تبیان، دستیار زندگی
دوم: همه مردم او را دوست می دارند!        رموز اسماء الهی (قسمت اول) در این قسمت به بیان گوشه ای از معانی و خواص صفات « الرَّحمن»، « الرَّحیم»، « ربّ » ،« مالك»، «احد» ، « صمد» ، « محیط »، «ولی»،...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

رموز اسماء الهی (در بیان شرایط و آثار ذكر)

قسمت دوم:

همه مردم او را دوست می دارند!

رموز اسماء الهی (قسمت اول)

در این قسمت به بیان گوشه ای از معانی و خواص صفات « الرَّحمن»، « الرَّحیم»، « ربّ » ،« مالك»، «احد» ، « صمد» ، « محیط »، «ولی»،«حیّ»،« قیّوم » ،«علیّ» و«عظیم» می پردازیم.

2-  الرَّحمن ( بخشنده)

الرَّحمنُ مَعناهُ الواسِعُ الرَّحمَةِ عَلی عِبَادِهِ(1)

ذات مقدسی كه صاحب رحمت شامله(2) است بر بندگانش از مؤمن و كافر و روزی دهنده ایشان است؛ بلكه رحمت واسعه او همه موجودات را فرا گرفته. رحمان و رحیم هر یك صفت مشبهه برگرفته از رَحم هستند مانند علیم از عِلم الآ این كه دامنه معنا در رحمان بیشتر است. معنای رحمان، بخشش عام خداوند است، اما لفظش از اسماء خاصه حق است. یعنی هیچ موجودی جز خدا به این لفظ نامیده نمی شود مگر به اضافه عبد«الرحمن»(3). رحمان، اسم حق تعالی به اعتبار جمعیت اسمائی كه مبدأ انبعاث وجود بر حقایق جمیع مراتب امكانیه است(4) و رحیم اسم خاص است از جهت فیضان كمالات معنوی بر اهل ایمان(5).

فقط حقیقت محمدیه(ع) به اعتبار نبوت، مظهر« رحمن» است و به اعتبار ولایت كلیه، مظهر اسم « رحیم» و به اعتبار وحدت و جامعیت مقام ولایت و نبوت مظهر كامل اسم اعظم(6). در انبیا، حقیقت خاتمیه(7)و در اولیاء حقیقت ولویّه حضرت علی مرتضی  و  ائمه بعد از او(ع)  مظهر تامه این نام هستند.

نقل شده،هر كس اسم « الرحمن» و « الرحیم» را بعد از هر نمازی 298 بخواند همه مردم او را دوست می دارند و از اهل تحقیق(8) گردد.

در خواص الاسماء و مفاتیح النّجاة مذكور است: اگر كسی بعد از هر نمازی 100 مرتبه اسم « الرحمن» را بخواند در همه حال، مورد لطف و عنایت خداوند قرار می گیرد.

3- الرَّحیم ( مهربان)

الرّحیم مَعناهُ اَنَّهُ رَحیمٌ بِالمُؤمنینَ و همچنان كه در كتاب شریف بحارالانوار است ذات مقدسی كه رحمت او مختص به مؤمنان است، در عاقبت امرشان(9). و كافران را از این رحمت، نصیبی نیست. لَقَولِهِ تَعالی وَ كانَ بِالمُومِنینَ رَحیماً(10) و به این اسم غیر خدا نیز نامیده می شود لیكن معنی آن خاص است چنانچه اشاره شد.

خواص:

برای برآمدن تمام حوائج دنیا و آخرت مداومت بر این اسم نافعست و هر كس این اسم را ورد خود قرار دهد سؤال نمی نماید از خداوند چیزی را مگر آن كه به او عطا می فرماید و اگركسی در مهمی فرو مانده باشد چون بر این اسم مداومت نماید گشایش در كارش پیدا شود. عدد كبیر اسم « الرحیم» 258 مرتبه می باشد.

4-  ربّ ( مربی – خالق)

الحَمدُ للهِ رَبَّ العالَمینَ(11)

ترجمه: ستایش خدای را كه پروردگار جهانیان است.

رب به معنی خالق مطلق یعنی خداست. پدر و استاد و غیره تربیت كننده هستند و تربیت آنان باید زیر نظر یك مربی بزرگ كه مربی او هم خداست قرار داشته باشد.

خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید: هُوَ الَّذی بَعَثَ فِی الأُمییّنَ رَسُولاً مِنهُم یَتلُوا عَلَیهِم آیاتِهِ وَ یُزَكّیهِم وَ یُعَلِّمُهُمُ الكِتابَ وَ الحِكمَةَ وَ ان كانُوا مِن قَبلُ لَفی ضَلالٍ مُبینٍ(12)

ترجمه: اوست خدایی كه میان اعراب بی سواد، پیامبری بزرگوار از همان مردم برانگیخت تا بر آنان آیات وحی خدا را تلاوت كند و آنها را پاك سازد و شریعت و احكام كتاب سماوی و حكمت الهی بیاموزد؛ با آن كه پیش از این همه در ورطه جهالت و گمراهی بودند.

مربی از طرف خداوند، پیغمبر(ص)  قرار داده شده و تربیت بعضی، تحت تربیت این مربی قرار دارد. اگر مظهریت برای ربوبیت قائل شویم(13)، محمد(ص) و آل محمد(ص) واجد این مقام می باشند كه در این صورت تمام ممكنات باید زیر نظر ایشان تربیت شوند.

خواص:

هنگام گرفتاری با توجه قلبی به ربوبیت باری تعالی با یك نفس اسم « یا رب» خوانده شود. ( به هر تعداد كه ممكن است.)

5-  مالك ( دارا)

مالِكِ یَومِ الدّینِ  ترجمه: پادشاه روز جزاست(14).

مالك به دو معنی آمده یكی پادشاه و صاحب اختیار؛ و دیگری مالك وَ هُوَ مالِكُ المُلكِ وَ المَلَكوتِ

ترجمه: یعنی ذات مقدسی كه حقیقتاً مالك تمامی عوالم موجوات است و مالكیتهای دیگران بر آفریده های او موقتی، مجازی و عاریتی است.

خواص: فرموده اند جهت توانگری و دوام ملك و بزرگی و تسلط و خَدَم و حَشَم(15) و مالك شدن املاك و غیره مداومت نماید بر اسم « یا مالك» واگر كسی روز جمعه پیش از طلوع آفتاب 1000 مرتبه این اسم را بخواند تمام حوائج دنیا و آخرت او برآورده شود.

عدد كبیر این اسم 90 می باشد.

6- احد ( یگانه- بی همتا)

قُل هُوَ اللهُ اَحَدٌ       بگو، او خدای یكتاست(16).

احد مربوط به ذات باری تعالی است كه نفی جزئیت می كند از ذات(17).

خواص:

1- برای راسخ و ثابت ماندن ایمان و اعتقادات صحیح در تمام مراتب زندگی در هر روز 13 مرتبه ذكر « یا احد» خوانده شود با توجه به حقیقت احدیت ذات باریتعالی.

2- جهت مغلوب نشدن در تمام مراتب و مراحل زندگی در یك مجلس، 1001 مرتبه « یا احد» خوانده شود.

3-برای كسب نورانیت از غذا، قبل از خوردن آن گفته شود:

لا الهَ الاّ اللهُ احَداً صَمَداً لاحَولَ و لاقُوَّةَ الاّ بِاللهِ

4- برای رفع ترس از عذاب قبر و آخرت و ناراحتی های دنیوی، به شرط تعمد بر انجام ندادن اعمالی كه عقوبت بدنبال دارد، شب، هنگام خواب به پهلوی راست خوابیده، گونه راست را روی كف دست راست گذاشته و 101 مرتبه بگوید:

لا الهَ الاّ اللهُ احَداً صَمَداً لاحَولَ و لاقُوَّةَ الاّ بِاللهِ

7- صمد( بی نیاز)

اللهُ الصَّمَدُ

ترجمه: خدا بی نیاز و همه به او نیازمندیم(18).

این اسم، فقط یك بار در قرآن آمده و تعلق آن منحصر به ذات اقدس الهی است. امام باقر(ع)  فرموده اند: صمد، بزرگی است كه بالاتر از وی، امر و نهی كننده ای نباشد(19).

خواص:

1- جهت رفع هر گرفتاری در هر روز 124 مرتبه ذكر « یا صمد» خوانده شود.

2- برای بستن دهان دشمن ذكر « الصمد» خوانده شود.( تعداد مشخصی ندارد).

8- محیط( در بر گیرنده)

واللهُ مُحیطٌ بِالكافِرینَ

ترجمه : و خدا بر كافران احاطه دارد(20).

محیط به كسی اطلاق می شود كه بر تمام ممكنات( یعنی موجودات) احاطه دارد.

خواص:

1- هنگام طلب علم، برای توانایی فوق العاده پیدا كردن در یادگیری و حفظ دانش( علمی كه ممنوعیت شرعی نداشته باشد) در هر روز 67 مرتبه ذكر « یا محیط» خوانده شود.

9- ولی ( صاحب اختیار- یار- دوست- سرپرست)

اللهُ وَلِیُّ الَّذینَ آمَنُوا

خدا یار اهل ایمان است(21).

ولایت، به معنی دوستی و محبت می باشد. خدا نسبت به اهل ایمان محبت دارد( محبت تشریعی)(22) و نیز به معنی یار می باشد، خدا یاری كننده اهل ایمان ( اهل بیت ع) است.

ولایت به معنی حكومت است و خداوند متعال بر تمام موجودات حكومت می كند لذا حكومت و ولایت مطلقه از آن خداست و مظهر ولایت، محمد(ص) و آل محمد(ص) و جانشینان بر حق آنان می باشند.

خواص:

1- برای جا گرفتن محبت خود و زیاد شدن آن در دل دیگری، مانند حضرت ولی عصر(عج)، در هر روز 46 مرتبه ذكر « یا ولی » خوانده شود.

2- برای مصون ماندن خانه در مقابل سیل، زلزله، دزد و بلایای دیگر اسم « یا ولی» را روی سطح داخلی ظرفی نوشته بعد داخل آن آب ریخته و در پای اركان خانه بریزند.

10- حی( همیشه زنده)

اللهُ لا الهَ الاّ هُوَ الحَیَّ القَیُّومُ

ترجمه : به حقیقت، خداوند یكتاست كه جز او خدایی نیست و زنده و پاینده است(23).

حیات خداوند، ذاتی است. او زنده ای است ازلی و ابدی(24) و حیات موجودات زنده نیز قائم به اوست.

خواص:

1- برای شفای مریض 19 مرتبه « حیّ» كنار او خوانده شده و به او دمیده شود.

2- برای جلوگیری از مرگ فجاة ( مرگ ناگهانی) بعد از هر نماز واجب 18 مرتبه در سجده گفته شود «یا حیّ».

3- در گفتن ذكر « الحیّ» به تعداد 18 مرتبه بعد از نمازهای واجب تاكید شده است.

4- برای جلوگیری از مرگ سكته 18 مرتبه ذكر « یا حیّ» و یا « الحیّ» خوانده شود.

5- برای شفای بیماری كه دیگر امیدی به شفای او به وسیله اطبا نیست، 1001 مرتبه ذكر « یا حیّ» كنار ظرف آب با قصد شفای بیمار گفته شود؛ سپس از آن آب به پیشانی و گونه های مریض مالیده و كمی هم به او بنوشانند.

6- جهت رفع اندوه دل در یك مجلس 1001 مرتبه « یا حیّ» خوانده شود.

7- برای طولانی شدن عمر اسم « حیّ» روی نگین انگشتری حك شود و همراه داشته باشد.

11- قیّوم ( همیشگی و پاینده)

اللهُ لا الهَ الاّ هُوَ الحَیُّ القَیُِومُ

ترجمه: الله، خدای یكتایی است كه جز او خدایی نیست و او زنده و پاینده است(25).

قیوم به وجودی اطلاق می شود كه قائم به ذات است. تمام موجودات حتی وجود مقدس حضرت مهدی(عج) قائم به غیر هستند ، اما ذات حضرت احدیت قائم به ذات است و قیومیت، منحصر به ذات اقدس احدیت می باشد.

خواص:

1- برای رفع مشكلی كه از هیچ طریق حل نشده 156 مرتبه ذكر « یا قیوم» خوانده شود.

2- برای رفع موانع دنیوی و اخروی 1001 مرتبه گفته شود: « یا حَیُّ یا قَیُّومُ یا لا اله الاّ اللهُ مُحمَّد رَسُولَ اللهِ عَلِیُّ وَلِیُّ اللهِ

3- برای جلوگیری از مشكلات، بر گفتن ذكر یا حَیُّ یا قَیّومُ به تعداد 19 مرتبه بعد از نمازهای واجب تاكید شده است.

12- علیّ( بلند مرتبه)

... وَ هُوَ العَلی العظیم

ترجمه: و او توانا و بالا و برتر و با عظمت است(26).

علی به كسی اطلاق می شود كه از نظر مرتبه و مقام از همه بالا و برتر است و در این مرتبه قاهر و محیط بر تمام ممكنات است.

خواص:

1- برای ادای دین و قرض و جلوگیری از فقر 110 مرتبه « یا علیّ » خوانده شود.

2- برای رفع بیماری وسواس، دست را روی سینه كشیده و بگوید: « بَسمِ اللهِ وَ بِاللهِ محمّد رَسُولُ اللهِ لاحَولَ وَ لاقُوَّةَ الاّ بِاللهِ العَلِیِّ العَظیمَ امحِ عنِّی ما أجِدُ ( این عمل را 3 بار تكرار نماید.)

3- برای غنی شدن از نظر مادی برای همیشه اسم « علی » روی نگین انگشتری حك شود و همراه داشته باشد.

13- عظیم ( بسیار بزرگ)

وَ هُوَ العَلِیُّ العَظیمُ

ترجمه : و اوست خدای بلند مرتبه با عظمت و بزرگ(27).

منظور از « عظیم» در معنی بزرگ، بزرگی نسب نیست، بلكه منظور، غیرقابل وصول و درك بودن است.

خواص:

1- برای نجات فوری از قرض سنگین 1002 مرتبه خوانده شود: سُبحانَ اللهِ وَ بِحَمدِه ِ سُبحانَ الله العَظیمُ

2- برای وسعت رزق و روزی، 100 مرتبه گفته شود: سُبحانَ اللهِ وَ بِحَمدِهِ سُبحانَ اللهِ العَظیمُ

پاورقی:

1-بحارالانوار/ ج4 / ص 194/ روایت 2/ باب 3. ( بیان)

2 - بخشش فراگیر.

3 - نامیدن افراد به رحمان و رحیم و امثال آن محل اشكال است و ایراد دارد. اما نامیدن آنها به عبدالرحمان و عبدالرحیم و امثال آن نه تنها ایرادی ندارد كه پسندیده نیز می باشد.

4 - رحمان، نام خداوند بلند مرتبه است به اعتبار شامل بودن آن بر نامهای خداوند متعال كه آغازگه هستی و هستی بخش جملگی موجودات و ممكن الوجودهاست.

5 - و رحیم، نام خاصه خداوند است از جهت بارش كمالات خاص باطنی بر اهل ایمان واقعی.

6 - یعنی: تنها حقیقت مقام حضرت محمد(ع)، از جهت احراز مقام پیامبری كه رحمت عام و فراگیر خداوند است، مظهر حقیقی اسم رحمان است و نیز این مقام، به جهت شامل بودن مقام ولایت، كه مقام خاصه ای است، مظهر نام رحیم خداوند است و از جهت یكتا بودن و حاوی مقام ولایت و نبوت بودن، توأمان، مظهر اسم اعظم خدا كه واجد نامهای عامه و خاصه خداست، می باشد.

7- یعنی: حقیقت وجودی حضرت پیامبر در عوالم ربوبی.

8 - یعنی: كسانی كه در ایمان به باور حقیقی و اعتقاد واقعی دست یافته اند.

9 - بحارالانوار/ ج4/ ص 194/ روایت 2/ باب 3 ( بیان) .

10- احزاب/43.

11- فاتحه الكتاب/1.

12- جمعه/2.

13- یعنی اگر برای مقام ربوبیت خداوند، معتقد به وجود مظاهری در این عالم باشیم ...

14- فاتحة الكتاب/4.

15- خدمتگزاران و قراولان و پیشروان، كنایه از بزرگی و قدرتمندی.

16- اخلاص/ 1.

17- آنگاه كه بگوییم واحد( یكی)، پس از واحد می توان دو و سه و سایر اعداد را هم آورد و مقام و احدیت دارای مشابه است. واحدیت، ثنویت و ... اما آنگاه كه بگوییم احد( یكتا و بیچون)، دیگر برای وجود یكتا و بی مانند نمی توان و مثل و شبیه آورد. لذا مقام احدیت خداوند، شائبه هر گونه جزء و شبیه و قسم را دور می كند و ذات خدا را بی شریك و بی مانند می نمایاند.

18- اخلاص/ 2.

19- بحارالانوار/ ج3/ ص 223/ روایت 12/ باب 6.

20- بقره/ 19.

21- بقره/ 257.

22- عنی محبتی كه جلوه آن در راهنمایی ایشان توسط خداوند به واسطه دین الهی بروز می یابد.

23- بقره/ 255.

24- همیشه بوده و همواره خواهد بود.

25- بقره/ 255. یعنی تنها وجودی كه وجودش به خودش متكی است، خداوند است و وجود هر چیز جز ذات خداوند، متكی به اراده و وجود خداوند متعال است.

26- بقره /255.

27- بقره /255.

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.