دعوای موجر و مستاجر ممنوع!

در محاکم دادگستری یکی از بیشترین دعاوی که به چشم می خورد دعوای بین مالک و مستاجر است .اگر هر یك از آنان از حقوق و تعهدات قانونی و قراردادهای خود آگاهی داشته باشند، از بروز مشكلات عدیده‌ای جلوگیری خواهد شد.

آگاهی از این حقوق و تعهدات و پیشگیری از وقوع اختلافات بیشتر، بهانه ای برای نوشتن این مطلب حقوقی شد.

در عقد اجاره با واژه هایی چون عین مستاجره- موجر و مستاجر – اجاره بها مواجه می شویم که معنای آنها برای همه ما روشن نیست همچنین عقد اجاره دارای شرایطی است که به اختصار و به زبانی ساده آنها را برای شما عزیزان بیان می کنیم:

 عقد اجاره: طبق قانون، «اجاره عقدی است كه به موجب آن مستاجر در برابر مالی كه به موجر می‌پردازد، برای مدت معین مالك منافع عین مستاجره می‌شود.» بنابراین تعریف، با انعقاد عقد اجاره مستاجر حق خواهد داشت تا از عین مستاجره استفاده كرده و اجاره بهای آن را به موجر پرداخت نماید. پس از پایان مدت اجاره، مستاجر، عین مستاجره را به موجر برگردانده و حقوق و تعهدات طرفین نسبت به یكدیگر خاتمه می‌یابد.

عین مستاجره: منظور از عین مستاجره، مالی است كه به اجاره واگذار می‌شود. عین مال ممكن است خانه، باغ، اتومبیل، درختان یك مزرعه یا هر مال دیگری باشد كه مستاجر از آن استفاده كرده و پس از پایان مدت اجاره، به موجر برگرداند. برای مثال، موجر اتومبیل خود را به مستاجر اجاره می‌دهد تا مستاجر بتواند از آن استفاده كرده و سپس اتومبیل را به موجر بازگرداند.

موجر: شخصی كه مالش را برای مدت معین به دیگری اجاره می‌دهد، موجر نامیده می‌شود. موجر مكلف است تا عین مستاجره را در اختیار مستاجر قرار دهد تا مستاجر بتواند از آن استفاده مطلوب نماید. همچنین، در صورتی كه عین مستاجره نیازمند تعمیرات و اصلاحاتی گردد موجر مكلف است تا این تعمیرات را به هزینه خود انجام دهد.

مستاجر: شخصی كه از منافع عین مستاجره استفاده می‌نماید، مستاجر نامیده می‌شود. مستاجر مكلف است تا شخصا از عین مستاجره استفاده نموده و تنها در صورتی كه موجر راضی باشد، مستاجر می‌تواند عین مستاجره را به دیگری واگذار نماید. همچنین، مستاجر باید اجاره‌بها را در موعد مقرر به موجر پرداخت كرده و هیچ‌گونه خرابی در عین مستاجره ایجاد نكند.

 اجاره بها: در عقد اجاره، مستاجر مكلف است اجاره بها به موجر پرداخت نماید. مبلغ این اجاره بها با توافق طرفین تعیین می‌شود و با شروع عقد اجاره، مستاجر متعهد خواهد بود، این مبلغ را به روشی كه با موجر توافق كرده است، پرداخت نماید. استفاده یا عدم استفاده از عین مستاجره تاثیری در تعهد مستاجر به پرداخت اجاره بها نخواهد داشت، برای مثال، در صورتی كه اتومبیلی به اجاره داده شود ولی مستاجر به دلیل شكستگی پا نتواند از آن استفاده نماید، وی همچنان متعهد است اجاره بها را پرداخت نماید.

شرایط عقد اجاره: موجر باید عین مستاجره را به نحوی به مستاجره تحویل دهد تا مستاجر بتواند از عین مستاجره استفاده نماید، برای مثال، در صورتی كه عین مستاجره یك خانه باشد، موجر باید خانه را تخلیه نموده و كلید آن را به مستاجر تحویل دهد.

همچنین عین مستاجره باید از اموالی باشد كه استفاده از آن موجب تلف آن نشود و مستاجر قادر باشد پس از پایان مدت اجاره عین مستاجره را به موجر تحویل دهد. برای مثال، موجر و مستاجر نمی‌توانند توافق كنند تا موجر 10 كیلو میوه به مستاجر اجاره دهد تا مستاجر از آنها استفاده نماید، ولی اجاره میوه‌ها به منظور نمایش‌ آنها در یك برنامه تئاتر صحیح است.

مستاجر نیز متعهد است تا از عین مستاجره، استفاده متعارف و منطقی نماید برای مثال در صورتی كه ملكی برای سكونت به اجاره واگذار شود، مستاجر نمی‌تواند آن را به آرایشگاه یا خیاطی تبدیل كند، بلكه وی متعهد است تا تنها در آن ملك سكونت نماید.

آگاهی از حقوق و تعهدات موجر و مستاجر، موجب می‌شود تا اختلافات كمتر شده و موجرین و مستاجرین به حقوق خود قانع بوده و تعهدات خود را نیز به موقع اجرا نمایند.

گروه جامعه و سیاست