اقلیت شیعه و اكثریت سنّی
اگر شیعه حق است، چرا در اقلیّت می‌باشد و اكثریت، مذهب تسنّن را پذیرفته‌اند؟
پاسخ: هیچگاه اكثریت نشانه حقانیت و اقلیت نشانه خلاف آن نیست، در طول تبلیغ پیامبران، از زمان حضرت نوح(ع) تا عصر حضرت خاتم (ص) مؤمنان در اقلیّت بودند. قرآن آنگاه كه مبارزات پیگیر انبیا را یاد می‌كند، پیوسته تذكر می‌دهد: گروندگان و مؤمنان به آنان بسیار اندك بودند. درباره نوح كه نهصد و پنجاه سال 1 به تبلیغ پرداخت، می‌فرماید:
«وَ ما آمَنَ مَعَهُ إِلاّ قلیل»2؛ «جز اندكی به همراه او ایمان نیاوردند.»
در آیه دیگر می‌فرماید:
«وَقَلِیلٌ مِّنْ عِبَادِیَ الشَّكُورُ »3؛ «اندكی از بندگان من سپاسگزارند.»
قرآن درباره پیروی از اكثریت، به پیامبر هشدار می‌دهد و می‌فرماید:
«وَإِن تُطِعْ أَكْثَرَ مَن فِی الأَرْضِ یُضِلُّوكَ عَن سَبِیلِ اللّهِ »4؛ «اگر از اكثـریت مردم روی زمین پیروی كنـی، تو را از راه خدا گمراه می‌كنند.»
و باز به پیامبر یادآور می‌شود:
«وَ ما أَكْثَرُ النّاسِ وَ لَوْ حَرَصْتَ بِمُؤمِنین»5؛ «هر چند بكوشی، اكثریت مردم ایمان نمی‌آورند.»
بزرگترین جمعیت‌ها در جهان از آنِ كشورهایی چون چین با حدود یك میلیارد و سیصد میلیون نفر و هند با بیش از یك میلیارد نفر جمعیت است كه اكثریت مردم آنها را مادی‌گرایان و بت‌پرست‌ها تشكیل می‌دهند. اگر مجموع جمعیت مسلمانان را كه یك میلیارد و سیصد میلیون تخمین زده می‌شود نسبت به جمعیت 6میلیاردی كره زمین، بسنجیم، از اكثریت برخوردار نیستند.
امیرمؤمنان علی بن ابی طالب (علیه‌السلام) در یكی از سخنان حكیمانه خود، درباره شناخت حق و باطل، بیانی دارد كه یادآور می‌شویم:
در جنگ جمل مردی از امیرمؤمنان سؤال كرد: آیا با طلحه و زبیر نبرد می‌كنی، در حالی كه آنان از برجسته‌ترین اصحاب پیامبرند؟
امام در پاسخ فرمود: تو در اشتباهی. عظمت و بزرگی اشخاص، نشانه حق و باطل نیست، حق را بشناس تا اهل آن را بشناسی؛ و باطل را بشناس، آنگاه اهل آن را خواهی شناخت.»6
گذشته از این، شیعه هر چند نسبت به جمعیت كل مسلمانان، در اقلیّت است، ولی برای خود، جمعیت عظیمی را در جهان تشكیل می‌دهند و لذا در غالب نقاط جهان حضور مؤثر دارند. علاوه بر كشورهای ایران و عراق و آذربایجان و بحرین و لبنان كه اكثریت آنها را شیعیان تشكیل می‌دهند، در تمام كشورهای اسلامی، اقلیت قابل ملاحظه‌ای از شیعیان وجود دارد كه برای خود مساجد، مؤسسات، مدارس و برنامه‌های فرهنگی دارند.
اصولاً باید توجه كرد كه شیعه به عنوان اپوزیسیون و مخالف نظام حاكم شناخته می‌شد و نظام‌های سیاسی برای سركوب بلكه ریشه‌كن كردن آنها، به آنان لقب «روافض» داده بودند. به عنوان نمونه، سلطان محمود غزنوی پس از تسلط بر شرق خراسان، به ریشه‌كن كردن دو گروه، یكی شیعه و دیگری معتزله همت گمارد، چندان كه آثار علمی و كتابخانه‌های آنان را از بین برد تا اثری از تشیع و معتزله باقی نماند. او پیوسته اهل حدیث و كرامیه را تقویت می‌كرد، و شیعه و معتزله را دشمن اصلی خود می‌دانست.7
صلاح الدین ایوبی، پس از خیانت به فاطمیان، تصمیم بر قتل عام شیعه گرفت و گروه بی‌شماری از آنان را كشت.8
در دوران حكومت عثمانی، در زمان سلطان سلیم به خاطر فتوای یك فقیه حنفی به نام نوح، 40000 شیعه در تركیه فعلی سر بریده شدند.9
در دوران حكومت جزّار در لبنان، در جبل عامل حمام خون به راه افتاد و نسل‌كشی شیعه صورت گرفت، به گونه‌ای كه كتاب‌های آنان مدت‌ها به جای هیزم در تنور نانوایان می‌سوخت.10
با توجه به این كشتارهای دسته‌جمعی، بقای شیعه در جهان، آن هم با یك فرهنگ قوی و جامع و داشتن علما و دانشمندان مبرز در تمام رشته‌های اسلامی و علمی، یكی از معجزات الهی است كه در پرتو عنایتش، مظهر اسلام راستین بدون تحریف تا قرن پانزدهم به جای مانده و خوشبختانه روز به روز نور آن، راه گروه بیشتری از انسان‌ها را روشن نموده و پرده‌های جهل و تعصب را از چهره تاریخ كنار می‌زند.
نویسنده : حضرت آیت الله سبحانی
هدهدی، گروه دین و اندیشه تبیان
[1] . «فَلَبِثَ فِیهِمْ أَلْفَ سَنَة إِلاّ خَمْسِینَ عامّا» (عنكبوت/14).
[2] . هود/40.
[3] . سبأ/13.
[4] . انعام/116.
[5] . یوسف/103.
[6] . إنّك لرجل ملبوس علیك.... جاذبه و دافعه امام علی به نقل از كتاب علی و بنوه از دكتر طه حسین.
[7] . یكی از مردم خراسان موسوم به عبداللّه بن كرام به زهد ریایی و حیله و تزویر،جمعی كثیر را تابع مذهب خود گردانید كه از جمله اتباع او یكی سلطان محمود بود كه بلای عظیمی برای شیعه و اهل كلام شد (یادداشت‌های قزوینی، حواشی، ج7، ص 60) به نقل از لغت‌نامه دهخدا.
[8] . اعیان الشیعه، ج3، ص 30، مظفر، تاریخ الشیعه، ص 192.
[9] . البلاد العربیه والدولة العثمانیه، حصری، ص 40، چاپ :36م; اعیان الشیعة، ج1، ص30ـ 13 (او به جای 40000، عدد 70000 را آورده است; شرف الدین عاملی، الفصول المهمه، ص 140، چاپ نجف.
[10] . دائرة المعارف اللبنانیه، فؤاد البستانی، در شرح حال ابراهیم یحیی.
