تبیان، دستیار زندگی
مهم‌ترین نیاز عاطفی فرد در دوران كودكی، نیاز به مهر و توجه است. او همواره باید احساس كند كه پدر و مادر دوستش دارند و حامی او هستند. برخورداری از این احساس، محیط روانی آرام و قابل اعتمادی برای كودك فراهم می‌كند كه عامل مؤثری در رشد عاطفی او خواهد بود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مصرف مواد بجای نیاز عاطفی


مهم‌ترین نیاز عاطفی فرد در دوران كودكی، نیاز به مهر و توجه است. او همواره باید احساس كند كه پدر و مادر دوستش دارند و حامی او هستند. برخورداری از این احساس، محیط روانی آرام و قابل اعتمادی برای كودك فراهم می‌كند كه عامل مؤثری در رشد عاطفی او خواهد بود. حضور كمرنگ پدر و مادر موجب فربه شدن ساعات تنهایی كودك و نوجوان می‌شود و او را ناگزیر می‌كند به تنهایی برای ساعات خود برنامه‌ریزی كند. پوشیده نیست كه برای گذراندن اوقات فراغت باید با اعضای خانواده تبادل‌نظر كرد. نوجوان باید بیاموزد كه با تفریحات وقتگیر و بی‌ثمر، زندگی خود را تباه نكند.

مصرف مواد بجای نیاز عاطفی

استفاده از وقت را باید از كودكی به فرزند آموخت. كودك باید یاد بگیرد با این كه خوابش نمی‌برد، آرام بگیرد، دراز بكشد، كتاب ورق بزند، به داستان گوش دهد و اگر خودش قادر است، داستان و كتاب بخواند. همه‌ این رفتارها محتاج توجه و حضور موثر والدین است. نوجوانانی كه بدون برنامه، بزرگ شده‌اند نمی‌دانند از اوقات فراغت خود چگونه استفاده كنند. اگر نوجوان به حال خود رها شود همواره احتمال دارد به انحراف، بزهكاری و اعتیاد كشیده شود در حالی كه همراهی با نوجوان در برنامه‌ریزی تحصیلی، تفریحی و مطالعاتی اثراتی بسیار خوشایند و مثبت را در رشد فكری و شخصیتی او بر جای خواهد گذاشت. والدین خسته و شاغلی كه نیمی از روز را هم دور از فرزند به سر برده‌اند، چگونه می‌توانند به این ظرایف توجه كنند؟

تقریباً در تمام پژوهش ها نقش مؤثر روابط خانوادگی در پدید آمدن و تداوم یا درمان اعتیاد و پیشگیری از آن مورد تأیید قرار گرفته است. همه افراد، شخصیت مقاوم و مبارز ندارند كه بتوانند هنگام بروز مشكلات با موفقیت عمل كنند و بحران های زندگی را بخوبی پشت سر بگذارند. بعضی از انسان ها در برابر موقعیت های استرس زا به شدت احساس درماندگی می كنند. در چنین موقعیت هایی خانواده خوب و روابط عاطفی رضایت بخشی می تواند تكیه گاه مطمئنی برای فرد باشد. به هر حال، راهكار اساسی حل بحران، آگاهی جوانان و خانواده هاست تا بتوانند قاطعانه به وسوسه مصرف مواد مخدر «نه» بگویند.

افزایش حضور والدین در منزل، تقویت ارتباط های عاطفی میان اعضای خانواده، توجه به ارزش های اخلاقی و معنوی در زندگی و اهمیت قائل شدن پدر و مادر برای مبانی اعتقادی، ارزشی و مذهبی كمك می كند تا جوان با بكارگیری راهكارهایی از جانب خانواده، حتی در شرایط دور از خانه و خانواده به سلامت هدایت كند

اگر فرزندان خانواده با احساس لیاقت ارزشمندی،حرمت و عزت نفس رشد یابند و مورد پذیرش و تایید واقع شوند و روابط سالم اجتماعی و عاطفی با دیگران داشته باشند،میتوانند قاطعانه و بدون تردید در برابر وسوسه های ویرانگر آلوده شدن به مواد مخدر ، "نه بگویند"."پایین بودن عزت نفس" و "احترام قائل نشدن برای خویش "میتواندقدرت کنترل بر موقعیت های زندگی را از انسان بگیرید و احساس حقارت،درماندگی،ناتوانی و پوچی نا امیدی را در او تشدید کند. انسانی که برای خود ارزش و حرمتی قائل نشود.به سادگی در دام انواع اعتیاد و انحراف اسیر می شود. هر نوع كمبود عاطفی یا روابط آشفته در خانواده، فرد را به دنبال عامل تسكین دهنده می كشاند .در خانواده ای امن، آرامش دهنده و اطمینان بخش، فرد می آموزد كه هر خطری را نباید در زندگی تجربه كرد و می پذیرد كه تحت هیچ شرایطی و حتی در اوج مشكلات، مواد مخدر را تجربه نكند زیرا اعتیاد، همزاد همه تباهی ها، ویرانگر همه زیبائی ها و مولّد تمام آسیب ها و مشكلات جسمی و روانی است.

مصرف مواد بجای نیاز عاطفی

مقتدر باش اما خود مختاری بده

یکی از جنبه های مهم رفتار پدر و مادر،اقتدار کنترل صحیح در مقابل خود مختاری است،والدینی که از قاطعیت همراه با محبت،اعتماد و دموکراسی بر خوردارند،در هدایت،نظارت و تربیت فرزندان موفق ترند .یک نوجوان در سن بحرانی عمیقا به راهنمایی،حمایت و همکاری،اعتماد،انضباط،درک متقابل،دل سوزی، محبت و احترام نیاز مند است، و کوتاهی پدر و مادر در هر یک از جنبه ها موجب گرایش فرزندان به گروه های ناسالم یا وابستگی به دوست و همسالان نا مناسب خواهد شد، وابستگی هایی که آغاز بسیاری از ناهنجاری هاست.والدین عاقل و آگاه با رفتار همدلانه و صمیمانه خود سعی می کنند از بروز ناهنجاری ها پیشگیری کنند.

توصیه پیشگیرانه به والدین

* درباره مواد اعتیادآور (علل و عوامل مؤثر در مصرف مواد، خطرات، عوارض و علائم آن) اطلاعات كافى كسب كنید.

* الگوى مناسبى براى فرزندان خود باشید و هرگز بر خلاف گفته خود عمل ننمائید.

* به صحبت‏هاى فرزندانتان خوب گوش كنید. با لبخند، تكان دادن سر و استفاده از جملات مثبت نظیر «چقدر جالب»، «من * این را نمی‏دانستم» و ... آنها را به گفتن بیشتر تشویق كنید.

* شرایطى ایجاد كنید كه شما را محرم اسرار خود بدانند.

* از فرزندانتان انتظار نداشته باشید آرزوهاى برآورد نشده شما را تحقق بخشند.

از قبل، خود را براى پاسخگویى به سئوالات كنجكاوانه فرزندانتان آماده نمائید.

نظم و قانون مناسب و سازنده مشخصى در خانواده برقرار سازید و براى سرپیچى از آن تنبیهات مناسبى در نظر بگیرید و قاطعانه آنرا به مرحله اجرا در آورید

* ممكن است روزى از شما بپرسند كه آیا تاكنون مواد مصرف كرده ‏اید؟ این فرصت خوبى است كه علت عدم مصرف خود را به زبان سال‏هاى جوانى به آنها منتقل كنید، یا اگر احیاناً قبلاً مصرف كرده ا‏ید علت گرایش خود به مواد و سپس كنار گذاشتن آن را به ایشان بگوئید و اینكه حالا چرا می‏خواهید ایشان اشتباه شما را تكرار نكنند. بیاد داشته باشید كه نباید مسائل را بیش از اندازه تشریح كنید مبادا كنجكاوى آنها برانگیخته شود.

* با تقویت قدرت اعتماد به نفس، تصمیم‏ گیرى و از بین بردن افسردگى وكم رویى فرزندان، آنها را در برابر شرایط آسیب‏ زا مقاوم سازید.

* راه مقاومت و پایدارى در برابر فشار همسالان را در خصوص مصرف موادمخدر به فرزندانتان بیاموزید تا از «نه» گفتن به آنها نهراسند.

* مواضع خود را برابر سیگار، موادمخدر و الكل مشخص نموده، صریحاً آنرا به زبان بیاورید.

مصرف مواد بجای نیاز عاطفی

* عقاید خود را به زور به آنها تحمیل نكنید.

* نظم و قانون مناسب و سازنده مشخصى در خانواده برقرار سازید و براى سرپیچى از آن تنبیهات مناسبى در نظر بگیرید و قاطعانه آنرا به مرحله اجرا در آورید.

* سعى كنید در ساعات غذا خوردن همه اعضاء خانواده را دور هم جمع كنید.

* از چگونگى دوست‏یابى و معاشرت فرزندان خود با دیگران آگاه باشید. با والدین دوستانشان ارتباط برقرار كنید. در صورتى كه به منزل دوستشان رفتند حتماً از حضور والدین ایشان در منزل مطمئن شوید و به حضور سایر اعضاء خانواده اكتفا نكنید.

* براى اوقات فراغت آنان برنامه ‏ریزى كنید. همواره آنان رابه مطالعه، ورزش و تفریحات سالم ترغیب نمائید و زمینه این امور را برایشان فراهم كنید.

*زمان مناسبى را به گفتگو اختصاص دهید. چرا كه فرزند شما ارزش نصایحتان را با ارزش زمانى كه به آن اختصاص داده ا‏ید می ‏سنجد.

*راهنمایی‏هاى خود را از طریق مربیان و دبیرانشان به آنها منتقل كنید. جوانان باورها و ارزش‏هاى خود را دارند. طبیعتاً اگر والدین بهترین نصایح را هم بگویند ممكن است آنها را نپذیرند. شنیدن نصایح شما از زبان مربیان و دبیرانشان تأثیر بیشترى بر آنها می ‏گذارد.

* تفكر انتقادى را كه از ویژگی‏هاى دوران بلوغ و نوجوانى است، در فرزندان خود سركوب نكنید.

* آنان را به رعایت اصول مذهبى و انجام فرائض دینى تشویق كنید.

* در انجام فعالیت‏هاى منطقى به فرزندان خود استقلال و آزادى بدهید.

* در رفتارهاى خود بیشتر دقت كنید. ممكن است با تمسخر یك معتاد و یا صحبت كردن با لحن افراد معتاد پیامى نادرست به فرزندتان منتقل كنید.

* از انتقاد غیرسازنده، تمسخر و شرمنده كردن آنان مخصوصاً درمقابل دیگران جداً بپرهیزید.

* مسئولیت و تكلیفى به فرزندان خود بدهید كه با توان آنان متناسب باشد.

* از تنها گذاشتن فرزندان خود در منزل، بویژه هنگامى كه به مسافرت یا میهمانى می‏روید جداً خوددارى نمائید.

* ترحم به معتادین محله ‏تان را خیانت به فرزندان خود بدانید.

* همواره در نظر داشته باشید كه خانواده‏ ها در زمینه پیشگیرى از اعتیاد نقش بسیار مؤثرترى در مقایسه با نیروى انتظامى و سایر سازمان‏هاى مسئول بر عهده دارند.

رعایت بسیارى از نكات مذكور منحصر به والدین نبوده بلكه سایر اعضاء خانواده بویژه برادران و خواهران بزرگتر را نیز در برمی ‏گیرد و چه بسا تاثیرپذیرى جوانان و نوجوانان از آنها در بسیارى از موارد بیش از پدر و مادر باشد.

فرآوری : کهتری

بخش خانواده ایرانی تبیان


منابع:

هموطن سلام

سایت پلیس

مرکز تخصصی درمان و بازتوانی اعتیاد نوین

مطالب  مرتبط :

اگر فرزند معتاد نمی خواهید...

 آشنایی با یک دشمن قدیمی

هجوم اعتیاد تا مرز کودکی

وقتی فرزندم سیگار می کشد

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.