واکسنی برای آرامش روح و روان
اولین پیوند و ارتباط با معصومین،پیوند عاطفی با آنان است .مقصود از پیوند عاطفی ،دوست داشتن و عشق ورزیدن به آنان است همان محبتی که در آیات قرآن نسبت به آن تاکید شده است.
قُلْ لَا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَیٰ — وَمَنْ یَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِیهَا حُسْنًا غڑ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ این است چیزی که خدا آن را به بندگانش که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام دادهاند مژده میدهد . بگو : از شما [در برابر ابلاغ رسالتم] هیچ پاداشی جز مودّت نزدیکانم را [که بنابر روایات معتبر اهل بیت ـ علیهم السلام ـ هستند] نمیخواهم . و هر کس کار نیکی کند ، بر نیکیاش میافزاییم ؛ یقیناً خدا بسیار آمرزنده و بخشنده پاداش فراوان در برابر عمل اندک است(شورا/23)ابن عباس میگوید هنگام نزول این آیه از پیامبر پرسیدند : این نزدیکانت که مودت و محبت آنان بر ما واجب شده است چه کسانی هستند فرمود:علی و فاطمه و دو فرزند آنان در جای دیگر رسول خدا میفرماید:
اولین چیزی که در روز قیامت از بنده سوال میکنند دوستی ما اهل بیت است و همچنین فرمود:
هیچ بنده ای ایمان واقعی ندارد مگر این که من نزد او از خودش محبوبتر باشم و فرزندانم در نزدش از فرزندان او و عترتم از عترتش و شخص من از خود او در نزدش محبوبتر باشد.
ضرورت عشق به معصومین
عشق و علاقه به زیبایی کمال و همچنین ستایش صاحبان کمال و زیبایی جز سرشت انسانهاست و نمیتوان انسانی را یافت که از دیدن جلوه های زیبا به وجو نیاید و در ضمیر خود به تحسین آن پردازد .حضرت معصومین جلوه های کمال و زیبایی هستند و مظهر همه خوبیها میباشند و انسانها نیز در عمق ضمیر خود با چنین صفات پسندیده ای الفت دارند.بنابراین انسانها در صورت شناخت و آشنایی بااین بزرگواران ،نسبت به آنان عشق خواهند ورزید و این عشق ورزی نقش بسزایی در تربیت و سازندگی انسانها و رهنمون کردن آنان به سوی کمال و سعادت خواهد داشت.
استاد مطهری مینویسد:
برای اصلاح اخلاق و تهذیب نفس راه های مختلفی پیشنهاد شده است اما تجربه نشان داده است آن اندازه که مصاحبت نیکان و ارادت و محبت آنان در روح موثر افتاده است.خواندن صدها جلد کتاب اخلاقی موثر نبوده است.
راههای ایجاد تقویت و پیوند عاطفی
شناخت و معرفت نسبت به آنان
یکی از راههای تقویت پیوند عاطفی با ائمه علیهما السلام آشنایی با سیره و شخصیت آنان است و بدون چنین معرفتی،عشق و محبتی نیز پدید نمیآید.بنابراین عشق همراه با معرفت پیوندی ماندگار است و بر سراسر وجود عاشق تاثیر گذار . و گرنه محبت بدون تاثیر فایده ای ندارد.
هدیه دادن
یکی از راههای ابراز علاقه عاشق به محبوب ،فرستادن هدیه برای اوست و بهترین هدیه برای انبیا الهی به ویژه آخرین پیامبر و فرزندان پاکش،فرستادن درود و صلوات برای آنان است.
دوستی با دوست داران آنها و دشمنی با دشمنانشان
امام صادق(علیه السلام)میفرماید:کسی که دوستداران ما را دوست بدارد ما را دوست داشته است.
به همین جهت در زیارت جامعه کبیره میخوانیم : من شما و دوستدارانتان را دوست دارم و با دشمنان شما دشمنی داشته و به آنها عداوت میورزم و هر کسی که تسلیم امر شماست با او در سالمت خواهم بود و کسی که به جنگ شما برخیزد با او در جنگ خواهم بود.
شرکت در غم و شادی آنان
همانند بودن محب با محبوب و عاشق با معشوق از مهمترین نشانه های محبت و دوستی است . عاشق واقعی هر گاه معشوقش را در سختی ببیند رنج میبرد و اگر خاری به دست او فرو رود گویی بر چشم وی نشسته است و اگر او را در شادی ببیند شاد میگردد.
امام صادق(علیه السلام)حالت شیعیان واقعی را نسبت به اهل بیت چنین میفرماید:
شیعیان ما همچون جزیی از خود مایند که از طینت ما آفریده شدهاند بدین جهت آنچه سبب اندوه و غم ما گردیده ،آنان را غمگین کرده و آنچه ما را خوشحال کند موجب خوشحالی آنان است. (بحار الانوار)
آثار و نتایج ارتباط عاطفی
ارتباط عاطفی ما با خاندان پیامبر آثار فراوانی دارد که دوستداران اهل بیت علیهما السلام از آن بهره مند میشوند بدین جهت خداوند در قرآن به پیامبر میفرماید:به مردم بگو:
قُلْ مَا سَأَلْتُکُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَکُمْ – إِنْ أَجْرِیَ إِلَّا عَلَی اللَّهِ – وَهُوَ عَلَیٰ کُلِّ شَیْءٍ شَهِیدٌ
بگو : هر گونه پاداشی که از شما خواستم ، آن پاداش برای خودتان ، پاداش من فقط بر عهده خداست ، و او بر همه چیز گواه است(سبا/47).
الف) عامل رشد و هدایت،اصلاح و تربیت فرد
یکی از فواید دوستی با اهل بیت علیهما السلام رسیدن به رشد و هدایت و در نتیجه گام برداشتن در مسیر آنان است زیرا آنان در رفتار و گفتار آیینه تمام نمای حق بودهاند.
استاد مطهری مینویسد:محبت به سوی شابهت و شاکلت میراند و قدرت آن سبب میشود که محب به شکل محبوب در آید .محبت مانند سیم برقی است که از وجود محبوب به محب وصل گردد و صفات محبوب را به وی منتقل سازد.این رو ،محبت پیامبر و امیرالمومنین بزرگترین عامل اصلاح و تربیت انسان است.فلسفه محبت اولیاء این است.
ب) عامل قیام و تحولات اجتماعی
پیوند عاطفی با اهل بیت و حرکتهای اجتماعی آنان به ویژه پیوند با قیام امام حسین (علیه السلام) علیه جور و ستم یزید و واقعه جانسوز عاشورا ،همواره عامل خیزش پیروان ایشان علیه طاغوتها به شمار میرفت به گونه ای که در طول تاریخ قبر مطهر امام حسین (علیه السلام) خاستگاه قیام و اندیشه های شور انگیز آن حضرت و برانگیزاننده روحیه انقلابی بوده است.
امام خمینی (علیه السلام) در این باره مینویسد:تمام این وحدت کلمه ای مبدا پیروزی ما شد برای خاطر این مجالس عزا و این مجالی سوگواری و این مجالس تبلیغ و ترویج اسلام شد.
عامل ماندگاری مذهب و مکتب
نتیجه این پیوند عاطفی اثر حیات بخش آن بر مکتب است.زیرا ارتباط عاشقانه با پیشوایانی که همه هستی خود را در راه اعتلای مکتب نثار کردهاند روحیه فداکاری و ایثار را در پیروان زنده میکند تا آنجا که از نثار جان در راه مذهب دریغ نمیورزند.
عامل اطاعت و پیروی
کسی در ادعای عشق و محبت صادق است که گفتارش را با صدق کردارش درآمیزد وگرنه تنها با ادعا راه به جایی نمیبرد.
امام باقر(علیه السلام)فرمود:
ای جابر آیا برای یک شخص کافی است که فقط بگوید من علی را دوست دارم و از او پیروی میکنم ولی یه همراه این ادعا فعالیت دینی ننماید و اگر بگوید من رسول خدا را دوست دارم ولی از او پیروی ننماید و به سنتش عمل نکند ،محبتش به پیامبر به او هیچ سودی ندهد .بنابراین از خدا پروا کنید خدا با هیچ کس خویشی ندارد و محبوبترین بندگان نزد خدای عزوجل کسی است که با تقواترین و مطیعترین آنها باشد .ای جابر جز با اطاعت از خدای تعالی نمیتوان به او تقرب جست.
عامل آرامش روحی و روانی
یاد دوستداران خدا یاد خداست.الا به ذکر الله تطمئن القلوبجلسات عزاداری اهل بیت به علت برقرار کردن ارتباط با حضرات معصومین آرامش خاصی به انسان میدهد.دوستداران اهل بیت همگی اعتراف بر این مسئله دارند که این اذکار و جلسات روح آنان را به پرواز در می آوردو سبک میکند و گناهان را سبک میگرداند.
مریم خندابی
بخش قرآن تبیان
منبع :راه های ارتباط با معصومین - علی باقر شیخانی