شاهکارهایی که جا مانده‌‌اند!

شاهکارهای ادبی که هرگز در ردیف جلوی سینما ننشستند

«گلف نیوز» فهرستی از 10 رمان معروف تهیه کرده است که تاکنون اقتباس سینمایی موفقی از آن‌ها ساخته نشده است.

با نگاهی به تاریخ سینما می‌توان دریافت که بسیاری از فیلم‌های مطرح، ریشه در دنیای ادبیات داشته‌اند، اما در این میان آثار ادبی برجسته‌ای نیز هستند که یا راهی پرده‌های سینما نشده و یا اقتباسی مناسب از آن‌ها ساخته نشده است.

وب‌سایت «گلف نیوز» فهرستی از 10 شاهکار ادبی تهیه کرده است که ساخت اقتباس سینمایی قابل تقدیری از آن‌ها تاکنون رخ نداده است. در این فهرست نام آثار مطرحی چون «ناتور‌دشت»،‌ «ابله» و «صد سال تنهایی» به چشم می‌خورد:

1- «ناتور‌دشت»⁽¹⁾ نوشته‌ی «جی. دی. سلینجر»: سلینجر در زمان حیاتش هرگز اجازه‌ی اقتباس سینمایی،‌ تلویزیونی و یا نمایشی این رمان را صادر نکرد و پس از مرگ او هم، موسسه‌ی مسئوول انتشار آثارش اعلام کرد هیچ چیز تغییر نکرده است.

گفته می‌شود مخالفت جدی او با اقتباس سینمایی از کتاب‌هایش به‌دلیل نوع ساخت فیلم «عمو ویگیلی در کانکتیکات» برمی‌گردد که هالیوود براساس یکی از داستان‌های او ساخت.

«ناتور دشت» که تقریبا به تمام زبان‌های زنده دنیا ترجمه شده است، سالانه حدود 250 هزار نسخه در جهان فروش دارد و تاکنون 62 میلیون نسخه از آن در سراسر جهان به فروش رفته است.

دو سال قبل نویسنده ناشناخته‌ای با نام «جی. دی. کالیفرنیا» قصد داشت کتابی با نام «60 سال بعد؛ رهایی از دشت» را که دنباله‌ی «ناتور دشت» بود منتشر کند. اما سلینجر با اقامه‌ی دعوی به دادگاه فدرال منهتن، از این اقدام جلوگیری کرد.

2- «ابله» ⁽²⁾ شاهکار ادبی «فئودور داستایوفسکی»: به‌جز اقتباس ناموفق «آکیرا کوروساوا»، کارگردان مطرح ژاپنی، در سال 1951 از این رمان، سینما هرگز اقتباسی از این اثر کلاسیک را به خود ندید. این در حالی است که دیگر رمان معروف داستایوفسکی، «جنایت و مکافات»، بارها دستمایه‌ی سریال‌ها، فیلم‌ها و نمایش‌های تئاتری قرار گرفته است.

3- «یوبیک» اثری از «فیلیپ کی. دیک»: بسیاری از داستان کوتاه‌های کی. دیک به فیلم‌های علمی - تخیلی موفقی در سینما تبدیل شده‌اند، اما «یوبیک» که گفته می‌شود بهترین اثر این نویسنده است، هرگز به سینما راه پیدا نکرده است.

اخیرا گفته می‌شود که «میچل گوندری» در حال تولید این رمان دیک است، که در سال 1969 به نگارش درآمده، وی قرار است این فیلم را در سال 2013 به روی پرده ببرد.

4- «شوخی بی‌پایان» نوشته‌ی «دیوید فاستر والاس»: از این رمان به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین کتاب‌های قرن بیست و یکم یاد می‌شود، اما به دلیل روایت پراکنده و طولانی بودن آن، تاکنون هیچ فیلمسازی قصد ساخت اقتباسی سینمایی آن را نکرده است.

5- «دنیای قشنگ نو»⁽³⁾ رمانی از «آلدوس هاکسلی»: اگرچه تاکنون فیلم این رمان ساخته نشده است، اما گفته می‌شود «ریدلی اسکات»، کارگردان معروف سینما، تصمیم گرفته این کار را انجام دهد.

6- «صد سال تنهایی»⁽⁴⁾ اثر ماندگار «گابریل گارسیا مارکز»: علی‌رغم تاثیر عمیق این رمان بر دنیای ادبیات، تاکنون اقتباس سینمایی آن ساخته نشده است. مارکز اجازه‌ی ساخت فیلم شاهکارش را حتی به بهترین فیلمسازان هالیوود هم نداده است و همین امر موجب شده داستان این اثر نوشته شده به سبک رئالیسم جادویی هرگز به سینما راه پیدا نکند.

پرفروش‌ترین اثر «گارسیا مارکز»، «صد سال تنهایی» است، که بیش از 10 میلیون نسخه فروش جهانی داشته است. این کتاب داستان چند نسل از خانواده‌ای است که در یک روستای فرضی با نام «ماکوندا» در آمریکای جنوبی زندگی می‌کنند. او برای این کتاب موفق شد در سال 1972 جایزه Romulo Gallegos را دریافت کند و یک دهه بعد، در سال 1982 توانست افتخار کسب جایزه نوبل ادبیات را به‌دست آورد.

7- «دنیای زیرزمین» از رمان‌های «دان دلیلو»: این رمان از کارهای پست‌مدرن دان دلیلو است که تاکنون هیچ فیلم سینمایی بر اساس آن ساخته نشده است.

8- «بیگانه»⁽⁵⁾ شاهکار «آلبر کامو»: اگرچه این رمان یکی از بزرگترین آثار ادبی کشور فرانسه محسوب می‌شود، اما تم فلسفی و ابزورد آن تاکنون دستمایه‌ی هیچ فیلم سینمایی قرار نگرفته است.

آلبر کامو هفتم نوامبر سال 1913 در الجزیره متولد شد. وی در «بیگانه» به شرح سرگذشت مرد جوانی به‌نام «مورسو» می‌پردازد که با خود و دنیای اطراف بیگانه است و این بیگانگی، او را تا پای مرگ می‌کشاند.

همچنین «سارتر» در مقدمه‌ی این رمان می‌نویسد: در میان آثار ادبی عصر ما، این داستان، خودش هم یک بیگانه است.

9- «ماوس» نوشته‌ی «آرت اسپیگلمان»: این رمان تصویری تنها اثر کمیک است که موفق به کسب جایزه‌ی «پولیتزر» شده است.

داستان «ماوس» درباره‌ی زندگی پدر نویسنده‌ی آن، یک یهودی لهستانی، است که تحت سلطه‌ی حکومت نازی زندگی می‌کرد.

10- «پدی کلارک هاهاها» ⁽⁶⁾ نوشته‌ی «رادی دویل»: این اثر دهمین رمانی است که تاکنون به سینما نرفته است. داستان این کتاب در دهه‌ی 1960 ایرلند رخ می‌دهد و احتمالا شیوه‌ی روایی و راوی 10 ساله‌ی خاص آن موجب شده هیچ فیلمسازی به فکر ساخت اثر اقتباسی آن نیفتد.

پی‌نوشت‌ها:

(1)ناتور دشت / مترجم: سیدمحمد نجفی / نشر: نیلا / قیمت پشت جلد: 60000 ریال/ تعداد صفحه: 208

(2) ابله/ سروش حبیبی (مترجم)/ نشر: چشمه / قیمت پشت جلد: 200000 ریال/ تعداد صفحه: 1022

(3) دنیای قشنگ نو/ مترجم: سعید حمیدیان/ ویراستیار: صالح حسینی/ انتشارات نیلوفر

(4) صد سال تنهایی/ مترجم: اسماعیل قهرمانی پور/ ناشر: روزگار/ قیمت: 100000 ریال

(5) بیگانه/ مترجم: لیلی گلستان/ نشر مرکز / قیمت پشت جلد: 39000 ریال / تعداد صفحه: 176

(6) پدی کلارک/  مترجم:  میلاد ذکریا/ نشر: اندیشه سازان /قیمت:  27000 ریال/ تعداد صفحه: 272

فرآوری: مهسا رضایی

بخش ادبیات تبیان

منابع: خبرگزاری دانشجویان ایران، آدینه بوک، ویکی‌پدیا