث در وجوب دوستی، محبت و مودت امام حسین(علیه السلام) متواتر است. در این باره، نخست به احادیثی كه از حضرت محمد مصطفی(ص) به این نكته سفارش و تأكید شده است، می پردازیم:

الحسن و الحسین سید الشباب اهل الجنة. (1)

(حسن و حسین دو آقای جوانان اهل بهشت هستند)

حسین منی و انا من حسین.

(حسین از من است و من از حسین هستم.)

این دو حدیث از معروفترین احادیثی است كه در اكثر كتابهای شیعه و اهل سنت نقل شده است و در صحت آن تمام علما متفق القولند.

ماجرای مباهله رسول اكرم(صلی الله علیه و آله)

با مسیحیان نجران و نازل شدن آیه مباهله (آیه 61 سوره مباركه آل عمران) و آیه تطهیر(آیه 33 سوره مباركه احزاب) كه درباره خاندان پاك رسول خداست، نشانگر شأن و عظمت آسمانی حضرت امام حسین(علیه السلام) و عصمت و مرتبه والای ایشان است.

درباره پیش بینی شهادت حضرت امام حسین(علیه السلام) از زبان رسول گرامی خدا(صلی الله علیه و آله) احادیث و روایات بسیار فراوان است كه بیشتر این احادیث را شخصیتهایی چون ام سلمه، ابن عباس، عایشه و یا دیگر اصحاب آن حضرت نقل كرده اند. از آنجا كه علاوه بر منابع شیعی این احادیث و روایات در بسیاری ازكتب اهل سنت نیز ثبت شده است، تردیدی در اصالت این نكته وجود ندارد.

احادیث و روایات بسیاری از امیرالمومنین علی (علیه السلام) در این باره نقل شده است كه بیانگر منزلت و مرتبه والای حضرت سید الشهداست. پاره ای از احادیث و روایات كه از حضرت امام حسین(علیه السلام) به یادگارمانده، از این واقعیت بزرگ حكایت دارد كه آن حضرت با علم و آگاهی به نتیجه نبرد، پا به میدان كارزار نهاده بودند. آنچه اكثر مقتل نویسان درباره آن اتفاق نظر دارند این است كه آن حضرت بارها شهادت خود را پیشگویی فرموده اند. در برخی ازكتب آمده است كه ایشان برای نخستین بار خبر شهادت خود را در آینده اززبان رسول اكرم(صلی الله علیه و آله) شنیده اند و در برخی از كتابهای مقتل حضرت امام حسین(علیه السلام) از طریق دیدار رسول اكرم (صلی الله علیه و آله) در عالم رؤیا، از رسالت عظیم خویش آگاه شده اند و با استقامت و شجاعت، به استقبال آن شتافته اند.

روز عاشورا اعجاب انگیزترین روز تاریخ است. روز عاشورا روز آزمایش بزرگ الهی و روز تا پای جان ایستادن در برابر پیمان است. روز عاشورا گواه دیگری است بر عظمت شخصیت و مرتبه والای امام حسین(علیه السلام) و 72 شهید كه عالیترین اسوه های ایثار و پایداری در راه ایمان و عقیده اند. در این روز با حنجره های سرخ خویش نه تنها مقام و مرتبه رفیع حضرت سید الشهدا(علیه السلام) را فریاد زدند، بلكه در راه دفاع از این حقیقت، از جان خود نیز دریغ نورزیدند؛ چنانكه به گفته مورخان و مقتل نگاران، شهادت در این راه را از عسل شیرین تر دانستند و برای رسیدن به شهادت از یكدیگر سبقت جستند و تا لحظه ای كه رمق داشتند جنگیدند و برای آنكه گزندی به آن حضرت نرسد جان خود را سپر كردند.

مقام و منزلت امام حسین(علیه السلام) در نگاه خاندان وحی (پس از شهادت)

رسالت ابلاغ پیام خونین انقلاب كبیر عاشورا، از همان روز نخست آغاز شد و عقیله اهل بیت حضرت زینب كبری(سلام الله علیها) با خطبه های آتشین خود در كوفه و شام، لرزه بر اندام حكومت فاسد یزید افكند. آن بانوی بزرگوار در خطبه ای كه در كوفه ایراد فرمود، برای بیان عمق جنایت امویان و عظمت مصیبت، به شرح مقام و منزلت حضرت امام حسین(علیه السلام) متوسل شد و این گونه سخن گفت:«ای اهل كوفه! بنالید و اشك بریزید و لبخند بر لب نیاورید؛ زیرا سزای شما گریستن است. دامن خود را به ننگ آلوده كرده و به عار افتاده اید. دست جنایتكار خود را به خون پاكی رنگین كرده و لكه ننگی بردامن نشانیده اید كه هرگز قابل شستشو نیست. چگونه چنین جنایتی قابل شستشوست كه نواده پیامبر(ص) و یادگار خاندان رسالت را كشتید، آن پیكر پاكی كه با دست شما در خاك كربلا به خون آغشته گردید، پناهگاه روز صلح و سنگر شما در روز جنگ و سرور جوانان بهشت بود و ...».

همین خطبه های روشنگر، كوبنده و افشاگرانه بود كه در نهایت دستگاه خلافت یزید را در موضع انفعال قرار داد، زیرا یزید در مقابل گستاخی بی شرمانه ای كه به ساحت مقدس سبط پیامبر خدا(ص) نموده بود، هیچ پاسخ قانع كننده ای برای آرام كردن افكار عمومی نداشت، جز آنكه تمام گناهها را به گردن ابن زیاد و كارگزاران خود بیندازد و خود درصدد دلجویی از خاندان حضرت امام حسین(علیه السلام) برآید. او دریافته بود كه توان رویارویی با عظمت شخصیت و منزلت بی چون و چرای امام حسین(علیه السلام) را ندارد و همین عامل مهم می تواند حكومت او را متلاشی كند.

گرچه یزید دستور داد تا خانواده گرامی امام حسین(علیه السلام) را با احترام به مدینه بازگردانند اما این امر موجب نشد تا واقعه جانسوز عاشورا به فراموشی سپرده شود؛ بلكه تمامی پیشوایان عالی قدر تشیع با استفاده از همه شیوه ها كوشیدند تا نام و انقلاب مقدس حسینی همواره در بستر زمان جاری باشد.

در احادیث و روایات به نقل از ابوحمزه ثمالی آمده است كه امام سجاد(علیه السلام) هرگاه یاد روز عاشورا می افتادند، به شدت می گریستند.(2) و نیز در حالات آن حضرت نقل شده است كه هرگاه وقت نماز فرا می رسید، تربت كربلا را بر روی سجاده می ریخت و بر آن سجده می كرد.

حضرت امام علی بن موسی الرضا در احوال پدر گرامی خود امام كاظم (علیه السلام) نقل فرموده اند كه چون محرم از راه می رسید، كسی خنده بر لبان امام نمی دید و غم و اندوه بر او چیره می شد و چون عاشورا از راه می رسید آن حضرت بسیار می گریست و می فرمود امروز همان روزی است كه حسین(علیه السلام) به شهادت رسید.(3)

مشتركات عاشورا و انتظار

برای انسان عصر حاضر كه در میانه راه عاشورا و انتظار ایستاده است، این دو واقعه، دو چشم انداز بیكران است؛ دو چشم انداز در دو سمت گذشته و آینده، و با دریایی از زیباییها و ایده آلها.