دماسنج الكترونیك
به نظر شما آیا می توان از یك مقاومت الكتریكی بعنوان یك دماسنج استفاده كرد؟
به دو تصویر زیر توجّه كنید. جنبش مولكول ها در كدام بیشتر است؟ دمای كدامیك بیشتر است؟
به نظر شما الكترون ها در تصویر سمت چپ راحت تر حركت می كنند یا تصویر سمت راست؟
مقاومت یك ماده به دما بستگی دارد. در حالت كلی، مقاومت فلزات با زیاد شدن دما افزایش می یابد. این مطلب دور از ذهن نیست، زیرا با افزایش دما، جنبش ملكول ها و اتم ها افزایش یافته و احتمال برخورد الكترون های در حال حركت با آن ها زیاد می شود، در نتیجه مقاومت جسم افزایش می یابد. البته مقاومت نیم رساناها با زیادشدن دما كاهش می یابد.
مقاومت حرارتی یك قطعه الكترونیكی است كه مقاومت آن در اثر حرارت تغییر می كند. مقاومت های حرارتی در دو نوع NTC و PTC ساخته می شوند.
مقدار مقاومت PTC با افزایش دما زیاد می گردد.
و مقدار مقاومت NTC با افزایش دما، كم می شود،
یك مقاومت حرارتی از نوع PTC را برداشته و با سیم های رابط به یك مولتی متر (اهممتر) وصل می كنیم. مقاومت حرارتی و یك دماسنج جیوه ای را در ظرف آب قرار می دهیم و ظرف آب را روی شعله می گذاریم.
همان طور كه ملاحظه می كنید با افزایش دمای آب (كه افزایش دمای مقاومت حرارتی را به دنبال دارد) مقاومت قطعه زیاد می شود. با تجزیه و تحلیل داده ها و رسم نمودار می توانیم با دقت بیشتری ارتباط بین مقدار مقاومت و اندازه دما را بیابیم و بدین وسیله یك دماسنج بسازیم.
پاسخ دهید؟
دمای یك لیوان آب را میخواهیم توسط یك دماسنج مقاومت حرارتی اندازه بگیریم. مقاومت حرارتی در آب می گذاریم و مشاهده می كنیم مقاومت قطعه برابر100 شده است. دمای آب چقدر است؟
پاسخ دهید؟
مقاومت حرارتی را در شعله قرار می دهیم مشاهده می كنیم مقاومت آن برابر 20 شده است. با توجّه به نمودار دمای شعله را چقدر حدس بزنید؟ آیا این عدد منطقی است؟
مرکزیادگیری سایت تبیان - تهیه: محسنی
تنظیم: سمیرا بادامستانی
