برای ظهور امام زمان(عج) باید وثیقه گذاشت

محمد صادق (محی الدین) حائری شیرازی در اسفند سال 1315 در شیراز در خانواده ای اصیل و روحانی كه به تعبیر وی « رغبتشان الی ا... بود » به دنیا آمد . پدرش آیت ا... عبد الحسین حائری ، مجتهد زاهد و عارفی بود كه جز به ضرورت سخن نمی گفت و مادرش بانویی مسلمان ، پارسا و دین باروری بود كه در دوران منع حجاب و رضاخانی ، نزدیك به 25 سال به اعتراض در خانه نشست . پس از شهادت شهید محراب حضرت آیت الله دستغیب در 20 آذر 1360 از جانب امام به امامت جمعه شیراز منصوب گردید.

حاصل سالها امامت جمعه ایشان ایراد خطبه های محققانه و تشكیل جلسات مستمر علمی با اساتید حوزه و دانشگاه حول محور علوم انسانی اسلامی است . تقدیم بیش از بیست عنوان كتاب و ارایه مقلات تخصصی در حوزه اقتصاد اسلامی از دیگر ثمرات این سالیان است.

ایشان در دوره اول و دوم خبرگان رهبری به نمایندگی از مردم فارس به مجلس خبرگان راه یافت و پس از فوت امام راحل به عنوان اولین مخالف شورایی شدن رهبری سخنان مؤثری را در این مجلس ایراد نمود. كه در نهایت به انتخاب مقام معظم رهبری منجر گردید.

آنچه می آید حاصل گفتگوی ایشان با مجله وزین امان است که پیرامون پاره ای از شرایط ظهور سخن گفته اند.

پیوند مهدویت و سوره یوسف

کسانی که مایلند در مورد ظهور حضرت ولی‌عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف بیشتر اندیشه کنند، بسیار مناسب است که سوره یوسف را مطالعه و در نکات آن دقت نمایند.

در این سوره اشاره‌های فراوانی وجود دارد که می‌توان با تأمل بیشتر بسیاری از مباحث مربوط به مهدویت و ظهور حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف را از آن به‌دست آورد. به عنوان مثال ظلم و جفای برادران حضرت یوسف به ایشان و برادرش را می‌توان به جفای امت به امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف و اهل بیت پیامبر تشبیه نمود، زیرا بعضی چنین می‌گویند که اهل بیت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله مگر چه ویژگی دارند که در نزد خدای متعال و رسول گرامی‌اش از دیگران محبوب‌تر هستند؟

اما باید دانست که تمام افعال خداوند، حکیمانه است و دلیل محبت ویژه خدا به این خاندان هم از روی آگاهی به صفات ممتاز آنهاست، درست مثل حضرت یعقوب علیه السلام که در یوسف علیه السلام چیزی را می‌دید که در پسران دیگرش نبود و به همین دلیل او را بیشتر دوست می‌داشت، ولی برادران حضرت یوسف این را درک نمی‌کردند و جاهلانه می‌گفتند: « لَیُوسُفُ وَأَخُوهُ أَحَبُّ إِلَی أَبِینَا مِنَّا وَنَحْنُ عُصْبَةٌ؛ ¹ یوسف و برادرش نزد پدر، از ما محبوب‌ترند؛ در حالی که ما گروه نیرومندی هستیم! مسلّماً پدر ما، در گمراهی آشکاری است!» و شگفت آن‌که به‌قدری در این امر افراط کردند که پیامبر زمان خود را گمراه دانسته و اظهار داشتند: «إِنَّ أَبَانَا لَفِی ضَلاَلٍ مُّبِینٍ؛ ² پدر ما در گمراهی آشکاری است!» این نادانی به همین جا ختم نشد و ایشان به جای اصلاح اخلاق و رفتارخود، برای این‌که در نزد پدر، آبرویی بیابند، کمر به قتل حضرت یوسف بستند و گفتند: «اقْتُلُواْ یُوسُفَ أَوِ اطْرَحُوهُ أَرْضًا یَخْلُ لَکُمْ وَجْهُ أَبِیکُمْ ؛³ یوسف را بکشید؛ یا او را به سرزمین دوردستی بیفکنید؛ تا توجه پدر، فقط به شما باشد».

این سوره که در قرآن کریم به احسن القصص ملقّب شده است، بیانگر اتفاق‌های مختلفی برای حضرت یوسف است؛ زمانی را نقل می‌کند که برادرانش او را به کاروانی فروختند و به این ترتیب او عبد و برده  شد. بعد از آن هم به‌ خاطر این‌که زیر بار خواسته‌های شیطانی زلیخا نرفت، زندانی شد، آن‌گاه پس از مدتی با تعبیر خوابی که برای عزیز مصر نمود، آزاد و از ملازمان خاص عزیز مصر شد.

یکی از نکات مهمی که در داستان حضرت یوسف  علیه السلام است، مربوط به ماجرای زمان قحطی است که او رییس خزانه بود. وقتی برادران حضرت یوسف علیه السلام بدون بنیامین، برای گرفتن سهمی از گندم به نزد او آمدند، حضرت یوسف وعده داد که اگر در مرتبه بعد او را نیز بیاورند، سهمی به او اختصاص خواهد داد و آنها نیز با خوشحالی نزد پدر آمده و از او خواستند که بنیامین را نیز با آنها بفرستد و این درخواست با دیدن عین کالاهای خود در میان سهم گندم، بیشتر نیز شد، اما به خاطر تقصیری که آنها درباره حضرت یوسف کردند، حضرت یعقوب این خواسته را قبول نفرمود و کوتاهی گذشته را یاد آور شد و فرمود: «هَلْ آمَنُکُمْ عَلَیْهِ إِلاَّ کَمَا أَمِنتُکُمْ عَلَی أَخِیهِ؛ ⁴ آیا نسبت به او به شما اطمینان کنم، همانگونه که نسبت به برادرش (یوسف) اطمینان کردم (و دیدید چه شد)؟!»

پس از اصرار زیاد برادران، حضرت یعقوب، شرطی را گذاشتند که به‌نظر می‌آید همین شرط در ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف نیز وجود دارد. ایشان خطاب به پسرانش فرمود: «لَنْ أُرْسِلَهُ مَعَکُمْ حَتَّی تُؤْتُونِ مَوْثِقًا مِّنَ اللّهِ لَتَأْتُنَّنِی بِهِ إِلاَّ أَن یُحَاطَ بِکُمْ فَلَمَّا آتَوْهُ مَوْثِقَهُمْ قَالَ اللّهُ عَلَی مَا نَقُولُ وَکِیلٌ؛⁵ من هرگز او را با شما نخواهم فرستاد، تا پیمان مؤکّد الهی بدهید که او را حتماً نزد من خواهید آورد! مگر اینکه (بر اثر مرگ یا علّت دیگر،) قدرت از شما سلب گردد. و هنگامی که آنها پیمان استوار خود را در اختیار او گذاردند، گفت: «خداوند، نسبت به آن‌چه می‌گوییم، ناظر و نگهبان است!»

در مورد امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف هم همین طور است؛ ما مکرر می‌گوییم: «خدایا امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف را بفرست تا از او اطاعت کنیم و در خدمتش باشیم.» اما خدای متعال می‌گوید: شما در مورد یازده امام گذشته بد عمل کردید و تقصیر کار هستید. در مورد این امام، باید وثیقه بگذارید.

وثیقه گذاری امام و امت ایران

هشت سال جنگ و شهدایی که مردم ایران تقدیم اسلام و انقلاب کردند، دادن وثیقه برای ظهور حضرت حجت بن الحسن عجل الله تعالی فرجه الشریف بود. قبول قطع نامه صلح توسط حضرت امام در جنگ ایران و عراق و اطاعت امت از ایشان هم، یک وثیقه بود.

حضرت امام در جنگ هشت ساله چهره حسینی داشت و در قبول قطع‌نامه چهره حسنی و البته وظیفه امت در هر دو صورت اطاعت بود، درست مثل روایت رسول اکرم صلی الله علیه و آله که فرمود: «الحسن و الحسین ... امامان قاما او قعدا» البته فرق نهضت امام خمینی با امام حسن و امام حسین علیهما السلام آن بود که امام حسن علیه السلام صلح کرد و امام حسین علیه السلام جنگ نمود، ولی امام خمینی اول جنگ کرد و سپس صلح و این فرق هم بدان علت است که برای غایب شدن امام معصوم، درست مثل غروب خورشید، ابتدا جرم خورشید مخفی  می‌شود و بعد نور آن. اما برای ظهور امام، همانند طلوع خورشید، اول نور آن ظاهر می‌شود و سپس، خود آن.

وقوع انقلاب اسلامی، همان نور خورشید امامت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف قبل از طلوع آن است. مهم آن است که ما با این انقلاب که وثیقه الهی برای ظهور حضرت حجت است چگونه رفتار می‌کنیم. معلوم است اگر کسی با فرستاده امام حسین علیه السلام یعنی حضرت مسلم خوب رفتار نکند، به طریق اولی، با خود امام علیه السلام نیز خوب رفتار نخواهد کرد.

در جریان صلح نیز گرچه ظاهر آن تلخ بود، اما برکات فراوانی داشت و اصولاً گاهی اوقات خداوند متعال با وسیله‌ای به ظاهر ناگوار بهترین خیر را می‌فرستد، در حالی که علم ما به آن نمی‌رسد، یکی از این برکات، رسوایی صدام در جهان و رفع سوء ظن از ملت ما بود. در حقیقت ما به جای گرفتن مکانی به نام بغداد، بغداد دل‌ها را تصرف کردیم.

وثیقه گذاری امام و امت ایران از سال 42 شروع شد و مردم ورامین و دیگر شهرستان‌ها با دستگیری امام خمینی عکس العمل‌هایی نشان دادند که در تاریخ انقلاب ثبت شده است. امام خمینی نیز به شاه، حرف‌های تندی می‌زد تا او را به عکس العمل وا دارد و مردم در این بین، پشت سر او حرکت کنند، این بدان جهت بود که وقتی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف تشریف بیاورند، دستورهای سخت‌تری خواهند داد، زیرا با هیچ ستمگری بیعت نمی‌کنند و هر ظالمی را که سر راهش قرار بگیرد از میان بر می‌دارد. معلوم است چنین مبارزه‌ای، بسیار سخت بوده و یاران امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف نیز رنج بسیار خواهند دید و مقاومت در برابر این مشکلات آمادگی قبلی می‌خواهد.

خود حضرت امام نیز چون با نفس خود جنگیده بود، توانست شاه هوای نفس درونی را از خانه دل بیرون نماید، به همین دلیل توانست، شاه ایران را نیز بیرون کند؛ مردم ایران نیز چون با عقل خود اعلام وفاداری نمودند، نسبت به امام نیز وفادار ماندند. اساساً هر رفتاری با امام بیرون، به رفتار انسان با امام درون باز می‌گردد و هر کس که از دست جالوت بیرون فرار می‌کند، معلوم می‌شود که با جالوت نفس و درون خود مشکل دارد.

اگر انسان‌ها واقعاً به دنبال حقیقت و از آن جمله زمینه‌های ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف هستند، باید برای تحقق آن سرمایه گذاری کنند؛ البته باید مراقب بود که در راه رسیدن عجله نکرد و مراقب دسیسه‌های شیطانی بود. در هر حال باید رضایت خدا را در انجام کارها، معیار قرار داد و در این مسیر با همت بلند حرکت نمود و خسته نشد

حضرت علی علیه السلام چون مرهب درون را شکست داده بود، توانست در جنگ خیبر، مرهب بیرون را نیز شکست دهد و این کاری بود که دیگران نتوانستند. همین رابطه در داستان حضرت داود نیز هست. قرآن می‌فرماید: «وَقَتَلَ دَاوُدُ جَالُوتَ»⁶ و پس از آن می‌فرماید «وَآتَاهُ اللّهُ الْمُلْکَ»⁷ سؤالی که به ذهن می‌آید رابطه بین قتل جالوت توسط حضرت داود و اعطای ملک و فرمانروایی از طرف خدای متعال به داود است و این سؤال با مطلبی که بیان شد واضح می‌شود که چون حضرت داود علیه السلام، بر جالوت غلبه نمود، لایق پادشاهی شد.

تصور کنید بارانی بر زمین می‌بارد، گاهی این بارش بر زمین شیرین است که چشمه آب شرین از او جاری می‌شود و گاهی بر زمین شور است که باعث می‌شود روخانه‌ای از آب شور به جریان افتد. علم و حکمت نیز وقتی بر انسانی که هوای نفس بر او چیره است ببارد، همانند باریدن باران بر زمین شور است که تمام کمالات انسانی را خواهد کشت و باعث بروز زشت‌ترین رذایل اخلاقی از او می‌شود.

برگردیم به بحث اصلی که دادن وثیقه به خدا برای ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف بود. نکته‌ای که با وجود انقلاب اسلامی همچنان باقی است، آن است که هنوز این وثیقه، کامل نشده است، زیرا این وثیقه باید هم وزن شأن و منزلت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف باشد و معلوم است که باوجود این همه شهید گران‌قدر، هنوز حد کاملی از وثیقه الهی برای تشکیل حکومت جهانی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف فراهم نیامده است.

بصیرت و تیزبینی، وثیقه مهم ظهور

وثیقه مهم دیگر که علاوه بر شجاعت و شهادت امت، باید گذاشته شود، بصیرت و تیز بینی است، تا در مصاف حق و باطل و غبار آلود شدن فضا بتوان حق را به درستی تشخیص داد تا در جنگ‌هایی مثل جمل که عایشه و برخی از اصحاب رسول اکرم صلی الله علیه و آله در زمان حکومت حضرت علی علیه السلام به راه انداختند، ما را در تشخیص اهل حق به حیرت و اشتباه نیندازد.

یک نمونه از اهمیت بصیرت در وقایع اخیر، پس از انتخابات ریاست جمهوری بود که جایگاه خود را نشان داد. همچنین تمام تلاش‌هایی که برای نابودی اسرائیل در صحنه بین الملل صورت می‌گیرد، در حقیقت برای استقرار حکومت جهانی حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف است، و بسیاری از کسانی که در سراسر جهان، علیه استکبار قیام می‌کنند، ولو به صورت ناخودآگاه، برای ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در تلاش‌اند.

اگر انسان‌ها واقعاً به دنبال حقیقت و از آن جمله زمینه‌های ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف هستند، باید برای تحقق آن سرمایه گذاری کنند؛ البته باید مراقب بود که در راه رسیدن عجله نکرد و مراقب دسیسه‌های شیطانی بود. در هر حال باید رضایت خدا را در انجام کارها، معیار قرار داد و در این مسیر با همت بلند حرکت نمود و خسته نشد.

فرآوری: شکوری

بخش مهدویت تبیان