این عکس کجای عالم است!

خیال و علم؛گرچه در نگاه اول این دو از هم جدا هستند اما مانند دو بال پرنده در طول تاریخ توانسته اند انسان را تا جایگاهی که اکنون در آن قرار دارد به پیش ببرند و به پیش خواهند برد. گاهی اوقات علم در مقابل خیال سرکشی کرده و بعضی مواقع این خیال بوده است که بر علم چیره گشته. اما شکوفایی هر دو زمانی اتفاق افتاده است که در کنار یکدیگر بودند و با هم حرکت کرده اند.

حال قوه تخیلتان را به پرواز دربیاورید و به دو تصویر پیش رو با دقت نگاه کنید:

به نظر شما دو تصویر بالا مربوط به چه چیزی یا چه مکانی هستند؟ آیا می توانید حدس بزنید که نخستین عکس چه چیزی را نمایش می دهد؟ نظرتان درباره دومین عکس چیست؟ لطفا قبل از خواندن شرح کامل تصاویر، حدس های خود را در قسمت نظرات وارد کنید تا ما و دیگران با تراوشات ذهنی شما بیشتر آشنا شویم!

چرا گودال­های نیمه‌­ی شمالی سیارک وستا نسبت به نیمه‌­ی جنوبی آن بیش­تر است؟  هنوز هیچکس بطور یقین علت آن را نمی‌داند. این معمای غیر منتظره در طی هفته های گذشته پس از رسیدن فضاپیمای روباتیک سپیده‌دم(Dawn) به سیارک وستا مطرح شده است. سپیده‌دم اولین فضاپیمایی محسوب می­شود که به دور دومین جرم بزرگ کمربند سیارکی بین مریخ و مشتری گشته ­است. نیمه شمالی وستا در سمت چپِ بالای تصویر دیده می­شود. این یکی از چگال‌ترین و پر دهانه ­ترین سطوح در منظومه شمسی است در حالی­که نیم­کره جنوبی آن بصورتی غیرمنتظره­ صاف است. همچنین منشا شیارهایی که بطور دایره وار در نزدیکی استوای سیارک قرار دارند مشخص نشده است.

ماهیت رگه­های تاریکی که در برخی از دهانه­ها وجود دارد نیز شناخته نشده است. دهانه ­ای که کمی بالاتر از مرکز عکس دیده می­شود نمونه­ای از آن­ها است. در طی ماه­های آینده، هم­زمان با نزدیک شدن فضاپیمای سپیده‌دم به وستا و گرفتن تصاویری با قدرت تفکیک بیشتر و به صورت رنگی، ممکن است به برخی از این پرسش‌ها پاسخ داده شود. مطالعه­ سیارک وستا که 500 کیلومتر قطر دارد، سرنخ­هایی از تاریخ و دوران اولیه­ منظومه شمسی به ما می­دهد. هدف از ماموریت سپیده دم در واقع شناخت شرایط دوره های اولیه منظومه شمسی با بررسی دقیق دو سیارک سرس و وستا است. سرس و وستا ویژگی های متضاد فراوانی دارند که به نظر می رسد هر کدام از آن ها متعلق به یک ناحیه مختلف در دوران شکل گیری منظومه شمسی باشند.

چه عاملی این رگه‌های تیره را روی مریخ به وجود آورده است؟ فرضیه‌ی غالب، وجود آب را که به سرعت تبخیر می‌شود، مطرح می‌کند. رگه‌های قهوه‌ای تیره‌ای که در نزدیکی مرکز تصویر قابل مشاهده‌اند در بهار و تابستانِ مریخ پدیدار می‌شوند و در زمستان رفته رفته محو شده و فقط تابستان بعد دوباره ظاهر می‌شوند. این اولین نشانه‌های وجود آب جاری روی مریخ نیست امّا برای نخستین بار است که از وابستگی فصلی آب‌های جاری سرنخ‌هایی پیدا شده است. تصویر بالا حاصل تلفیق تعدادی از عکس‌های گرفته شده در اردیبهشت ماه توسط ابزار HiRISE  است که بر روی مدارگرد اکتشافی مریخ

(MRO) نصب شده است.

این تصویر با رنگ‌های‌ تشدید شده، شیبی در داخل دهانه‌ی نیوتن را نشان می‌دهد؛ که در ناحیه‌ی جنوب-میانه‌ی مریخ قرار گرفته است. مدارک و شواهد نشان دهنده‌ی این است که آب در مکان‌های مختلف زیر سطح مریخ وجود دارد و در نتیجه حدس زده می‌شود که شاید مریخ نوعی از حیات وابسته به آب را در خود پرورش می‌دهد. مشاهدات آینده‌ی فضاپیماهای روباتیک مانند MRO ، اکسپرس و اُدیسه برای نظارت بر شرایط فعلی مریخ ادامه دارد تا فرضیه‌ی جریان آب را تایید یا رد کند. آزمایشگاه علمی مریخ که به اختصار MSL نامیده می شود نیز نام یکی از پروژه های تحقیقاتی ناسا است که قرار است در آینده ای نزدیک به فضا پرتاب شود و شرایط حیات در مریخ را مورد بررسی قرار دهد.

منبع:

پایگاه مجله نجوم