وضعیت اورژانسی قلعه شوش
هفته گذشته بود که فروریزی بخشی از سقف قلعه تاریخی شوش و وارد شدن خسارت به قسمتی از كتابخانه و مركز اسناد دوره فرانسوی‌ها دوستداران میراث فرهنگی را نگران کرد. اتفاقی که بعد از تخریب بخش هایی از پل ثبت شده گرگر شوشتر افتاد و باعث شد تا این بار مسئولان میراث فرهنگی خوزستان به فکر این اثر تاریخی بیفتند و تصمیمات تازه ای را برای مرمت این قلعه اتخاذ کنند.
قلعه شوش که پیش ازاین نیز نشانه هایی از تخریب را داشت، قرار بود امسال مورد مرمت قرار گیرد ولی به دلیل خارج شدن تامین اعتبار آن از دستور کار مدیریت میراث فرهنگی استان خوزستان ترمیم این قلعه تاریخی به سال آینده موکول شد.
حذف چهارچوب پنجره‌ها بدون جایگزین كردن چهارچوب جدید در نمای بیرونی قلعه كه به نوعی نقش نگهدارنده را ایفا می‌كرد، سبب ورود رطوبت، بارندگی و سست شدن بخش‌های فوقانی بنا شده است
لقمان احمدزاده شوهانی، نایب رئیس انجمن دوستداران میراث فرهنگی شوش در این باره می گوید: «بارندگی‌های سیل‌آسا و تصمیم‌گیری‌های غیركارشناسی در گذشته، سبب فروریختن بخشی از سقف قلعه شوش شد. هرچند لایه‌ای از آجر دیوارهای خشتی قلعه شوش را پوشانده، اما به مرور زمان، نفوذ آب باران سبب شسته شدن این دیوارهای خشتی از درون شده است.»
او ادامه می دهد: «قلعه باستان‌شناسی شوش به مرمت مداوم و اصولی نیاز دارد. در صورت نبود توجه و رسیدگی به قلعه شوش، این قلعه فروخواهد ریخت. علاوه بر این، بخش قابل توجهی از نمای آجری دیوارهای قلعه در سال‌های گذشته به‌گونه‌ای غیراصولی بندكشی شده بود. امروز می‌بینیم در بارندگی اخیر بیشتر بندكشی‌ها شسته شده است. همچنین در تركیب ملات برای بندكشی دیوارهای قلعه از سبوس استفاده شده است كه غذایی لذیذ برای موریانه‌ها به‌شمار می‌آید!»
احمدزاده شوهانی می گوید: حذف چهارچوب پنجره‌ها بدون جایگزین كردن چهارچوب جدید در نمای بیرونی قلعه كه به نوعی نقش نگهدارنده را ایفا می‌كرد، سبب ورود رطوبت، بارندگی و سست شدن بخش‌های فوقانی بنا شده است.
این در حالی است که مسعود علویان‌صدر معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری معتقد است: «آنچه درباره تخریب بخشی از سقف قلعه شوش و كتابخانه قدیمی مطرح شده، در واقع ترك‌هایی است كه در چند نقطه قلعه مشهود است و پایگاه میراث فرهنگی شوش نیز آنها را رصد می‌كند. قلعه شوش روی یك تپه تاریخی قرار دارد و رانش‌هایی را در كل اجزای این بنا مشاهده می‌كنیم. به این ترتیب، آنچه در این محل رخ داده، تخریب كتابخانه نیست، بلكه ترك‌هایی است كه قبلا نیز در بنا بوده است و كارشناسان آنها را بررسی می‌كنند.»
دو موضوعی كه كارشناسان آن را دنبال می‌كنند، این است كه یا باید تپه را حفظ كنیم یا از بنای تاریخی قلعه شوش نگهداری كنیم؟ یعنی باید ببینیم تثبیت تپه
به چه بهایی تمام می‌شود و آیا به آثاری كه زیر تپه قرار دارد،
آسیب وارد می‌شود یا خیر
او ادامه می دهد: «دو موضوعی كه كارشناسان آن را دنبال می‌كنند، این است كه یا باید تپه را حفظ كنیم یا از بنای تاریخی قلعه شوش نگهداری كنیم؟ یعنی باید ببینیم تثبیت تپه به چه بهایی تمام می‌شود و آیا به آثاری كه زیر تپه قرار دارد، آسیب وارد می‌شود یا خیر. پایگاه شوش این موضوع را در دستور كار دارد و از آنجا كه این بنای قدیمی روی تپه دائم در حال رانشی قرار گرفته است، پلان مدیریتی آن تهیه می‌شود تا تصمیم قاطعانه‌ای درباره نحوه ورود به این موضوع و شیوه مرمت اتخاذ شود.»
معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری می گوید: «شهر تاریخی شوش به‌عنوان یكی از اولویت‌های اصلی در سال 2013 میلادی برای قرار گرفتن در فهرست میراث جهانی یونسكو مطرح است. گروه فنی در این محل مستقر شده و قرار است پرونده ثبت جهانی این شهر تاریخی با تمام جزییات كامل بنا و آثار دیگر آن تحلیل و بررسی شود. علاوه بر شهر شوش، شهر سوخته و قنوات ایران نیز از دیگر اولویت‌ها برای تهیه پرونده ثبت جهانی در سال 2013میلادی هستند.»
الهام مرادی
بخش گردشگری
برگرفته از: ایسنا، مهر
