نکته های لوله مقوایی

مغز شما تصاویر ارسالی توسط چشم ها را به نحو حیرت آوری ترکیب می کند. ما دو چشم داریم، ولی تنها یک تصویر از دنیای اطراف مان می بینیم. اگر چشمان ما تصاویر ناسازگاری را دریافت نمایند، مغز چه می کند؟ آیا گیرنده های چشمی مستقل از هم اثر می کنند؟ یا عمل کرد هر یک بر دیگری تأثیر گذار است؟ با نگاه کردن با درون یک لوله که از لوله کردن کاغذ درست شده؛ می توانیم تحقیق کنیم که چگونه دریافتی های دو چشم بر همدیگر تأثیر می گذارند.

در مطلب زیر شما می توانید با انجام چند آزمایش ساده، ارتباط بین مغز و چشم ها را در ایجاد یک تصویر از دنیای اطراف بررسی کنید.

* یک صفحه سفید، دیوار سفید یا کاغذ سفید

* تعداد زیادی کاغذ سفید، مانند کاغذ تایپ یا کاغذ عکاسی

* نوارچسب شفاف

3 عدد از این کاغذ ها را لوله می کنیم طوری که لوله هایی به طول 28 سانتی متر و قطر 1.3 سانتی متر تشکیل شود. با نوارچسب جلوی باز شدن لوله ها را بگیرید. یکی از لوله ها را طوری له کنید که سطح مقطع آن به شکلی کاملاً تخم مرغی در بیاید. یکی از کاغذ ها را به شکل نواری که 6.4 سانتی متر عرض و 28 سانتی متر طول

دارد ببرید. این نوار را هم به شکل لوله ای به قطر 1.3 سانتی متر و طول 28 سانتی متر در بیاورید.

با این لوله ها، می توانیم آزمایش های متفاوتی را انجام دهیم که هرکدام روشی دارند. هر 4 مورد را امتحان کنید:

1- سوراخی در دست شما:

یکی از لوله ها را در دست راست خود بگیرید. آن را روی چشم راست خود بگذارید و درحالی که هر دو چشمتان باز است، نگاه کنید. حالا دست چپتان را باز کنید و کنار لوله در حدود دو سوم فاصله لوله قرار دهید. به نظر می رسد کف دستتان سوراخ شده است! یکی از چشم ها دست را می بیند و دیگری سوراخ را. مغز و چشم ها با همکاری هم این دو تصویر را روی هم می اندازند و دست سوراخ دار را پدید می آورند.

2- روی هم افتادن خال ها:

دو لوله بردارید و روی چشمانتان بگذارید و از توی آن ها به دیوار یا صفحه سفیدی نگاه کنید. یکی از چشمانتان را ببندید و بعد آن را باز کرده و دیگری را ببندید. آیا روشنی نقطه ای که می بینید تغییر می کند؟ حالا لوله ها را تکان دهید تا دو نقطه ای که می بینید یکی شود. آیا این نقطه از هر دو نقطه ی قبلی روشن تر است؟ وقتی دو نقطه را تا حدی روی هم می اندازید، مغز نتیجه می گیرد که جمع دو روشنی باید بیش از یکی باشد و آن را روشن تر تصور می کند. اما وقتی آن ها را کاملا روی هم می اندازید، مغز یکی از آن ها را نادیده می گیرد.

3- دایره ای ها و تخم مرغی ها:

یک لوله معمولی و یک لوله ته صاف شده بردارید و روی چشمانتان بگذارید و به یک صفحه سفید نگاه کنید. تصویر دو لوله را روی هم بیندازید. آیا تصویر یک دایره است یا یک بیضی؟ جای لوله ها را عوض کنید. حالا شکل نقطه ای که می بینید چطور است؟ مغز و چشمان شما در یکی کردن تصاویر به مشکل بر می خورند. معمولا یکی از چشم های هر فرد قوی تر از آن یکی است. مغز در این موارد اغلب فقط به تصویری که از چشم غالب می رسد، توجه می کند. البته بعضی از مردم هم چشم غالب ندارند. تصاویر در مغز آن ها روی هم می افتند. بهترین بازیکنان بیس بال اغلب همین طور هستند.

4- بازدارندگی جانبی:

 در حالی که هر دو چشمتان باز است به یک دیوار یا صفحه سفید نگاه کنید. دقت کنید که نقطه ای که به آن نگاه می کنید، روشن تر از دیواره های لوله به نظر می آید. این کار را با لوله ای که از کاغذ نازک تری ساخته اید هم انجام دهید. آیا نقطه روشن تر می شود یا تاریک تر؟ هنگامی که به گیرنده های چشم شما نور می رسد، پیامی به مغزتان ارسال می کنند. این گیرنده به گیرنده های اطافش هم پیامی می فرستد تا به آن ها بگوید حساسیتشان نسبت به نور را کمتر کنند.

وقتی بدون لوله به صفحه سفید نگاه می کنید، آن را به طور یکنواختی سفید می بینید چون گیرنده ها به یکسان تحریک شده اند. اما وقتی از توی لوله نگاه می کنید، دیواره ها تاریک تر به نظر می ایند زیرا گیرنده های مرکز شبکیه شما از گیرنده های واقع در کناره لوله فرمان حساسیت کمتر را دریافت نکرده اند. دیواره های کاغذ نازک تر نور بیشتری از خودشان رد می کنند و گیرنده های مرکزی را از حساسیت باز می دارند. پس نقطه ی دیدتان تاریک تر می شود. به این پدیده بازدارندگی جانبی می گویند.

مترجم : پویا قسوره

گروه مدرسه اینترنتی سایت تبیان-تنظیم: سمیرا بادامستانی