فرزندان علاقه مند به مطالعه
چه زمانی کتاب خواندن برای فرزندان توصیه می شود؟
علاقه و رغبت به مطالعه ریشه در دوران خردسالی دارد. کودک خردسال از شنیدن زمزمه آهنگین مادر لذت فراوانی می برد. نکته جالب اینجاست که تحقیقات نشان داده کتاب خواندن نه تنها برای کودکان بلکه حتی برای جنین نیز متضمن منافع بیشماری است. جنین از پنج ماهگی به بعد قادر به شنیدن صدای اطراف است و...
علاقه و رغبت به مطالعه ریشه در دوران خردسالی دارد. کودک خردسال از شنیدن زمزمه آهنگین مادر لذت فراوانی می برد. پس از دو سالگی کودک علاقه فراوانی به تماشای کتابهای مصور از خود نشان می دهد. باید توجه داشت که در این دوره ، کتابهایی با تصاویر بزرگی از انسانها، جانوران و دیگر اشیا آشنا با رنگهای روشن، در اختیار کودکان گذاشته شود. به هنگام تماشای این تصاویر، کودک علاقه فراوانی به شنیدن داستانهایی کوتان درباره آنها دارد؛ اگر چه ممکن است وی معنای بسیاری از واژه ها را نداند اما شنیدن صدای داستان گو و دیدن حرکات چهره وی برایش بسیار خوشایند است. در چنین موقعیتی چنانچه کودک در آغوش مادر باشد لذت او دو چندان خواهد شد.
تمامی این تجربیات در دوران خردسالی، در ایجاد علاقه و رغبت به مطالعه در دوران بعدی تاثیر فراوان و بسزایی دارد. این تجربیات نه تنها در میزان مطالعه بلکه در انتخاب موضوع برای مطالعه نیز تاثیر دارد.
نکته جالب اینجاست که تحقیقات نشان داده کتاب خواندن نه تنها برای کودکان بلکه حتی برای جنین نیز متضمن منافع بیشماری است.
کودکان نوباوه با سن بسیار کم شاید نتوانند سر از تصاویر کتاب در بیاورند ولی روی تصاویر تمرکز می کنند
جنین از پنج ماهگی به بعد قادر به شنیدن صدای اطراف است و صدای مادر خود را نیز تشخیص می‌دهد. به همین جهت متخصصان علم روان شناسی توصیه می کنند که با جنین صحبت شود، برایش آیه های موزون کلام حقّ را به آرامی تلاوت کنید. حتّی می توانید هر روز به مدت سه ماه (ماه ششم تا نهم) روزی سه بار کتاب ساده آهنگین یا قصه آهنگینی، مثل (دویدم و دویدم، جم جمک برگ خزون، لی لی حوضک، کلاغه میگه قار قار و ...) را با صدای بلند برای او بخوانید. کودک شما در دوره نوزادی با علائمی چون مکیدن های طولانی، تند شدن ضربان قلب و تنفس و ... نشان می دهد که این کلام و آوا را قبلاً شنیده است.
هرچند خواندن کتابهای بیولوژی برای جنین به این امید که در آینده بیولوژیست شود کار بیهوده‌ای است اما خواندن کتاب میتواند در پیشرفت مغز و زبان در سالهای اولیه زندگی بسیار مفید باشد
پس از تولد نوزاد و در دوران نوباوگی نیز کتاب خواندن برای کودکان بسیار توصیه می شود. کودکان نوباوه با سن بسیار کم شاید نتوانند سر از تصاویر کتاب در بیاورند ولی روی تصاویر تمرکز می کنند. مخصوصاً روی چهره ها، رنگهای روشن و شکلهای متضاد. نوزاد بین چهار تا شش ماهگی از خود علاقه بیشتری به کتاب نشان می دهد. او کتاب را می قاپد و حتی در دهانش می گذارد و آن را می جود و می اندازد.
بین شش تا دوازده ماهگی، کودک میتواند تصاویر اشیاء را بفهمد و احتمال دارد که برخی از تصاویر یا صفحات یا حتی کل داستان را بفهمد. وقتی برایش بلند کتاب می خوانید، با گرفتن کتاب و سر و صدا کردن پاسخ می دهد و تا دوازده ماهگی قادر خواهد بود کتاب را ورق زده (البته با کمی کمک از جانب شما)، با دست روی کتاب زده و به اشیاء روی صفحه اشاره کرده و صداها را تکرار نماید.
فواید مطالعه و کتاب خوانی برای جنین و کودکان نوباوه
فواید آرامبخش
همانطور که ما صدای همسایه دیوار به دیوار خود را می‌شنویم جنین هم میتواند صدای خارج از رحم را بشنود. این صدا از طریق استخوان، بافت و مایع اطراف و داخل رحم به جنین منتقل میشود. جنین شش ماهه قادر است صدای مادر خود را تشخیص دهد و با شنیدن آن آرام می‌گیرد.
از طرف دیگر کتاب خواندن توسط مادر برای کودک نوباوه باعث ایجاد رابطه عاطفی میان کودک و مادر می گردد.
پیشرفت مغزی
محققان هلندی دریافتند که میان حس شنوایی و توانایی یادگیری در کودک ارتباطی برقرار است. این محققان تعدادی جنین را در معرض صداهایی مشخص فرار دادند. آنها دریافتند هر بار که جنین‌ها این صداها را می‌شنوند از خود عکس‌العمل نشان می‌دهند. این شواهد اثبات می‌کند که جنین توانایی یادگیری دارد. هرچند خواندن کتابهای بیولوژی برای جنین به این امید که در آینده بیولوژیست شود کار بیهوده‌ای است اما خواندن کتاب میتواند در پیشرفت مغز و زبان در سالهای اولیه زندگی بسیار مفید باشد.پیوند میان والدین و کودک
برقراری ارتباط با جنین برای بسیاری از افراد کاری دشوار است. خواندن کتاب روش بسیار خوبی برای برقراری این ارتباط است. نیازی نیست کتابی تخصصی انتخاب کنید. کتابی را که به نظرتان جالب است یا فکر می‌کنید کودکان از آن لذت می‌برند انتخاب کنید و در اوقات فراغت با صدای بلند برای جنین و بعد از تولد برای کودک نوباوه تان بخوانید.یکی از بهترین راه ها برای اینکه مطمئن شوید که فرزند کم سن و سال شما در آینده یک فرد با مطالعه خواهد شد این است که در همه جای خانه کتاب داشته باشید
چه کتابی برای جنین و کودک زیر دو سال بخوانیم؟
کتاب مناسب برای کودک نوباوه، ساده و دارای متن تکرار شونده و تصاویر واضح است. فرزندتان در دوران جنینی و اولین ماههای پس از تولد فقط دوست دارد صدای شما را بشنود، بنابراین میتوانید تقریباً هر چیزی بخوانید، مخصوصاً کتابهای شعر یا متن آهنگین. هر قدر کودک نوباوه بیشتر به نگاه کردن به چیزهای مختلف علاقمند میشود، کتابهایی با تصاویر ساده انتخاب کنید.
هرچند خواندن کتابهای بیولوژی برای جنین به این امید که در آینده بیولوژیست شود کار بیهوده‌ای است اما خواندن کتاب میتواند در پیشرفت مغز و زبان در سالهای اولیه زندگی بسیار مفید باشد
از وقتی که کودک شروع به قاپیدن چیزهای مختلف می کند، کتابهای پارچه ای با شکلهای روشن و اشکال هندسی و تصویر صورت های مختلف استفاده نمایید. از وقتی که او شروع به واکنش نشان دادن به موارد داخل کتاب نمود، از کتابهایی با قطع بزرگ با تصاویری از بچه ها یا تصاویر اشیاء آشنا مثل اسباب بازی استفاده کنید. وقتی که کودک توانست کارهایی نظیر نشستن در وان حمام یا برداشتن غذا با دست و خوردن آن را آغاز نمود، داستان هایی با موضوع کارهای روزمره مثل وقت خواب یا وقت حما بیابید. وقتی که کودک حرف زدن را آغاز نمود، از کتابهایی استفاده کنید که کودک نوباوه را تشویق به تکرار کلمات کلمات یا اصطلاحات ساده می کند.
کتابهایی که درونشان آیینه وجود دارد یا صفحات آن جنس های مختلفی (نرم، زبر یا برجسته) دارند و کتابهای تاشونده ای که هنگام بازکردن اشکال مختلفی در آن برجسته میشود برای این گروه سنی بسیار مناسب میباشند. او بهتر میتواند کتابهای با قطع بزرگ را ورق بزند و از کتابهای وینیلی و یا پارچه ای در همه جا میتوان استفاده نمود: حتی در حمام. کودکان نوباوه در هر سنی به آلبوم عکس با تصاویر افرادی که می شناسند و دوستشان دارند علاقه زیادی دارند. و نکته دیگر اینکه هر کودک نوباوه ای می بایست مجموعه ای از اشعار کودکانه داشته باشد.
کتاب خواندن نه تنها برای کودکان بلکه حتی برای جنین نیز متضمن منافع بیشماری است.
یکی از بهترین راه ها برای اینکه مطمئن شوید که فرزند کم سن و سال شما در آینده یک فرد با مطالعه خواهد شد این است که در همه جای خانه کتاب داشته باشید. وقتی که کودک آنقدر رشد کرد تا بتواند چهار دست و پا به سمت سبد اسباب بازی هایش برود، میتوانید چند کتاب را هم در سبد اسباب بازی هایش قرار دهید.
علاوه بر کتابهایی که دارید، می توانید چند کتاب هم از کتابخانه به امانت بگیرید. بعضی از کتابخانه ها زمانهای خاصی برای قصه خوانی برای کودکان نوباوه دارند. فراموش نکنید که در آن موقع هم خودتان چیزی مطالعه کنید. بطور کلی وقتی برای خودتان مطالعه می کنید می توانید الگویی برای فرزندتان برای مطالعه کردن باشید.
فرآوری : مریم عطاریان
بخش خانواده ایرانی تبیان
منبع:
همشهری آنلاین همراه با تغییرات
مقالات مرتبط :
خلاق پرورشش دهید...
