همان ذكری را كه گفتم بگو!
آداب دینی زمانبندی ویژهای دارند، از این روی برای پدیدآوردن روحیّه زمانشناسی بسیار مؤثّر است. برای نمونه تسبیحات حضرت زهرا (سلام الله علیها) برای تعقیبات نمازهای واجب سفارش شده است. تسبیحات حضرت زهرا(سلام الله علیها) افزون بر پاداش معنوی دو ویژگی مهمّ دارند كه برای درمان ضعف اراده مؤثرند: نخست این که وقت آن ویژه است كه هر روز 5 نوبت تكرار میشود و ویژگی دیگرش، تعداد معیّن و مقیّد آن است که 34 بار "الله اكبر"، 33 بار "الحمدلله"، و 33 بار "سبحانالله" است.
دقّت در انجام تسبیحات كه با اراده انسان انجام شود، اراده ضعیف را تقویت میكند.
از یكی از بزرگان پرسیدم، اگر ذكر تسبیحات حضرت زهرا (سلام الله علیها) را كم یا زیاد كنیم چه اتّفاقی میافتد؟ ایشان در پاسخ فرمودند: مثل این است كه به شما بگویند اگر از فلان نقطه 34 قدم به سمت راست، بعد 3 قدم به سمت جلو و بعد 33 قدم به سمت چپ بروی و آنجا را حفر كنی، به گنجی ارزش مند میرسی! روشن است که اگر در هر كدام از مراحل، یك قدم اشتباه كنی و یا به عمد کم و یا زیاد کنی، هرگز به آن گنج نخواهی رسید.
تعبّد در اسلام جایگاه خاصی دارد و برای تنظیم ساختار ارادی انسان بسیار مؤثر است، زیرا فرد با آن كه میتواند كلمهای را كم و یا زیاد كند، با اراده خود به آنچه از دین رسیده است پایبند میشود و ذکر را همان گونه که در دین رسیده است ، به جای می آورد.
پیشوایان دین نیز شاگردان خود را در فراگیری اذكار و اوراد آنچنان تربیت میكردند كه بدون هرگونه افزونی و كاستی به ذكری كه فرا میگیرند، پایبند باشند. برای نمونه شخصی از امام صادق (علیه السلام) پرسید در دوره آخرالزمان چه ذكری بگوئیم؟ امام فرمود: «یا مُقَلِّبَ القُلوب! ثَبِّتْ قَلْبی عَلی دینِك»؛ او در حضور امام گفت: «یا مُقَلِّبَ القلوبِ! وَ الأبصارِ ثَبِّتْ قَلْبی عَلی دینِك»؛ امام فرمود: خداوند مقلّبالقلوب و الابصار هست ولی همان ذكری را كه گفتم بگو! این ذكر اثر دیگری دارد.1
ادعیه و اذكار و به ویژه تسبیحات حضرت زهرا (سلام الله علیها) در تقویت اراده بسیار مؤثّرند2 و تقیّد به قرائت قرآن هر روز نیز برای بهرهمندی از زمان مؤثّر خواهد بود.
برگرفته از سخنان دکتر مرتضی آقا تهرانی
شکوری_ گروه دین و اندیشه تبیان
1. بحارالانوار، ج 52، ص 148.
2. تسبیحات حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها)، از ارزشمندترین اذکاری است که هدیه حضرت خاتم انبیاء (صلوات الله علیه و آله) به دختر گرامی شان می باشد. تأکید است که قبل از زیارت حضرات معصومین (علیهم السلام) و نیز پس از انجام هر نماز به آن مبادرت ورزند.