تبیان، دستیار زندگی
آیه 31 سوره ی نور شامل چند دلیل برای وجوب پوشش و حجاب عفیفانه و حرمت نمایاندن بعضی از اندام و مو و زینت های محرک زنان می باشد که در این مطلب به اختصار به برخی از آنها اشاره می شود.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

کنترل حس خودنمایی زن


از آنجا که موضوع حجاب زن و پوشش جسم و اندام او و مستور نمودن زینت های وی اهمیت بسیاری دارد، خداوند حکیم در آیه 31 سوره ی مبارکه ی نور چندین مرتبه آن را با تعبیرهای مختلف توصیه می فرماید و زنان را از هتک حرمت خود با تعابیربی حجابی، بدحجابی، خودآرایی و خودنمایی در برابر نامحرمان نهی می فرماید.


حجاب

در حقیقت آیه 31 سوره ی نور شامل چند دلیل برای وجوب پوشش و حجاب عفیفانه و حرمت نمایاندن بعضی از اندام و مو و زینت های محرک زنان می باشد که در اینجا به اختصار به برخی از آنها اشاره می نماییم:

«ولا یبدین زینتهن الا ما ظهر منها...؛ نور/31»کلمه ی «زینت» در عربی از کلمه ی «زیور» فارسی اعّم است، زیرا زیور به زینتهایی گفته می شود که از بدن جدا می باشند مانند طلاآلات و جواهرات درحالیکه کلمه ی «زینت» هم به این دسته گفته می شود و هم به آرایشهایی که به بدن متصل است نظیر سرمه و خضاب. مفاد این دستور این است که زنان نباید جاذبه ها و زینت های طبیعی و مصنوعی خود را آشکار سازند مگر آن مقدار که طبیعتاً ظاهر است. مقصود از زینت در مستثنا منه «زینتهن» به قرینه مقابله در استثنا «ما ظهر منها» زینت های پنهان است، آن زینت هایی که برحسب طبیعت و فطرت سالم پنهان می باشد و زن آنها را می پوشاند که شامل زینت طبیعی زن – اندام و سر و گردن و سینه و موی او- و زینت های مصنوعی تحریک آمیز در صورتی که روی بدن او باشد و لباسهای زینتی رنگارنگ می شود.

علاوه بر این ، وقتی زینت های مصنوعی نباید نمایان شود، محل زینت به طریق اولی باید مستور و پنهان نگه داشته شود بنابراین نهی از آشکار کردن زینت، شدّت تاکید قرآن به رعایت عفاف با هدف تحقق تربیت  عفیفان است.

هر کدام از افراط و تفریط ها، انحراف از راه مستقیمی است که انسان مومن پیوسته در نماز آن را از خداوند درخواست می کند

و امّا استثنای «الاّ ما ظهر منها» - جز آنچه طبیعتاً آشکار است – و پوشاندن آن برای زن دشوار بوده و غالباً توام با مشکلات و محدودیت هایی در فعالیت زن می باشد که براساس روایات گردی صورت و دو دست تا مچ می باشد؛ در صورتی که از هر نوع زینت و آرایش که توجه مردان و جوانان را جلب کرده و موجب مشتعل شدن غریزه ی آنان می شود خالی باشد.

بنابراین مقتضای نهی در این آیه این است که خودنمایی زن و آشکار کردن زینت های شهوت آفرین و پوشیدن لباسها و روسری های زینتی و رنگارنگ و پوشش های بدن نما حرام می باشد و مخالف فرمان الهی است که درغیراینصورت مستحق عقوبت و عذاب می گردد. بنابراین زنان باید زینت های خویش را در برابر نامحرمان با پوششی کامل بپوشانند و آنها را جز برای شوهران و محارم خویش آشکار نسازند.

زینت جسم و روح

انسان دارای روح ملکوتی و جسم مادّی است؛ زینت و آراستن هر یک از این دو، به اموری است که متناسب با حقیقت آنها است. زیورهای مادی و طبیعی آرایش دهنده ی جسم مادی و زیبایی های معنوی و اخلاقی زینت بخش روح ملکوتی است. آراسته شدن به هر دو به شرط حفظ تعادل و میانه روی در زینت های جسمی و مادی ،مورد تاکید دین اسلام قرار گرفته است.

به این ترتیب مهم ترین عامل کنترل کننده حس خودآرایی و خودنمایی زن و محدود ساختن آن به محیط خانه یا مجالس زنانه، آراسته شدن باطن او به لباس تقوا و فضیلت است که در سایه ی معرفت و خدادوستی راستین و ترس از انعکاس اعمال ناروا در دنیا و گرفتاری در آخرت تحقق می یابد

زینت روح، تعدیل کننده زینت جسم

تنها ،عامل درونی است که می تواند به طور کامل رفتار آدمی را کنترل و تعدیل نماید؛ زینت شدن به لباس تقوا انسان را از افراط و تفریط در امور زندگی از جمله آراسته شدن به لباس ظاهر و... مصون می دارد. تجمل گرایی، مدپرستی، خودآرایی و خودنمایی در برابر نامحرمان ،افراط و زیاده روی در زینت جسم بوده و درمقابل بی توجهی به پوشیدن لباس نظیف و مناسب و آراستگی هر مرد و زنی در حدّ معقول و مشروع، به ویژه در محیط خانه برای همسر  - که  چه بسا عدم مراعات آن منجر به انحراف همسر از جاده عفت می شود- تفریط و سهل انگاری در تزیین ظاهر محسوب می شود.

هر کدام از افراط و تفریط ها، انحراف از راه مستقیمی است که انسان مومن پیوسته در نماز آن را از خداوند درخواست می کند.

به این ترتیب مهم ترین عامل کنترل کننده حس خودآرایی و خودنمایی زن و محدود ساختن آن به محیط خانه یا مجالس زنانه، آراسته شدن باطن او به لباس تقوا و فضیلت است که در سایه ی معرفت و خدادوستی راستین و ترس از انعکاس اعمال ناروا در دنیا و گرفتاری در آخرت تحقق می یابد.

خطر زیباسازی ظاهر و صورت ،بدون زیباسازی باطن و سیرت، همانند ساختن ساختمانی زیبا و مجلّل بدون پایه و ستون محکم است که دوام نخواهد داشت و بر سر اهل خانه فرو خواهد آمد، لذا باید از این که ظواهر آراسته باعث بدبختی و هلاکت انسان و تزلزل زندگی خانوادگی وی گردد،پرهیز نمود.

سمیه فیض آبادی

بخش احکام اسلامی تبیان


منابع و مآخذ:

1-  آسیب شناسی شخصیت و محبوبیت زن، محمدرضا کوهی، قم، انتشارات اتقان.

2- مسأله حجاب، مرتضی مطهری، تهران، انتشارات صدرا

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.