خبری تکان دهنده

چنانکه ابن عباس و سدى نقل کردند : چون آیه : “انك میت و انهم میتون :” (1) تو خواهى مرد و آنان نیز مى میرند”، نازل گردید، پیامبر(ص ) فرمود: “اى كاش مى دانستم مرگ من چه موقع خواهد بود؟” پس از آن سوره (نصر) نازل گردید، پس از نزول سوره نصر، پیامبر (صلى الله علیه و آله ) در نماز، بین تكبیر و قرائت ، سكوت مى كرد و مى فرمود: “ سبحان الله و بحمده استغفر الله و اتوب الیه ،” از پیامبر (صلى الله علیه و آله ) علت آن را سؤ ال كردند؟ فرمود: “خبر مرگ مرا دادند” پس از آن گریه شدیدى كرد، عرض شد: اى رسول خدا (صلى الله علیه و آله )، آیا بخاطر مرگ گریه مى كنى ؟ در حالى كه خداوند گناهان گذشته و آینده تو را آمرزیده است ؟ پیامبر (صلى الله علیه و آله ) فرمود: “پس ترس انتقال به آخرت ، تنگناى قبر، تاریكى لحد و ترسهاى فراوان قیامت چه مى شود؟” و بعد از نزول سوره یاد شده به مدت یكسال زنده ماند.

اسباب نزول از واحدى : عكرمة از ابن عباس روایت نموده گوید: چون رسول خدا (صلى الله علیه و آله ) از جنگ حنین فراغت جست ، و سوره فتح نازل گردید، فرمود: اى على و اى فاطمه : “ اذا جا نصرالله و الفتح ،” و تا آخر سوره را قرائت فرمود.(2) (اشاره به نزدیكى ایام رحلت پیامبر).

در مجمع از مقاتل نقل شده که : چون سوره نصر نازل گردید، پیامبر (صلى الله علیه و آله ) آن را براى اصحاب خود قرائت نمود، اصحاب شادمان شدند و به یكدیگر بشارت دادند، عباس عموى پیامبر (صلى الله علیه و آله ) نیز این خبر را دریافت نمود و گریه كرد، پیامبر (صلى الله علیه و آله ) فرمود: چه چیز تو را به گریه آورد؟ عرضه داشت : گمان دارم ، این سوره حامل پیام رحلت است ؟ پیامبر (صلى الله علیه و آله ) فرمود: آنچنان است كه مى گوئى .

و نیز از ام سلمة آمده است : رسول خدا (صلى الله علیه و آله ) در این اواخر، نمى نشست و برنمى خاست ، و رفت و آمد نمى كرد، مگر اینكه مى فرمود: “ سبحان الله و بحمده استغفر الله و اتوب الیه ،” پس از آن سوره نصر را قرائت مى كرد.

مرحوم علامه طباطبائى گوید: در این معنا با اختلافاتى اندك در گفته رسول خدا (صلى الله علیه و آله )، روایات بسیارى آمده است و در این كه چگونه این سوره دلالت دارد بر فرارسیدن ایام رحلت ، گوید: مضمون آیه دلالت دارد بر فراغ پیامبر (صلى الله علیه و آله ) از تلاش و مجاهدت ، و پایان یافتن و تمامیت ماءموریت او، و پس از اتمام ماءموریت هنگام زوال فرا مى رسد.(3)

__________________

1- سوره زمره آیه 30.

2- مناقب ابن شهر اشرب ج - 1 - ص 234.

3- تفسیر المیزان ج 20 ص 378.

منبع: سیاهترین هفته تاریخ، على محدث (بندرریگى )