بهره هوشی بالای موش ها
این یك مبارزه تمام عیار است، مبارزهای كه یك طرف آن شهروندان و مدیریت شهری هستند و آن سوی دیگر لشگر موشهای شهرمان، همانهایی كه حالا اینقدر قوی شدهاند كه ظاهرا هیچ سلاحی نمیتواند از پا درشان آورد.
موشهای شهرمان حالا دیگر آنقدر زیرك شدهاند كه تاوقتی جویها مملو از آشغال است و براحتی در آنها تكههای پیتزا و ساندویچ پیدا میشود، سراغ تلههای سمی نمیروند!
سفره های رنگارنگی كه صاحبان برخی رستورانها كنار خیابان و داخل جوی آب یا برخی شهروندان با رها كردن زباله در كنار مخازن زباله محلهشان برای آنها گستراندهاند آنقدر شرایط زندگی را برای موشها خوشایند كرده كه به گفته مسوولان شهری همه آنها اضافه وزن پیدا كردهاند.
حالا دیگر مدتهاست دیدن موشهای چاق و چلهای كه در هر ساعتی از شبانهروز در داخل جویهای پر از آب جستوخیز كرده یا بین شمشادهای كنار جداول پرسه میزنند، به صحنهای عادی و البته تكراری در زندگی روزمره شهروندان تبدیل شده است.
قطعا این اظهارنظر كه خانواده موشهای شهر تهران هر روز در حال ازدیاد نسل هستند به مذاق خیلیها خوش نخواهد آمد؛ اما این یك واقعیت انكارناپذیر است كه با وجود به كارگیری روشهای مختلف برای مبارزه با این جانوران موذی تعداد آنها در سطح شهر هر روز بیشتر و جثهشان بزرگتر و چاق و چلهتر شده است.
شاید سخن گزافی نباشد اگر بگوییم در آینده معضل موشها را نیز باید به فهرست سیاه معضلات كلانشهرها و بخصوص پایتخت اضافه كرد.
موشهای فستفودخور
موشهای شهرمان مدتهاست ذائقه غذاییشان به كلی عوض شده و دیگر قالب پنیری دلشان را نمیلرزاند، آنها خیلی وقت است كه فستفودخورهای قهاری شدهاند آنقدر كه اضافه وزن هم پیدا كردهاند.
موشهای شهر ما حالا دیگر از نظر جثه با گربهها هم برابری میكنند. آنها به راحتی در كوچهها، كانالها و جویها جولان میدهند
مشكلات شبكه فاضلاب تهران باعث شده كانونهای گستردهای در سطح شهر برای رشد و تغذیه موش به وجود بیاید از سوی دیگر این فرضیه هم وجود دارد كه تغییر رفتار موشهای پایتخت به دلیل تغییر در نوع رژیم غذایی آنهاست!
این گفته رئیس ستاد محیطزیست شهرداری تهران است كه میگوید: تا وقتی زباله در شهر تولید میشود موشها نیز به زاد و ولد خود ادامه میدهند.
محمدهادی حیدرزاده در گفتوگو با مهر به مشكل جدید موشهای تهرانی هم اشاره میكند اینكه در این سالها آنقدر به موشهای پایتختنشین خوش گذشته كه اكثر آنها اضافه وزن پیدا كردهاند.
وی توضیح میدهد: تغییر تغذیه موشها سبب تغییر بیولوژیك و رفتار موشها شده است. پیش از این موشهای تهرانی پنیر و گردو میخوردند، ولی حالاهات داگ و ضایعات همبرگر میخورند كه این موضوع سبب اضافه وزن و تغییر رفتاری آنها شده است.
شكست شهرداری مقابل موشها
مبارزه فرسایشی شهرداری تهران با حیوانات موذی پایتخت همچنان ادامه دارد بدون این كه نتیجه قابل قبولی از آن به دست آمده باشد.
در این سالها شهرداری برای خلاصی از شر موشها به روشهای مختلفی متوسل شده است از تلهگذاری گرفته تا ریختن سموم شیمیایی با پیچیدهترین فرمولاسیونها درون جویهای آب یا داخل كلونی موشهای شهر، اما در نهایت ناباوری مسوولان شهرداری باز هم این موشها بودند كه پیروزمندانه از میدان این مبارزه بیرون آمدهاند.
نكته: فعال بودن كانونهای تولید موش، نامساعد بودن شبكه فاضلاب و مقاوم شدن موشها به سمومی که برای معدوم کردن آنها استفاده میشود از جمله مشکلاتی است كه مسوولان شهری در توجیه دلیل افزایش موشهای شهرمان به آن استناد میكنند
حال تنها یك سوال در مورد موشهای چاق و چله شهرمان كه گفته میشود 25 درصد از استانداردهای جهانی درشتتر هستند، باقی میماند و این كه چرا با وجود طرحهای ضربتی و غیرضربتی كه شهرداریها و دیگر سازمانهای متولی برای مبارزه با این جانور موذی به كار گرفتهاند، كاهش جمعیت موشهای شهر به چشم شهروندان نمیآید؟
پاسخ این پرسش شاید برای شما هم شنیدنی باشد. موشها موجودات بسیار باهوشی هستند كه به دلیل برخورداری از حس بویایی قوی در عین این كه اماكنی را كه به لحاظ مواد غذایی غنی و بستر مناسبی برای رشد و زندگی آنها فراهم است به آسانی شناسایی میكنند، از سوی دیگر ظرف مدت كوتاهی نسبت به سموم شیمیایی ایزوله شده و دیگر سموم فعلی روی آنها كارگر نمیشود.
بنابراین چارهای نیست جز این كه با راهنمایی سازمان حفظ نباتات هر ساله نوع سموم مصرفی مبارزه با موشها را تغییر داده و از سموم متنوع و با مواد موثرتری استفاده شود.
در این سالها شهرداری برای خلاصی از شر موشها به روشهای مختلفی متوسل شده است از تلهگذاری گرفته تا ریختن سموم شیمیایی با پیچیدهترین فرمولاسیونها درون جویهای آب یا داخل كلونی موشهای شهر، اما در نهایت ناباوری مسوولان شهرداری باز هم این موشها بودند كه پیروزمندانه از میدان این مبارزه بیرون آمدهاند
دیگر سالهاست ماجرای موشهای كوچك خانگی كه با دیدن گربههای چاق و فربه به هفت سوراخ میخزیدند بیشتر به داستانی غیرقابل باور درون كتابهای داستان یا كارتونهای كودكانه تبدیل شده است.
موشهای شهر ما حالا دیگر از نظر جثه با گربهها هم برابری میكنند. آنها به راحتی در كوچهها، كانالها و جویها جولان میدهند و دیگر از حضور گربهها ابایی ندارند و شاید به همین دلیل است كه دیگر شهرداریها هم نمیتوانند برای از بین بردن موشها روی گربهها حساب باز كنند.
در واقع باید گفت گربههای شهری نمیتوانند از پس موشهای فاضلاب بر بیایند زیرا این موشها بزرگ هستند و گربهها از موشهای كوچك خانگی استفاده میكنند كه تازه آنها را نیز نمیخورند و فقط با موشها بازی كرده و سپس آنها را میكشند، گوشت موشهای فاضلاب برای گربهها هم لذیذ نیست!
جایزه برای دستگیری موشها
نگاهی به اخبار بیانگر این واقعیت است كه این فقط موشهای تهرانی نیستند كه شهروندان و مسوولان پایتختنشین را عاصی كردهاند، چراكه معضل جمعیت رو به ازدیاد موشها در سایر شهرها نیز كم و بیش وجود دارد و همین مشكل موجب شده كه هر از گاهی مسوولان شهری در این شهرها برای ریشهكنی موشها پیشنهادات جالبی ارائه دهند كه البته كمتر اجرایی شده است.
نمونه این طرحها پیشنهادی بود كه فروردین سال گذشته اعضای شورای شهر بوشهر برای ریشهكنی موشهای شهرشان مطرح كردند.
اعضای شورای شهر بوشهر تصمیم گرفته بودند برای گرفتن هر موش در این شهر 1500 تومان به مردم جایزه داده شود. آنها فكر میكردند این طرح بدون شك از سوی معتادان كه به پول نیاز دارند حمایت خواهد شد!
بر این اساس قرار بود شهروندان بعد از گرفتن موشها آنها را تحویل شهرداری بدهند و شهرداری هم طی قرارداد با یك شركت خصوصی آنها را از بین ببرد.
البته طرح ابتكاری شورای شهر بوشهر به دلیل اعتراض انجمن حمایت از حیوانات هیچگاه اجرایی نشد و سرانجام هم قرار شد مسوولان شهری بوشهر قید چنین طرحهایی را زده و با همان روشهای همیشگی به جنگ موشهای شهرشان بروند و در نتیجه هنوز هم شهروندان و مسوولان شهری بوشهر با معضل جولان موشهای كوچك و بزرگ در شهرشان دست به گریبانند.
شبكه معیوب فاضلاب شهری
فعال بودن كانونهای تولید موش و نامساعد بودن شبكه فاضلاب از جمله نقاط ضعفی است كه مسوولان شهری در توجیه دلیل افزایش موشهای شهرمان به آن استناد میكنند. رئیس ستاد محیطزیست شهرداری تهران در این زمینه توضیح میدهد: متاسفانه در تهران شبكه فاضلاب نداریم و ضایعات و زباله وارد انهار میشوند، از سوی دیگر انهار ما نیز متاسفانه سر پوشیده نیستند و به همین دلیل بسیاری از شهروندان زبالههای خود را درون آن میریزند بخصوص مراكز توزیع غذا كه این نوع رفتارها سبب شده كانونهای بسیار خوب و گستردهای در سطح شهر برای رشد و تغذیه موش به وجود بیاید.حیدرزاده با اشاره به این كه میانگین استفاده از سم برای مبارزه با موش در مناطق از 40 كیلوگرم به 15 كیلوگرم كاهش پیدا كرده است، میگوید تلاش شده سمهایی كه برای مقابله با موش استفاده میشود بیشترین سازگاری را با محیط زیست داشته باشند.
محمدهادی حیدرزاده در گفتوگو با مهر به مشكل جدید موشهای تهرانی هم اشاره میكند اینكه در این سالها آنقدر به موشهای پایتختنشین خوش گذشته كه اكثر آنها اضافه وزن پیدا كردهاند
هرچند این مقام مسوول در شهرداری تهران تاكید میكند كه برای معدوم كردن موشهای پایتخت از سمومی كه بیشترین سازگاری را با محیطزیست دارند استفاده میشود، اما جمعیت رو به رشد موشهای شهرمان نشان میدهد این سموم بیشتر از اینكه با محیطزیست سازگاری داشته باشند با فیزیولوژی موشها سازگاری دارند كه كمترین تاثیر را هم روی آنها ندارند.
و اما شهروندان
صرف نظر از اینكه طرحها و روشهایی كه شهرداری برای مبارزه با موشهای شهر در این سالها به كار گرفته تا چه اندازه موثر بوده است، اما نكته مهمی كه در این میان نباید از آن غافل شد سهمی است كه هریك از شهروندان در این مبارزه بر عهده دارند.
هنوز هم هستند شهروندانی كه با سهلانگاری در رعایت بهداشت معابر، رها كردن زبالهها در جویهای آب و... ناخودآگاه شرایط مساعد برای زندگی و زاد و ولد موشها در شهرمان را فراهم میكنند.
این یك واقعیت است كه شاید نتوان معضل حضور موشها در زندگی شهرنشینی را برای همیشه ریشهكن كرد، اما با رعایت همین نكات به ظاهر كماهمیت از سوی شهروندان شاید بتوان حداقل به كنترل روند افزایشی جمعیت موشهای شهرمان امیدوار بود.
فرآوری: نسرین صفری بخش اجتماعی تبیان
منابع: بر گرفته از دو مطلب جام جم آنلاین
مقالات مرتبط :