تبیان، دستیار زندگی
تهران اگرچه مثل تمام پایتخت های دنیا شلوغ ترین و ماشینی ترین شهر کشور است اما هنوز در حاشیه این شهر می توان آثار باستانی جالبی را دید که بهانه خوبی برای سفرهای اکتشافی و یک روزه پایتخت نشینان جور می کنند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

تهران هم قلعه دارد!

تهران هم قلعه دارد!

تهران اگرچه مثل تمام پایتخت های دنیا شلوغ ترین و ماشینی ترین شهر کشور است اما هنوز در حاشیه این شهر می توان آثار باستانی جالبی را دید که بهانه خوبی برای سفرهای اکتشافی و یک روزه پایتخت نشینان جور می کنند. اگر برای تعطیلات آخر این هفته خود هنوز برنامه ای نچیده اید، پیشنهاد می کنیم بار و بندیلتان را به مقصد ورامین ببندید تا یکی از قدیمی ترین  قلعه های این شهر را از نزدیک ببینید. دژ بزرگی به نام ایرج که بیش از دوهزار سال عمر دارد.

قلعه ایرج یكی از بی نظیر ترین قلعه های خشتی جهان است كه با وسعت 200 هكتار در ابعاد 1200 در 100 متر در شمال شرقی ورامین جا خوش کرده است. این قلعه که عمر آن به دوره ساسانی می رسد، در گذشته چهار دروازه داشته که این روزها تنها دروازه اصلی باقی مانده است.

تهران هم قلعه دارد!

برای دیدن قلعه ایرج باید به نزدیکی پیشوای ورامین در استان تهران بروید و سری به روستای جعفرآباد بزنید. این قلعه در سمت شمال جاده ارتباطی ورامین به پیشوا قرار دارد و در 4 جهت بنا، دروازه‌هایی به منظور فراهم ساختن امکان ورود و خروج به درون آن ساخته شده است. از چهار دروازه تنها دروازه اصلی که در شمال شرقی واقع شده، باقی مانده است.

قلعه ایرج پلانی مستطیل شکل دارد که با خشت و گل ساخته شده و یکی از بزرگ‌ترین قلعه‌های ایران به حساب می‌آید. حتی عده ای از باستان شناسان معتقدند که این قلعه همان دژ وارنا (یا به تعبیر محققان ورامین) است که در «وندیداد» نام آن آمده است. در این کتاب آمده است: «اهورا مزدا گفت: قلعه ای چهار گوش آفریدم به نام وارنا...».

تهران هم قلعه دارد!

کلایس، باستان‌شناس اروپایی در مورد قلعه ایرج گفته است: «ابعاد داخلی شمال - جنوب قلعه ایرج ورامین 1214 متر و ابعاد شرقی - غربی آن 1150 متر است که با هیچ یک از قلعه‌های خشتی و تاریخی جهان قابل مقایسه نیست.»

از این قلعه بزرگ تنها حصار آن با چهار دروازه باقی مانده که این حصار دارای ضخامتی بین 17 تا 22متر و بیشترین ارتفاع آن 16متر است. نمای بیرونی حصار در چهار طرف 146 برج و نیم دایره ای دارد که حد فاصل هر دو برج با چهار طاق‌نما تزئین شده که این طاق‌نما در بعضی قسمت‌ها به صورت دو طبقه است.

تهران هم قلعه دارد!

درون دیوارهای قطور قلعه هم راهروهایی تعبیه شده که برجک‌های دیده‌بانی را به هم وصل می‌کرده است. ملات دیوارها از خشت و آجر است. در بیرون محوطه قلعه نیز سنگرهایی قرار دارد.

این قلعه در سال های گذشته به علت نبود حفاظت های ضروری به شدت آسیب دیده و با وجود وی‍ژگی های منحصر به فرد آن چندان مورد رسیدگی سازمان میراث فرهنگی قرار ندارد.

فراوری:الهام مرادی

بخش گردشگری تبیان


برگرفته از همشهری آنلاین، خبرگزاری میراث فرهنگی