آفت‌های اعتقادی در عزاداری

امام علی(علیه السلام) در یكی از سخنان خود خطاب به كمیل می‌فرماید: هیچ حركتی نیست كه انجام‌دهی مگر آن كه برای آن محتاج به معرفت و شناخت هستی (تحف العقول ص 17). این امر دلیل روشنی دارد.

مراسم سوگواری حضرت سیدالشهدا(علیه السلام) از دیرباز نقشی بسیار مهم و غیر قابل انكار بر فرهنگ جامعه شیعیه داشته و مؤلفه‌های بزرگی از هویت مذهبی شیعیان ایران و جهان را شكل داده است.به طوری که امام راحل(قدس -ره) فرمودند :"این محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است". اما متأسفانه در طول سال‌های اخیر ـ و شاید به دلیل بی توجهی و كم كاری علما، صلحا، فقها، هنرمندان و شاعران تراز اول شیعه ـ شاهد برخی از انحرافات و عدول از اهداف راستین این نهضت بزرگ به ویژه در امر مداحی و سینه زنی بوده ایم.

اما بی انصافی است اگر تمامی تقصیر ها را به گردن مداحان عزیزی که از سر اخلاص و محبت، به امر نوکری آل اللّه می پردازند بیاندازیم. اگر هم در این زمینه قصوری رخ داده بدون غرض بوده و فقط به خاطر عدم آگاهی است .

امام علی(علیه السلام) در یكی از سخنان خود خطاب به كمیل می‌فرماید: هیچ حركتی نیست كه انجام‌دهی مگر آن كه برای آن محتاج به معرفت و شناخت هستی (تحف العقول ص 17). این امر دلیل روشنی دارد.

رسول اكرم(صلی الله علیه وآله) در این باره چنین فرموده است: «كسی كه كار انجام می‌دهد و در آن آگاهی و شناخت لازم را ندارد، آنچه را كه خراب می‌كند، بیش از آن چیزی است كه اصلاح می‌نماید.»

این دستور دینی كه غالباً در زندگی روزمره و در امور جزیی به كار گرفته می‌شود، گاه در مسائل بسیار مهم به دست فراموشی سپرده می‌شود. از نمونه‌های برجسته آن كه در اینجا مورد بررسی قرار می‌گیرد، عزاداری برای امام حسین(علیه السلام) است. برگزاركنندگان مراسم عزاداری برای سیدالشهدا(علیه السلام) بایستی شناخت و معرفت كامل نسبت به این امام همام و نهضت عاشورایی آن حضرت داشته باشند اما فقدان این شناخت موجب شده تا بسیاری از مجالس سوگواری امروزی هر چه كه پرشورتر می‌شود، از هدف خود دورتر شود .

علل پیدایش آسیب درعزاداری ها

ورود اندیشه های انحرافی و بدعت ها

عوامل معاند، مانند کفار و یا یهودیان صهیونیست:

کفار و یهودیان صهیونیستی از دیر باز شمشیر کینه و عناد را برای مسلمانان از رو بسته اند که این کینه می تواند دلایل گوناگونی داشته با شد اما مهمترین این دلایل نژاد پرستی، وصینت از منافع خودشان است چون دین مبین اسلام و بخصوص مذهب تشیع با هر گونه استیلا واستعمار گری وانحراف به شدت مخالف است واین در جهت خلاف مصالح دول استعمار گر و لابی های صهیونیستی است به عنوان مثال وبه طور نمونه می توان به نقشه سازمان سیا در رابطه با فرهنگ عاشورا اشاره کرد.

دکتر مایکل برانت یکی از معاونان سابق سیا سازمان اطلاعاتی مرکزی آمریکا در این زمینه می گوید :

بعد از مدت‌ها تحقیق به این نتیجه رسیدیم که قدرت رهبر مذهبی ایران و استفاده از فرهنگ شهادت در انقلاب ایران تاثیرگذار بوده است. ما همچنین به این نیتجه دست یافتیم که شیعیان بیشتر از دیگر مذاهب اسلامی فعال و پویا هستند.

یکی دیگر از مواردی که باید روی آن کار می کردیم موضوع فرهنگ عاشورا و شهادت طلبی بود که هر ساله شیعیان با برگزاری مراسمی این فرهنگ را زنده نگه می دارند. ما تصمیم گرفتیم با حمایت های مالی از برخی سخنرانان و مداحان و برگزارکنندگان اصلی اینگونه مراسم که افراد سودجو و شهرت‌طلب هستند عقاید و بنیان‌های شیعه و فرهنگ شهادت طلبی را سست و متزلزل کنیم و مسائل انحرافی در آن به وجود آوریم به گونه‌ای که شیعه یک گروه جاهل و خرافاتی در نظر آید.

در مرحله بعد باید مطالب فراوانی علیه مراجع شیعه جمع آوری کنیم و به وسیله مداحان و نویسندگان سودجو انتشار دهیم و تا سال 1390 مرجعیت را که سد راه اصلی اهداف ما می باشند تضعیف کرده و آنان را به دست خود شیعیان و دیگر مذاهب اسلامی نابود کنیم و در نهایت تیر خلاص را بر این فرهنگ و مذهب بزنیم.

ورود بدعت ها و اندیشه های صوفی مآبانه

مانند ورود آلات موسیقی به محافل عزاداری قمه زنی، زنجیر زنی، بلند کردن علامت های سنگین، دوئیت، غلو در مقام اهل بیت(علیهم السلام )، تجانس برای خدا ، هلول خدا در اهلبیت (علیهم السلام ) و بالعکس، تشبیه و ...

آنچه که مسلم است ما باید در درجه اول پیرو قرآن و اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) و در درجه دوم گوش به فرمان مقام معظم رهبری و مراجع عظام شیعه باشیم .

مثلاً به عنوان مثال در مورد همین قمه زنی که دوباره سیر رواج را طی می کند مطالبی را عرض می کنم. خداوند در قرآن می فرماید:((لاضرر ولا ضراراً فی الإسلام)) و در دیگر در فشانی ها بارها به این مطلب اذعان داشته که ضرر رساندن به بدن گناه محسوب می شود.

اصلاً در حقیقت ُعزاداری سیدالشهداء اگر قمه زنی را جایز بدانیم، آیا آقا روش دیگر، صوابی دیگری را برای عرض ارادت ما از ما قبول نمی کند!؟ خدای ناکرده مثل آن شخص نشویم که در خلوت خود و در ملأعام مدام می گفت یا ابا عبداللّه(علیه السلام) یا لیتنی کنت معک "ای کاش بودم و یاریت می کردم" و او شبی در خواب دید که در صحنه عاشورا حضور یافته، یاران گفتند آقا قصد نماز ظهر دارد بیائید برای حفظ جان ایشان مقابل تیرهایی که احیاناً به سمتشان پرتاب می شود بیاستیم تا حضرت نماز بخوانند و او نیز قبول کرد اما زمانی که تیر گسیل شد از ترس جان خویش جا خالی داد و خود را کنار کشید و ناگهان هراسان از خواب پرید و آنجا بود که فهمید.(به طور اجمالی یعنی فقط عرض ارادتمان زبانی نباشد بلکه توأم با عمل وخلوص باشد)

کلام وعظ و خطابه (توسط علما و روحانیون)

کلام وضع و خطابه در جامعه روحانیت مأثور از کلام خداوند در قرآن و کلام اهلبیت(علیهم السلام) در احادیث و روایات است. الحمد للّه والمنه در جامعه روحانیت بسیار هوشیار بوده و در راستای تعالی این گونه مراسم که از ارکان بقای دین مبین اسلام است گام های بسیار ارزنده ، سازنده و مؤثری برداشته اند. اما آنچه مسلم است تربیت شاگردان مکتب امام صادق (علیه السلام) به صورت جدی می تواند نقطه قوتی باشد برای تربیت مداحانی با دانش .

حال چه کسی می تواند بر دیگری محاط باشد و خط مشی تبیین کند؟ کسی که خود از علم کافی برخوردار باشد متأسفانه بعضی از ما در جهل مرکب خویش فرو رفته ایم و نمی خواهیم قبول کنیم صرفاً مکاسب و لمعتین، نمی تواند ما را یاری کند بلکه یک روحانی باید پویا باشد، مطهری، مفتح، بهشتی باشد. اگر چنین شد و بهشتی شدیم دیگر کلام او را تفسیر به رأی نمی کنیم او به این حقیقت رسیده بود که بهشت را به بها دهند نه به بهانه .

بعضی ها فکر کرده اند فقط در نمازهای واجب و مستحبی و نماز شب و نوافل، غوطه ور شدن آدمی را بها دار می کند و گریه برای امام حسین (علیه السلام) نمی تواند کمکی کند و ما را هم بها دار کند . که آنها بسی در ضلالت و گمراهی اند.

ما تمام همت خود را باید به کار بندیم تا سطح سواد علما و روحانیت بیش از پیش گردد و از این رهگذر حال و روز عرض ارادت ما به اهلبیت(علیهم السلام) با معرفت و شناخت و علمی که پیدا می کنیم دگرگون شود و راه کمال را طی کند. این نوع روحانیت میتواند مداح پرور باشد.

مداحان در چنگ تصوف و بدعتهای هر جایی پدید آمده در عزاداری:

مدتی است که بعضی از مداحی ها شکل بسیار بدی پیدا کرده و این شاکله ممکن است به اصل رسالت نوکری لطمه وارد کند که ذیلاً به بیان آنها می پرازیم .

1- برخی از مداحان از هر وسیله ای تنها برای سوزاندن دل مردم و در آوردن اشک آنها استفاده می کنند نه برای شناساندن امام حسین (علیه السلام) و اهداف قیام سرخ عاشورائی او. با این روند نا صواب دیگر، قایع زندگی ائمه (علیه السلام) بیشتر شبیه افسانه در آمده تا واقعیت.

2- استفاده از ابزار آلات موسیقی مثل: طبل -دهل- شیپور - سنج - ارگ و ... آن هم با آهنگهای افتضاح در دسته های عزاداری در شأن مجلس عزای امام حسین (علیه السلام) نیست. ما همگی معتقدیم که باید تعظیم شعائر نمود باید برای این اسطوره های خدا شناسی وسعادت بشر عزا به پا کرد اما نه به قیمت پائین آوردن منزلت آنها.

3-بدترین کاری که به مداحی ضرر می زند خواندن مداحی به سبک ترانه های اون ور آبی هستش که متأسفانه خیلی به چشم می خورد.

4- عریان شدن در مراسم عزاداری در صورتی که نا محرمی نبوده و مفسده ای نداشته باشد از نظر مراجع اشکالی ندارد . ولی پخش فیلم آن بسیاری از مراسم عزاداری را به شکل هیجای(میدان نبرد ) رقابت لات و لوتهای محله ها در آورده این مراسم حال و هوای آن روز ها را ندارد.

5-بعضی از مداحان در مجالس عزاداری بیشتر سعی در مظلوم جلوه دادن امام حسین(علیه السلام) و - نعوذ با للّه – خواری ایشان در واقعه ی کربلا و التماس های مداوم ایشان به دشمنان می شود وحرفی از رجز خوانی های حضرت عباس(علیه السلام)، حضرت علی اکبر(علیه السلام)، حضرت قاسم(علیه السلام) و ... و نصیحت های امام حسین(علیه السلام) به دشمن کلامی نمی گویند.

6- یکی از کارهای دیگری که به مداحی لطمه می زنه توصیف صرفاً ظاهر ائمه و تعریف از قد و سیمای آنها ست. به قول مقام معظم رهبری(حفظه الله) مگر در عالم زیبا رو کم بوده و هست اگر حضرت یوسف (علی نبینا) اینقدر مورد توجه قرار می گیرد بدلیل این است که با وجود برخورداری سیمای زیبا و مهیا بودن فضای گناه و ناپاکی، دست از غیر خدا شست. پس زیبائی ظاهری گر چه به صورت فطری دوست داشتنی است اما در برابر زیبائی باطن آنچنان حسن قابل توجهی محسوب نمی شود. دلیل وجود این همه دوستدار حضرت اباالفضل (علیه السلام) وفای بسیار ستودنی اوست نه زیبایی ظاهری او . زمانی که ایشان یقین حاصل کردند که فردا در عرصه کارزار و میدان نبرد شهد شهادت را نوش می کنند و کشته خواهند شد و دشمن برای او امان نامه آورد، با برافروختگی بسیار امان نامه را پاره پاره فرمودند. و همچنین در مورد سایر ائمه معصومین(علیهم السلام) هم به همین صورت.

منبع :

سایت جهان نیوز