نقالی مادر هنرهای نمایشی جهانیان است

كارگردان، تهیه كننده و نویسنده برنامه تلویزیونی "نقالی"، روایتگری را مادر هنرهای نمایشی در تمام فرهنگ های جهانیان دانست و گفت: تمام شیوه های این هنر در ایران و اقصی نقاط دنیا رو به نابودی است. 

"مهدی لطفی" هدف از ساخت برنامه "نقالی" را احیای آن بیان كرد و افزود: برنامه "نقالی" قصد دارد با حضور در یك برنامه تلویزیونی جایگاه نقالی را در نمایش های سنتی ایران به تصویر بكشد.

وی در ادامه اظهار داشت:‌ گزارش هایی از گوسان های پارتی (اسم قدیم نقالی) در دوره اشكانیان وجود دارد كه ثابت می كند كه روایتگری و قصه گویی قدمت چند هزار ساله در فرهنگ ایرانی دارد.

نویسنده و كارگردان "نقالی" یاد آور شد: امروزه در بخش های مختلف خراسان، عاشیق های آذربایجان، بختیاری و قشقایی هم به گونه ای نقالان فرهنگ قومی خود هستند. در مكتب تهران استاد مرشد "ولی الله ترابی" از آخرین بازماندگان اساتید بزرگ نقالی است كه ضرورت تهیه یك برنامه تلویزیونی برای زنده كردن نقالی و شاهنامه خوانی با حضور این استاد كاملا احساس می شود.

لطفی در پاسخ به این سوال كه چرا این برنامه در سفره خانه سنتی اجرا می شود، خاطر نشان كرد: در فرهنگ ایرانی چیزی به نام آمفی تئاتر وجود نداشته و هنرهای نمایشی – ایرانی معمولا در سفره خانه و قهوه خانه در تكیه گاه ها (تعزیه یا شبیه خوانی) و در میادین شهر اجرا می شد به همین دلیل در این برنامه قهوه خانه سنتی – ایرانی برای اجرای این برنامه انتخاب شده است.

وی ادامه داد: با توجه به اینكه به صورت مشخص و قطعی نقالی مربوط به دوره قاجار می شود در این برنامه سعی شده تا حال و هوای آن دوران بازسازی و به تصویر كشانده شود. ضمن اینكه در این قهوه خانه هیچ عنصر جدیدی به كار نرفته است. بازیگران و مجری برنامه لباس های سنتی بر تن دارند و فقط كارشناسان برنامه با لباس روز جلوی دروبین قرار می گیرند.

تهیه كننده این برنامه با اشاره اینكه این مجموعه در 26 قسمت 30 دقیقه ای تولید و هم اكنون از شبكه 7 سیما (شبكه آموزش) پخش می شود، یاد آور شد: آیتم های اصلی این برنامه اجرای نقالی توسط استاد مرشد ولی الله ترابی است كه با طرز بیان خاص، تكیه كلام ها، حركات، داستان های حماسی را به نمایش می گذارد.

وی اظهار داشت: از جمله قصه هایی كه در این برنامه به آنها پرداخته شده، می توان به جنگ رودابه و كك، تولد زال، تولد رستم و سهراب كشی را نام برد.

كارگردان برنامه "نقالی" اضافه كرد: یكی دیگر از رسم های قهوه خانه های سنتی و قدیمی ایران غزل خوانی بوده است كه در این برنامه هم سعی شده در كنار نقال از خوانندگان و نوازندگان موسیقی ردیف دستگاهی برای اجرای مقدمه استفاده شود.

لطفی در خصوص بخش های دیگر برنامه توضیح داد: در بخش هایی از برنامه به بحث و گفت و گو با اساتید و پژوهشگران در زمینه هنر نمایش های ایرانی چون ناصر بخت، اردشیر صالح پور و صادق عاشورپور هنر نقالی در ایران معرفی شود.

این تهیه كننده گفت: همچنین مجری، كارشناس و كارگردان هنری این برنامه بر عهده داود فتحعلی بیگی است كه به تازگی لقب آقای نمایش ایرانی را با حضور هنرمندان در تالار سنگلج گرفت.

وی افزود: یكی دیگر از آیتم های این برنامه نمونه ای از شاهنامه خوانی در منطقه لردگان بختیاری است.

لطفی در خصوص ساخت جدید این برنامه یادآور شد: در سری جدید این برنامه سعی شده تمام انواع روایتگری های ایران را در محل سفره خانه های قدیمی و سنتی اجرا شود.

این برنامه تلاشی است تا این شیوه كهن داستان سرایی كه دلیری و پاكی و جوانمردی را گسترش داده و نحوه روبه رو شدن با حوادث دشوار زندگی را به مردمان آموخت دوباره زنده شود تا از خطر فراموشی كامل نجات یابد.

منبع : ایرنا

تنظیم برای تبیان : مسعود عجمی