تبیان، دستیار زندگی
: واژه كارآفرینی از كلمه فرانسوی Entrepreneur به معنای متعهد شدن نشاُت گرفته اسـت....
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

كارآفرینی چیست؟

کارآفرینی

بخش اقتصاد- واژه كارآفرینی از كلمه فرانسوی Entrepreneur  به معنای " متعهد شدن " نشاُت گرفته اسـت. بنابـر تعریف واژنامه دانشگـاهی وبستر : كارآفرین كسی است كه متعهد می شود مخاطره هـای یك فعالیت اقتصادی را سازماندهی ، اداره و تقبل كند.

اقتصاد دانان نخستین كسانی بودند كه در نظریه های اقتصادی خود به تشریح كارآفرین و كارآفرینی پرداختند. ژوزف شومپــیتر كارآفرین را نیــروی محركــه اصلی در توسعه اقتصادی می داند و می گوید: نقش كارآفرین نوآوری است . از دیدگاه وی ارائه كالایی جدید ، ارائه روشی جدید در فرآیند تولید ، گشایش بازاری تازه ، یافتن منابع جدید و ایجاد هرگونه تشكیلات جدید در صنعت و... از فعالیت های كارآفرینان است. كـرزنر نیز كـه از استــادان اقتصاد دانشگاه نیویورك می باشد كارآفرینی را این گونه تشریح می كند : كارآفرینی یعنی ایجاد سازگاری و هماهنگی متقابل بیشتر در عملیات بازارها.

كارآفرینی فرآیند یا مفهومی است كه در طی آن فرد كارآفرین با ایده‌های نو و خلاق و شناسایی فرصتهای جدید، با بسیج منابع به ایجاد كسب و شركتهای  نو، سازمانهای جدید و نوآور رشد یابنده مبادرت  می‌ورزد . این امر توام با پذیرش خطرات است ولی اغلب منجر به معرفی محصول یا ارائه خدمت به جامعه  می‌شود. بنابراین «كارآفرینان» عوامل تغییر هستند كه گاهی موجب پیشرفتهای حیرت‌انگیز نیز شده‌اند.

اگرچه تعاریف گوناگونی از كارآفرینی ارائه شده است، لیكن بیشتر نویسندگان و صاحب نظران در مجموع كارآفرینی را " فرآیند شناسایی فرصتهای اقتصادی، ایجاد كسب و كار و شركتهای جدید، نوآور و رشد یابنده برای بهره برداری از فرصتهای شناسایی شده می دانند كه در نتیجه آن كالا ها و خدمات جدیدی عرضه می شود"

یکی از راه های گسترش کارآفرینی آوزش و توجه به بنیادی کردن مفاهیم کارآفرینی در سطح جامعه است. در این راستا باید به این نکات توجه کرد:

انگیزه‌های مختلفی در كارآفرین شدن مؤثر می‌باشند كه از جمله آنها: نیاز به موفقیت، نیاز به كسب درآمد و ثروت، نیاز به داشتن شهرت، و مهمتر از همه نیازمندی به احساس مفید بودن و استقلال طلبی را می‌توان نام برد.

كارلند و همكارانش اهم ویژگیهایی را كه در مورد كارآفرینان مورد بررسی واقع و تاُیید شده بودند ، جمع آوری نمودند كه اهم آنها عبارتند از:

نیاز به توفیق

تمایل به مخاطره پذیری

نیاز به استقلال

كارآفرینان دارای مركز كنترل درونی هستند.

خلاقیت

کارآفرینی در فناوری اطلاعات پهنه وسیعی برای فعالیت دارد. کارآفرینی لازمه توسعه فناوری و توسعه فناوری بستر کارآفرینی است. بنابراین با یک تعامل دو سویه میان این دو مواجه هستیم

برای کسب موفقیت و استقلال فکری باید قوه ابتکار و خلاقیت را پرورش داد .ذهنی که قادر به شناخت فرصتهای جدید باشد و بتواند در شرایط موجود فرصتهایی را ببیند که دیگران قادر به تشخیص آن نیستند قطعا به موفقیت دست خواهد یافت و از این رهگذر فرصتهای درآمدی خوبی هم به دست می آورد. اما همین قوه ابتکار و ذهن مبتکر هم احتیاج به پیش زمینه ها و آموزش هایی دارد.

برای ترویج روحیه كارآفرینی از طریق ایجاد و حمایت از خلاقیتها توسط اساتید ، چند راهكار می تواند مفید واقع گردد:

طرح سوالات و گاهی ایجاد محیط معما گونه در تدریس.

آموزش نحوه تفكر علمی و چگونگی آزمون فرضیه ها.

تشویق دانشجویان به مشاركت و ذهن انگیزی در تدریس.

محترم شمردن سوالات اصیل.

اجازه دادن برای برقراری ارتباط جهت گفتگو در مورد تجاربی كه كسب كرده اند.

تشویق به احساس عزت نفس و اعتماد به نفس

تشویق دانشجویان مقاطع تحصیلات تكمیلی به اخذ پایان نامه های مرتبط با مفاهیم كارآفرینی.

استفاده از ابزارهای جدید برای پیشبرد اهداف از ویژگی های اصلی یک فرآیند کارآفرینی موفق است. بر این اساس کارآفرینی در فناوری اطلاعات پهنه وسیعی برای فعالیت دارد. کارآفرینی لازمه توسعه فناوری و توسعه فناوری بستر کارآفرینی است. بنابراین با یک تعامل دو سویه میان این دو مواجه هستیم و بر اساس اهمیت نقش بسترساز کارآفرینی، وظیفه نهاد های مسئول مدنی و اجتماعی مشخص می شود. دولتها باید بستر کارآفرینی در حوزه فناوری اطلاعات که همان شبکه های ارتباطی و اطلاعاتی می باشد را توسعه دهند و تقویت کنند و امکان دسترسی آسان همگان به این شبکه ها را فراهم نمایند. ضمن اینکه فرهنگ استفاده از شبکه ها را ایجاد کرده و گسترش دهند و قوانین و مقررات لازم را تدوین و اجرا نمایند.

از سوی دیگر در بخشهای خصوصی شرکت های IT در حال افزایش کارکنان پشتیبانی فنی هستند و این نشان دهنده آن است که همواره در ارتباط با محصولات یا برنامه های جدید نیازمند نیروهای انسانی تازه نفس هستند. این گونه فعالیتها علاوه بر آنکه سبب رشد سرمایه IT می شوند، جذب منابع انسانی را نیز در پی دارند.

کارآفرینی

بنابراین به نظر می رسد این شرکت ها بتوانند فراتر از اهداف استخدامی خود بروند و سهم بیشتری در کارآفرینی داشته باشند. همچنین انتقال مشاغل IT به خارج می تواند به عنوان یکی از قابلیت های بالقوه بازار کار فناوری اطلاعات در نظر گرفته شود.

از جهت اجرا بسیاری از کارآفرینان کار خود را در قالب ایجاد شرکت های کوچک و متوسط (SMEها) شروع می نمایند. این شرکت ها سهم به سزایی در توسعه صنایع پیشرفته وایجاد اشتغال داشته و نسبت به شرکت های بزرگ از انعطاف پذیری بالایی برخوردارند. لذا بسیاری از دولت ها متقاعد شده اند که باید بستر رشد را برای واحدهای کوچک و متوسط در قالب انکوباتورها (مراکز رشد فناوری)، پارک های صنعتی و فناوری فراهم نمایند و آنها را تا زمانی که بتوانند به صورت یک شرکت مستقل وارد بازار شوند، حمایت کنند. در کشورهای جنوب شرقی آسیا ??% کل بنیادهای اقتصادی و صنعتی کشورها را SMEها تشکیل داده و به عنوان رکن اساسی در اقتصاد و اشتغال این کشورها تاثیرگذارند.

انگیزه‌های مختلفی در كارآفرین شدن مؤثر می‌باشند كه از جمله آنها نیاز به موفقیت، نیاز به كسب درآمد و ثروت، نیاز به داشتن شهرت، و مهمتر از همه نیازمندی به احساس مفید بودن و استقلال طلبی را می‌توان نام برد.

کارآفرینی به انواع مختلفی تقسیم بندی می شود:

كارآفرینی ( مستقل) :

فرآینــدی است كه منجر به ایجــاد رضایتمندی و یا تقاضای جدید می گردد.كارآفرینی عبارتسـت از فرآینـد ایجـاد ارزش از راه تشكیل مجموعهُ منحصر به فردی از منابع به منظور بهره گیری از فرصتها.

كارآفرین (مستقل) :

فردی كه مسوُلیت اولیه وی جمع آوری منابع لازم برای شروع كسب و كار است و یا كسی كه منابع لازم برای شروع و یا رشد كسب و كاری را بسیج می نماید و تمركز او بر نواوری و توسعه فرآیند ، محصول یا خدمات جدید می باشد. به عبارت دیگر ، كارآفرین فردی است كه یك شركت را ایجاد و اداره می كند و هدف اصلی اش سود آوری و رشد است . مشخصه اصلی یك كارآفرین ، نوآوری می باشد.

كارآفرینی سازمانی :

فرآیندی است كه در ان محصولات یا فرآیند های نوآوری شده از طریق القاء و ایجاد فرهنگ كارآفرینانه در یك سازمان از قبل تاُسیس شده ، به ظهـور می رسند.به تعریفــی دیگر : فعالیتهـای كارآفرینانـه فعالیت هایی است كه از منابـع و حمـایت سازمانی به منظور دستیابی به نتایج نـوآورانه برخـوردار می باشد.

كارآفرین سازمانی:

كسی كه تحت حمایت یك شركت ، محصولات ، فعالیتها و تكنولوژی جدید را كشف و به بهره داری می رساند.

كارآفرین شركتی :

كارآفرینی شركتی به مفهوم تعهد شركت به ایجاد و معرفی محصولات جدید و نظام های سازمانی نوین است.

یکی دیگر از مفاهیمی که همزمان با کارآفرینی به کار میرود و در واقع مکمل بحث کارآفرینی است بحث تحقیق و توسعه و یا R&D است.

اصطلاح تحقیق و توسعه یا R&D به گفته? سازمان همکاری اقتصادی و توسعه به کار خلاقانه‌ای گفته می‌شود که به طور سیستماتیک انجام می‌شود تا به دانش موجود بیفزاید و این دانش را برای ابداع کاربردهای تازه به ‌کارببرد.

سهم قابل توجهی از هزینه بنگاه ها در کشورهای توسعه یافته و صنعتی به هزینه های R&D  تعلق دارد و بنگاه ها در صدد هستند که با توجه به ایده های نو و به کمک یافته های حاصل از تحقیق و توسعه به بهبود روشهای تولید، افزلیش بهره وری و کارایی و کاهش هزینه تولید دست یابند. این موضوع آنقدر مهم است که تئوری های جدید توسعه بر مبنایی توسعه دانایی محور استوارند و پیوستن به این جریان اجتناب ناپذیر است.

متاسفانه وضعیت کارآفرینی و تفکر خلاق در ایران چندان مناسب به نظر نمیرسد و پیچ و خم های ثبت یک تفکر نو و عدم حمایتها از نخبگان باعث شده که این مسئله مهم مورد بی مهری قرار بگیرد و این معضل به خودی خود فرصت های بسیاری را از کشور دور می سازد که دیگر فرصتی برای جبران آن نیست. امیدوارم که به زودی چالشهای موجود بر سر راه کارآفرینی برطرف شود و ما شاهد شکوفایی این بازوی مهم اقتصادی باشیم

ریحانه حمیدی فر

گروه جامعه و سیاست