دختران سرزمین من
روز ملی دختران فرصتی جدید برای بررسی جایگاه و امکانات دختران جامعه است، دخترانی که مادران فردا هستند و تربیت صحیح آنها تضمین موفقیت جامعه آینده است...
انتخاب روز ملی دختران در سال پیامبر اعظم، این نجات دهنده دختران از نادانی دوران جاهلیت، انتخاب به جایی است، اما باید فرصتی باشد برای بررسی جایگاه و امکانات دختران در جامعه و توجه به این نکته که آیا با توجه به میزان اهمیتی که اسلام به دختران می دهد، آنان از امکانات مناسبی در جامعه ما برخوردارند؟
به گفته مسوولان گسترش فرهنگ حیا و حجاب، افزایش خودباوری، اصلاح نگرشهای جامعه، خانواده و رسانه ها نسبت به دختران و همچنین الگودهی بهینه از منش حضرت معصومه(س) از جمله اهدافی هستند که در روز ملی دختران دنبال می شوند. روز ملی دختران فرصتی جدید برای بررسی جایگاه و امکانات دختران جامعه است، دخترانی که مادران فردا هستند و تربیت صحیح آنها تضمین موفقیت جامعه آینده است. اما دنیای دختران چگونه است و دختران درباره مسائل و مشکلاتشان چه می گویند.
اشتغال و ازدواج ، مهمترین دغدغههای ذهنی دختران جامعه
سالهاست كه دختران ایرانی با تلاش فراوان توانستهاند از درون خانه به عرصه اجتماع قدم گذارند. چه بسیارند دخترانی كه توانستهاند با تلاش و همت فراوان پابهپای مردان در جامعه حضور یابند و در عرصههای مختلف علمی، اجتماعی، اقتصادی و ورزشی همانند مردان حضوری فعال داشته باشند به گونهای كه هماكنون درحدود 60 درصد دانشگاههای كشور را به تصاحب خود درآوردهاند ؛اما با این حال، متاسفانه به رغم تاکید دین اسلام بر توجه ویژه به دختران هنوز بیشتر آمار دانش آموزان بازمانده از تحصیل در کشور مختص دختران است.
با وجود داشتن خواستگاران فراوان به دلیل مشكل برای تهیه جهیزیه خواستگاران خود را رد كردم؛ باید برای حل مشكل اشتغال و ازدواج جوانان فكر اساسی شود تا از افسردگی جوانان جلوگیری شود.
اما دختران سرزمینمان با مشكلاتی مواجه هستند كه اشتغال و ازدواج یكی از مهمترین دغدغههای ذهنی آنها را تشكیل میدهد.
بسیاری از دختران بعد از سالها تحصیل و كسب مدرك لیسانس از دانشگاه باید كفشهای آهنینی به پا كنند و دنبال كار بروند اما پس از مدتها دوندگی در شغلی مشغول به فعالیت میشوند كه در برخی موارد جز استثمارشان سود دیگری برایشان ندارد.
این دختران با مشكل دیگری به نام ازدواج نیز روبه رو هستند یكی از آمارهای قابل توجه در سال های قبل، بالا بودن سن زوجه نسبت به زوج بوده است؛ به طوری كه در درصدی از ازدواجهای ثبت شده زنان سن بیشتری نسبت به مردان داشتهاند. حدود 4 میلیون جوان متأخر در ازدواج هستند
مدیر سازمان جوانان قم با بیان اینكه بالاترین سن ازدواج در پسران 35 سال و در دختران 27 سال است، خاطرنشان می کند: حدود 4 میلیون نفر از جوانان متأخر در ازدواج بوده و یك میلیون نفر نیز مجرد مطلق هستند به معنای اینكه باورهایشان نسبت به ازدواج تغییر یافته و قادر به تشكیل خانواده نیستند.
جامعه، دختران را موجوداتی ضعیف می بیند:
دختران ایرانی هنوز نتوانستهاند به جایگاه واقعی خود در جامعه برسند
بنفشه سالاری دنیای دخترها را جور دیگری می بیند، او که دانشجوی ترم اول است، می گوید: به نظر من مشکل دخترها فقط در کمبود امکانات رفاهی و آموزشی و... ، تعصبات و محدودیت های دست وپاگیر خلاصه نمی شود، مشکل اصلی دخترها دیدگاه جامعه نسبت به آنهاست، جامعه به دختران به چشم آدمی نگاه می کند که همیشه باید تحت حمایت باشد، همیشه باید حامی داشته باشد، در نگاه مردان جامعه ما، «دختران نمیتوانند مشكلاتشان را حل كنند و باید همیشه حمایتشان کرد »، هنوز جایگاه دختران در جامعه ما معرفی نشده است. ساناز پورهاشم نیز با تاکید بر اینکه به رغم تمام مشکلات در حال حاضر آمار پذیرش دختران در دانشگاه های کشور بیشتر از پسران است، می گوید: دختران ایرانی با وجود غلبه بر مشكلات و حضور در جامعه نتوانستهاند به جایگاه واقعی خود دست یابند بهصورتی كه حضور زنان در برخی از مشاغل مانند خلبانی در كشور پذیرفته نیست درحالی كه بسیاری از دختران ایرانی قابلیت حضور در این مشاغل را دارند. وی در ادامه می گوید: متاسفانه دیدگاه غالب جامعه استقلال را برای دختران مجاز نمی دانند.
عمده ترین مشکل دختران بالا رفتن سن آنها و عدم ازدواجشان
مینا علیدوستی دانشجوی ترم اول رشته علوم تربیتی مشكل ازدواج را دغدغه اصلی خود دانسته و بیان میكند: بالا رفتن سن دختران و فراهمنشدن موقعیت مناسب برای ازدواج از مشكلات اصلی دختران است.
وی ادامه میدهد: عدم ازدواج پسران و تمایل آنها به ازدواج در سنین بالا دختران را نیز با مشكل ازدواج روبهرو ساخته است .
نیافتن شغل متناسب با سطح تحصیلات دغدغه مهم دختران
راحله احمدی كه كارمند یك شركت خصوصی بوده و از وضعیت شغلی خود ناراضی است، عنوان میكند: مهمترین مشكل دختران یافتن یك شغل مناسب است چرا كه دختران به امید یافتن یك شغل مناسب به دانشگاه رفته و بعد از خروج از دانشگاه با مشكل بیكاری مواجه میشوند.
وی میافزاید: تعداد زیادی از دوستان من شغل مناسبی ندارند و حتی از رشته تحصیلی خود شكایت دارند زیرا رشته تحصیلی در یافتن شغل تأثیرگذار است.
مسئولان باید از طریق نظارت بیشتر، مزاحمتهایی را كه در شركتهای خصوصی برای زنان ایجاد میشود، كنترل كنند و محیط این شركتها را برای حضور بیشتر زنان مناسبسازی كنند.
احمدی ادامه میدهد: اگر در انتخاب رشته دانشگاهی خود دقت كافی را میكردم هماكنون با مشكل یافتن یك شغل مناسب مواجه نبودم؛ من بعد از كلی جستوجو نتوانستم شغل مورد دلخواه خود را پیدا كنم.
وی با بیان اینكه برای ازدواج هم با مشكلات اقتصادی مواجه هستم، عنوان میكند: با وجود داشتن خواستگاران فراوان به دلیل مشكل برای تهیه جهیزیه خواستگاران خود را رد كردم؛ باید برای حل مشكل اشتغال و ازدواج جوانان فكر اساسی شود تا از افسردگی جوانان جلوگیری شود. ضرورت بازنگری قوانین استخدامی برای حضور زنان در مشاغل مختلف
مجید ابهری مشاور كمیسیون اجتماعی مجلس در مورد وضعیت استخدامی دختران اظهار میكند: برخی مشاغل كاملاً مردانه بوده و حضور زنان در آنها پذیرفته نیست؛ برای حضور بیشتر زنان در این مشاغل، بازنگری قوانین استخدامی ضروری است.
وی میافزاید: با توجه به برهم خوردن تعادل تحصیلات عالیه به سود زنان در دانشگاهها و از آنجایی كه 65 درصد از نیروهای دانشگاهی را دختران تشكیل میدهند، این قشر در سطح اشتغال با مشكلاتی مواجه هستند كه باید آنها را برطرف كرد.
ابهری در ادامه در خصوص این مشكلات بیان میكند: زنان، رغبتی به اشتغال در مشاغل خصوصی ندارند چرا كه اینگونه كارها، دفتری و خدماتی بوده و افراد با تحصیلات غیر دانشگاهی در آنها مشغول به فعالیت هستند.
مشاور كمیسیون اجتماعی مجلس با بیان اینكه مشاغل عالیه شامل سطوح مدیریت كل و معاونت وزیران است، عنوان میدارد: با وجود زنان تحصیلكرده و متخصص، حجم اشتغال زنان در این مشاغل قابل توجه نیست.
توانمندی و نیروی عظیم كاری زنان در جامعه به خوبی مورد استفاده قرار نمیگیرد
ابهری، حضور یك وزیر زن در هیئت دولت را بیانگر عملكرد مثبت در زمینه اشتغال زنان میداند و ادامه میدهد: این موضوع را نمیتوان بهطور كل عمومیت بخشید چرا كه تا وقتی كه زنان در سطوح مشاغلی مانند معاونت وزیر، مدیریت كل و مدیریت میانی، مشغول به كار نشوند و ما نیز از تحصیلات و توانایی بالای آنها بهره نگیریم، نمیتوان از عملكرد موفق در حوزه اشتغال و فعالیت زنان صحبت كرد.
وی استفاده از نیروی كار عظیم زنان را در جامعه مناسب نمیداند و اظهار میدارد: فرهنگ خانوادههای ایرانی به دختران، اجازه كار در برخی مشاغل را نمیدهد همچنین تعدادی از مشاغل در كشور كاملاً در اختیار مردان بوده و حضور زنان در آنها پذیرفته نیست.
امنیت فكری كافی برای حضور زنان در شركتهای خصوصی وجود ندارد
این متخصص علوم رفتاری و آسیبشناس اجتماعی با اشاره به اینكه زنان در تخصصهای مختلف علمی، پزشكی و پژوهشی بهطور چشمگیر فعالیت دارند، خاطرنشان میكند: باید در قوانین استخدامی بازنگری شود تا بتوان از زنان متخصص و تحصیلكرده، بهره كافی را برد.
وی با بیان اینكه مشاغل خصوصی بیشتر به شركتهای خصوصی اطلاق شده و ذهنیت خوبی از آنها در میان خانوادههای ایرانی وجود ندارد، میافزاید: بسیاری از خانوادهها اجازه فعالیت دخترانشان را در مشاغل خصوصی نمیدهند همچنین كنترل چندانی بر این شركتها وجود نداشته و زنان نیز برای حضور در این شركتها امنیت فكری كافی ندارند.
این استاد دانشگاه شهید بهشتی میگوید: مسئولان باید از طریق نظارت بیشتر، مزاحمتهایی را كه در شركتهای خصوصی برای زنان ایجاد میشود، كنترل كنند و محیط این شركتها را برای حضور بیشتر زنان مناسبسازی كنند.
كلانشهرها و معضل بالا رفتن سن ازدواج دختران
میر سعید جعفری روانشناس در مورد عمده ترین مشکل دختران میگوید: پدیده بالا رفتن سن ازدواج دختران بیشتر در كلانشهرها مشاهده میشود و در كلانشهرها ارتباط كم افراد و خانوادهها با یكدیگر فرصت شناخت كامل و اعتماد جوانان به یكدیگر را كاهش میدهد و در شهرهای بزرگ به دلیل وجود اقوام مختلف، جوانان برای ازدواج با یكدیگر نیاز به تعامل و شناخت بیشتری از هم دارند.
جعفری خاطرنشان میكند: سختگیریهای بیمورد، ادامه تحصیل و اشتغال دختران و رسیدن آنها به استقلال مالی تمایل آنها را به ازدواج كاهش میدهد.
وی تبلیغ الگوهای زندگی موفق را در افزایش میزان تمایل دختران به ازدواج مؤثر میداند و ادامه میدهد: برپایی جشنواره زوجهای موفق در سال گذشته نمونه خوبی از ارائه الگوهای زندگی موفق به جوانان بود؛ با تبلیغ این الگوها از طریق رسانههای جمعی میتوان جوانان را با رازهای زندگی موفق و چگونگی داشتن یك زندگی خوب آشنا كرد.
بسیاری از دختران بعد از سالها تحصیل و كسب مدرك لیسانس از دانشگاه باید كفشهای آهنینی به پا كنند و دنبال كار بروند اما پس از مدتها دوندگی در شغلی مشغول به فعالیت میشوند كه در برخی موارد جز استثمارشان سود دیگری برایشان ندارد.
روز ملی دختران، می تواند بهانه ای باشد برای بررسی مسائل و مشکلات دختران جامعه
نرگس معدنی پور، رئیس فرهنگسرای دختران، می گوید: متاسفانه در حال حاضر دختران جایگاه مناسبی در سطح جامعه ندارند و روز ملی دختران می تواند جایگاه مناسبی برای آنها ایجاد کند. وی با با تاکید بر اینکه بررسی مشکلات دختران نیاز به تحقیق و پژوهش بیشتری دارد، می افزاید: سعی می شود با روز ملی دختران نگرش درستی به جایگاه دختران در جامعه به وجود آوریم و بر اساس نیازسنجی ها تعریف درستی از جایگاه دختران و حضور آنها در سطح جامعه ارایه دهیم. وی با اشاره به اینکه بر اساس نیازسنجی ها تعریف درستی از جایگاه دختران و حضور آنها در سطح جامعه وجود ندارد، می گوید: تا کنون در بحث الگودهی به دختران کار چندانی صورت نپذیرفته است. معدنی پور با تاکید براینکه ابتدا باید نگرش جامعه نسبت به حضور دختران درجامعه را تغییر داد، می افزاید: تا کنون هیچ سازمانی به شکل ویژه به تحقیق و پژوهشی درباره دختران نکرده است، حتی تا کنون هیچ ارگانی به شکل خاص به بحث دختران نپرداخته است. وی می گوید: روز ملی دختران بهانه ای است تا ضمن بررسی مسائل و مشکلات دختران جامعه الگوی مناسبی همچون حضرت معصومه (س) را به دختران جامعه معرفی کنیم. هرچند که روز دختران در سالروز میلاد حضرت معصومه(س) انتخاب شایسته ای است اما مشکل دختران جامعه با نامگذاری یک روز حل شدنی نیست، حل مشکلات دختران نیازمند کار فرهنگی مستمر است.امید می رود که در این روز نیز مثل بسیاری از روزهای ملی کشور فقط به تایپ تعدادی کلمه در کنار تاریخ روز اکتفا نشود و ابعاد مختلف نام گذاری این روز سنجیده شود.
فرآوری: نسرین صفری بخش اجتماعی تبیان
منابع:جهان نیوز/ ابتکار نیوز