راه تشخیص نشاط کاذب و حقیقی

انسان‌ها برای به دست آوردن لحظات شاد زندگی، به لذت‌هایی روی می‌آورند که در واقع زاینده شادی نشاط کاذب است و روح و جسممان را آسیب می‌زند. بسیاری از لذت‌های آنی صدمه‌های شدیدی به ما می‌زنند که این لذت‌ها ارزش و لذت واقعی زندگی را خدشه دار می‌کنند. مثلاً شخصی که برای لذت‌های آنی خود مداوماًسیگار می‌کشد وبا توصیه‌های فراوان پزشکان مبنی بر ترک سیگار و خطرات آن عمرخود را کوتاه می‌کند و در تمام عمر با بیماری هیچ نوع لذتی از زندگی نمی‌برد آیا درست زندگی می‌کند.

آری ما برای شاد بودن خود به لذت‌های آنی و حرام روی می‌آوریم که ثمره‌ای جز نابودی روح و جسممان ندارد.

کتاب‌هایی بنام فرهنگ لغات موجود است که به معنای کلمات در هر زبانی می‌پردازد، مثلاً برای شادی یک یا چند معنا ارائه داده است اما ما برای یک زندگی درست نیاز داریم که با فرهنگ لغات قرآنی آشنا شویم و ببینیم که خداوند برای شادی چه معنایی را بیان کرده است و اگر بخواهیم درست صحیح زندگی کنیم باید در چهارچوب دین که بهترین راه و روش زندگی است عمل نماییم تا آسیب نبینیم و راه‌های رشد و تکامل را راحت تر طی کنیم.

نشاط بر دو قسم است: مفید و مضر یا صادق و کاذب

یکی از ویژگی‌های نشاط کاذب آنی بودن آن می‌باشد یعنی در همان لحظه شخص بسیار شاداست و گاهی اوقات از حد نرمال بالا رفته و به سیستم اعصاب آسیب می‌زند، پس دوام ندارد و به علت اینکه هیجانات منفی را افزایش داده، غم و افسردگی را بالا برده، اعتیاد آور است. گوش دادن به موسیقی‌های جاز، شرکت در مراسم لهو و لعب و حرام، مصرف قرص‌های روان‌گردان و یا مواد مخدر، از این نوع نشاط‌های کاذب می‌باشد. افرادی که شادی را به هر قیمتی می‌خرند باید بسیار باهوش باشند تا نشاط‌های کاذب و پوچ را در عوض نشاط صادق خریداری نکنند. نشاط کاذب اعتیادآور است.

جوانان تا زمانی که در این محیط‌ها هستند، شادند و وقتی بیرون می‌آیند دچار غم و اندوه وافسردگی شدید می‌شوند و به مراتب هر چقدر حضور آنان در این مجالس بیشتر باشد درجه‌ی بیماری و افسردگی آنان بیشتر می‌شود.

به معنایی دیگر این نوع شادی‌ها زاینده روحیه‌ی با نشاط نیستند و در حقیقت از بین برنده و آفت نشاط محسوب می‌شوند. در بیمارستان‌های روانی بسیار مشاهده می‌شود افرادی که در هیجانات بسیار از طریق مصرف قرص‌های روانگردان و مواد مخدر قرار گرفته اند و سال‌های زیادی از عمر خود را مجبورند برای سلامتی از دست رفته که گاهی هیچ‌وقت بدست نمی‌آید به سر برند.

کافی است یک‌بار امتحان بفرمایید. در صورت گوش دادن به موسیقی‌های حرام که مثل مسکن عمل می‌کنند، همان لحظه حال فرد را تغییر می‌دهد وگاهی او را به مرز جنون می‌کشاند و پس از قطع موسیقی آن حالت از بین می‌رود.

همه ما شاد وبا نشاط بودن را دوست داریم و مایلیم همه لحظات زندگی خود را در شادی به سر بریم اما چه شادی؟

نشاط مفید یا صادق

اولین مشخصه این نوع شادی اینست که دوام دارد یعنی شما تنها درآن لحظه شاد نیستید بلکه مانند دستگاه مولد انرژی، آن را تولید می‌کنید حال هر چقدر تأمین انرژی شما بیشتر باشد شادیتان افزون‌تر است.

ویژگی دیگر این شادی سلامت روحی و جسمی شماست. زیرا این نشاط هیچ آسیبی به شما نمی‌زند و درنتیجه سلامت شما را تضمین می‌کند، بسیاری از شادی‌ها حسرت‌های عمیقی را به دنبال خود می‌آورد وگاهی سرمایه‌های بسیار عظیم زندگی انسان را در لحظه‌ای به باد می‌دهد. پس مشخصه اصلی نشاط صادق و کاذب یا به معنایی روشن‌تر آنی و باقی در دوام و نوع آسیب و یا تأمین کننده سلامتی روحی و جسمی انسان است.

«اما هدیناه السبیل اما شاکرا واما کفورا؛ ما فقط راه را نشان می‌دهیم انتخاب با شماست شاکر باشید یا عصیانگر.».

خداوند در این آیه به زیبایی وصف ناپذیری کارت دعوت را برای همه ارسال می‌کند و انتخاب را به عهده خودشان می‌گذارد ؛ آنان مختارند که دعوت خدا را اجابت کنند یا دعوت شیطان را.

عوامل شادی و نشاط

1- یاد خدا

خداوند در آیات قرآن به زیبایی بیان می‌دارد که یکی از عوامل شادی یاد خدا وامید به فضل و رحمت الهی است چرا که همه خیرها نزد او جمع است. (یونس -58).

«قل بفضل الله وبرحمته فبذلک فلیفرحواهوخیر مما یجمعون؛ بگو تنها به فضل خدا و رحمت او باید خوشحال شوند که این از تمام آنچه گردآوری می‌کنند بهتر است.».

در این آیه کلمه فرح به معنای شادی و نشاط است. امید به داشتن پشتوانه و تکیه گاه محکمی که همه‌ی حاجات و نیازهای انسان را برآورده می‌کند و اعتماد به خزانه‌ی غیبی که هیجگاه پایان نمی‌پذیرد به انسان نیروی فوق‌العاده می‌بخشد و همیشه او را به معنایی شارژ می‌کند. آدم‌هایی که پشتوانه محکمی دارند شادترند تا آدم‌هایی که دستشان در این دنیا با تمام مشکلات و سختی‌ها به هیچ جایی بند نیست.

حال هر چقدر این پشتوانه سرمایه دار تر، قدرتمندتر، علیم تر باشد شادی بیشتر است و چه قدر زیبا و دوست داشتنی است لحظاتی را که انسان از همه جا ناامید می‌شود و به سوی خدای تعالی رو می‌آورد و امیدوار می‌شود.

چه خوش باشد که بعد از انتظاری به امیدی رسد امیدواری.

2.مجالس ذکر و یاد اهل بیت

ایام محرم و صفر در مجالس ذکر سالار شهیدان تنها یاد آوران مصیبت و روضه‌های اهل بیت می‌باشد. اما همه مشتاق شرکت دراین مجالس می‌باشند؛ زیرا پس از پایان مجلس، احساس سبکی، شادی درونی در دل به خاطر یاد امام حسین (علیه السلام) زنده می‌شود. گویی روح انسان در تجلی محضر خداوند نورانی می‌گردد و صفای باطن پیدامی‌کند. چه حس سبکی و زیبایی به انسان دست می‌دهد و هر آنچه غم و اندوه دنیایی در دل است راه فرار می‌گیرد. حتی گناه کارترین انسان‌ها در این مجالس، روحیه‌ی خوبی به دست می‌آورند و در پناه اهل بیت غم و اندوه و غبار حاصل از گناه و غفلت و فراموشی را از صفحه دل پاک می‌کنند.

3- ذکر و دعا

وقتی غم عالم بر دل انسان سنگینی می‌کند گویی نیاز به یک ملجأ و پناهگاهی دارد تا تمامی وجود انسان را فراگیرد و انسان ناخواسته به دنبال مکانی خلوت می‌گردد تا به راز و نیاز به خدا بپردازد. پس همه برای رهایی از غم و اندوه و حوائجشان دعا می‌کنند.

4- زیارت حرم معصومین

مرقد و حرم مطهر ائمه معصومین منبع انرژی‌های مثبت عالم است ؛ زیرا در آنجا سراسر نور و رحمت؛ و معرفت می‌باشد. انسان با رفتن به زیارت به نوعی سبک بالی می‌رسد که با کوه غم و اندوه خود را رها وآزاد می‌بیند و نوعی نشاط درونی به او دست می‌دهد. خوشحالی سراسر وجودش را می‌گیرد و دیگر بهانه‌ای برای مشکلات و بدبختی خویش نمی‌یابد که لب به شکایت و گله بگشاید.

                                           گفته بودم چوبیایی غم دل با تو بگویم

                                                               چه بگویم که غم از دل برود چون تو بیایی

5- طبیعت

از منابع مهم انرژی و نشاط بستر بکر طبیعت و کوه و صحرا می‌باشد. زندگی ماشینی، آلودگی صوتی و آلودگی‌های هوا و شلوغی زندگی شهر نشینی، بار مشکلات سنگینی را بر دوش انسان قرار می‌دهد که گاهی کمر انسان را زیر این همه بار خم می‌کند یکی از علت‌های مهم آیات سیر و سفر در قران بهره گیری انرژی مثبت و روحیه بانشاط از طبیعت می‌باشد.

6- ورزش

از امور بسیار مهمی که شادی و نشاط فراوانی را در روح انسان به وجود می‌آورد ورزش است که علاوه بر سلامتی جسم روح انسان را سالم می‌سازد و همین نشاط باعث تولید انرژی می‌شود. آری روح سالم در بدن سالم است.

نتیجه :

دین اسلام برای شادی و نشاط برنامه‌های بسیار ارزشمندی دارد و تنها دینی است که زندگی را بدون غم، ناراحتی وآسیبهای روحی و جسمی تعریف می‌کند و به این خاطر هر عملی که به او صدمه بزند در دین حرام می‌باشد.

مریم خندابی

بخش قرآن تبیان

منابع :

1-تفسیر المیزان – علامه محمد حسین طباطبایی.

2- تفسیر نمونه – آیة الله مکارم شیرازی.

3- فرهنگ لغات معین – دکتر معین.

4- باورهای غلط شما – پروفسور وین دایر.