ارزش فاطمه (س) ، بندگی او به خداست !

روز زن، یعنى نگاه درست و مبتنى بر منطق به زنان، که نیمى از جمعیت بشر را تشکیل مى‏دهند؛ آن هم نیمى که اگر نگاه کاوشگر انسان بخواهد نقش آن را با نقش‏هاى دیگر مقایسه کند، خواهد دید که نقش این نیم، حساس‏ترین، ظریف‏ترین، ماندگارترین و مؤثرترین نقش‏ها در حرکت تاریخ انسان و در سیر بشریت به سوى کمال است.

خدا زن را این‏گونه آفریده. اگر بناى آفرینش انسان و جهان را به دو بخشِ کارهاى ظریف و ریزه‏کارى و بخشِ کارهاى مستحکم - و به تعبیر سازندگان بناها، سفتکارى - بگذاریم، بخش اول که ظریف‏کارى‏ها و ریزه‏کارى‏ها و رشته رشته پروردن احساسات و عواطف بشر است، در اختیار زن است.

گناه بزرگ تمدن مادى، تضعیف و گاهى به فراموشى سپردن این نقش است. هرجا سخن از تضعیف خانواده است، نقش این بخشِ مهم نادیده گرفته شده. هرجا سخن از بى‏اعتنایى به هنر مادرى و هنر تربیت فرزند در آغوش پُر مهر و محبت مادر است، این نقش نادیده گرفته شده.

تکریم زن از جانب اسلام

اسلام به معناى واقعى زن را تکریم کرده است. اگر روى نقش مادر و حرمت مادر در درون خانواده تکیه مى‏کند، یا روى نقش زن و تأثیر زن و حقوق زن و وظایف و محدودیت‏هاى زن در داخل خانواده تکیه مى‏کند، به‏هیچ‏وجه به معناى این نیست که زن را از شرکت در مسائل اجتماعى و دخالت در مبارزات و فعالیت‏هاى عمومى مردم منع کند.

عده‏اى بد و یا کج فهمیدند؛ یک عده‏ى مغرض هم از این کج‏فهمى استفاده کردند؛ کأنّه یا باید زن، مادر خوب و همسر خوبى باشد یا باید در تلاش‏ها و فعالیت‏هاى اجتماعى شرکت کند؛ قضیه این‏طورى نیست؛ هم باید مادرِ خوب و همسر خوبى باشد، هم در فعالیت اجتماعى شرکت کند. فاطمه‏ى زهرا (سلام‏اللَّه‏علیها) مظهر چنین جمعى است؛ جمع بین شؤون مختلف. زینب کبرى‏ نمونه‏ى دیگر است. زن‏هاى معروف صدر اسلام و زن‏هاى برجسته، نمونه‏هاى دیگرند؛ اینها در جامعه بودند و حضور داشتند.

زن در داخل خانواده، عزیز و مکرّم و محور مدیریت درونى خانواده است؛ شمع جمع افراد خانواده است؛ مایه‏ى انس و سکینه و آرامش است. کانون خانواده - که حوضچه‏ى آرامش زندگىِ پُرچالش و پُرتلاش هر انسانى است - به وجود زن آرام مى‏گیرد و سکینه و اطمینان پیدا مى‏کند. آن وقت نقش او به عنوان همسر، به عنوان مادر، به عنوان دختر خانواده، هر کدام یک فصل طولانى در تکریم دارد.

ارزش فاطمه زهرا (س) به چه چیزی است ؟

ارزش فاطمه‏ى زهرا (سلام‏اللَّه‏علیها) به عبودیت و بندگى خداست. اگر بندگى خدا در فاطمه‏ى زهرا (سلام‏اللَّه‏علیها) نبود، او صدیقه‏ى کبرى‏ نبود.

صدّیق یعنى چه؟ صدّیق کسى است که آنچه را مى‏اندیشد و مى‏گوید، صادقانه در عمل آن را نشان دهد. هرچه این صدق بیشتر باشد، ارزش انسان بیشتر است؛ مى‏شود صدّیق؛ «اولئک مع الذین انعم اللَّه علیهم من النبیین و الصدیقین». «صدّیقین» پشت سر «نبیین»اند. این بزرگوار صدیقه کبرى‏ است؛ یعنى برترین زن صدیق. این صدیق بودن به بندگى خداست. اگر بندگى خدا نمى‏کرد، صدّیقه‏ى کبرى‏ نمى‏شد.

اساس آدمیت در بندگی است !

اساس، بندگى خداست. نه فقط فاطمه‏ى زهرا (سلام‏اللَّه‏علیها)، بلکه پدر فاطمه هم - که مبدأ و سرچشمه‏ى فضائل همه‏ى معصومین اوست و امیرالمؤمنین و فاطمه‏ى زهرا (سلام‏اللَّه‏علیها) قطره‏هایى هستند از دریاى وجود پیغمبر - ارزشش پیش خدا به خاطر عبودیت است؛ «اشهد ان محمداً عبده و رسوله»؛ اول، عبودیت اوست؛ بعد رسالت او. اصلاً رسالت - این منصب والا - به او داده شد، به خاطر عبودیت به او عطا شد .

در زیارت حضرت زهرا عرض نمى‏کنیم: «امتحنک اللَّه الذى خلقک قبل ان یخلقک»؟ در علم خداى متعال معلوم است که عمل من و شما چیست. ما در مقابل گناه و هوس و پول و نام نیک قرار مى‏گیریم؛ آیا به‏خاطر به‏دست آوردن اینها حاضریم از شرف و ایمان و تکلیفِ خود و امر و نهى الهى درباره‏ى خود صرف‏نظر کنیم یا نه؟ این اختیار ماست. چه راهى را انتخاب خواهیم کرد؟ وقتى گفتن سخنى براى انسان ضرر مادى دارد، وقتى حرکتى هوس‏هاى گناه‏آلود انسان را برآورده مى‏کند، ما سر دو راهى قرار مى‏گیریم. کدام راه را انتخاب خواهیم کرد؟ راه هوس و گناه و پول را، یا راه پاکدامنى و تقوا و بندگى خدا را؛ یکى از این دو را انتخاب خواهیم کرد. انتخاب و اختیارِ ماست، اما خداى متعال مى‏داند که ما چه راهى را اختیار خواهیم کرد؛ این در علم الهى هست.

فاطمه، كلمة الله بود

در موضوع قواى علمى، وقتى سخن از تعلیم اسماء است، خداوند آن را به انسانیت انسان واگذار مى‏كند. وبه هنگام طرح قصه آدم‏سلام الله علیه مى‏فرماید: «فتلقى آدم من ربه كلمات‏»  ؛ سپس آدم از پروردگارش كلماتى را دریافت نمود.

در تبیین وتفسیر كلمات آمده است كه منظور انوار عترت طاهره است، بدین معنا كه انوار عترت طاهره همان مقامات علمى است كه حضرت آدم‏سلام الله علیه آن را تلقى كرد وزمینه نجات او فراهم گردید ودر این میان همانطور كه حضرت امیرسلام الله علیه در مجموعه عترت قرار دارد، حضرت زهرا هم در آنجا مى‏تابد واین كه فاطمه زهراصلوات الله علیها معروف ومشهور شده، نه براى آن است كه، زن تنها در حضرت زهرا خلاصه شده است‏بلكه به این دلیل است كه آن حضرت دیگران را تحت الشعاع قرار داده است. به عنوان مثل معصومین دیگر نیز مانند حضرت امیرسلام الله علیه، معروف نیستند واگر در عرف بخواهند مثل ذكر بكنند، به حضرت على... مثل مى‏زنند. در صورتى كه همه ائمه نور واحدند. همانطورى كه در بین معصومین، امیرالمؤمنین‏صلوات الله علیه معروف والگو شده است، در بین زنان هم حضرت فاطمه زهراصلوات الله علیها اشتهار یافته است وگرنه زنان فراوانى بودند كه هم از عصمت‏برخوردارند وهم از كمال متعارف وفوق متعارف، ولیكن علت این كه حضرت زهرا در بین زنان معروف شده همان علتى است كه بدان سبب، حضرت على... در بین ائمه معروف شده است.

پس مراد از لفظ كلمات در آیه شریفه «فتلقى ادم من ربه كلمات‏» اسماء الهى است وبارزترین مصداق اسماء الهى، عترت طاهره‏اند كه در بین آنان، فاطمه زهراصلوات الله علیها مى‏درخشد.

مقام مریم (س) نتیجه ی عفت و پاکدامنی او بود

اگر شما انسانى هستید که این قدرت در شما وجود دارد که در مقابل کوهى از ارزش‏هاى مادى و برآورنده‏ى هوس‏ها محکم بایستید و تکان نخورید، خداوند براى شما شایستگى‏هایى در نظر مى‏گیرد. «و مریم ابنة عمران التى احصنت فرجها فنفخنا فیه من روحنا»؛ خداى متعال بیهوده به مریم این‏قدر لطف نمى‏کند.

این، کلام قرآن است. او با همه‏ى وجود پاکدامنى خود را حفظ کرد، لذا شایسته‏ى این شد که مادر عیسى‏ شود. حضرت یوسف در عین جمال و جوانى و برخوردارى از عزت مادى در خانه‏ى عزیز مصر، روى هوس خود پا گذاشت؛ لذا شایسته‏ى مقام والایى شد که خدا به او داد؛ یعنى پیغمبرى. خدا این را مى‏داند که این بنده چنین جوهرى دارد و این‏چنین اراده‏ى خود را صرف راه او خواهد کرد؛ لذا براى او مسؤولیت‏هاى بزرگ و سنگین دیگرى - که هر کدام باز به نوبه‏ى خود اجرهاى بزرگى دارد - در نظر مى‏گیرد.

«امتحنک اللَّه الذى خلقک قبل ان یخلقک فوجدک لما امتحنک صابرة»؛ خداى متعال مى‏داند که فاطمه‏ى زهرا در دوران زندگى چگونه انتخاب و اختیار خواهد کرد و چگونه قدم خواهد برداشت. عبودیت خدا معیار است. این شد براى ما خط روشن.

من و شما باید دنبال عبودیت خدا باشیم. تمجید از فاطمه‏ى زهرا نتیجه‏اش باید این باشد که ما را به عبودیت الهی نزدیک کند .

منابع :

سخنرانی آیت الله خامنه ای پیرامون زن

زن در آیینه جمال و جلال ؛ مؤلف: آیة الله جوادى آملى