مراقبه مراقبه مراقبه
فرازهايي که مطالعه مي‌کنيد برگرفته از درس اخلاق بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران٬ امام خميني رحمة الله عليه است:
دست، گوش، و ساير اعضا و جوارح، را تحت اراده خود درآوريد. اعمال و اقوال خود را مراقبت نماييد، شايد همين عمل شايسته موجب گردد كه خداوند تبارك و تعالى به شما توجه فرموده توفيق عنايت كند و پس از سپرى شدن شهر صيام كه شياطين از زنجير رها مىگردند شما اصلاح شده باشيد و ديگر فريب شيطان را نخوريد و مهذب گرديد.
باز تكرار مىكنم تصميم بگيريد در اين سى روز ماه مبارك رمضان مراقب زبان، چشم، گوش، و همه اعضا و جوارح خود باشيد، و دايما متوجه باشيد اين عملى كه مىخواهيد انجام دهيد، اين سخنى كه مىخواهيد بر زبان آوريد، اين مطلبى كه داريد استماع مىكنيد، از نظر شرع چه حكمى دارد؟ اين آداب اولى و ظاهرى صوم است اقلا به اين آداب ظاهرى صوم پابند باشيد. اگر ديديد كسى مىخواهد غيبت كند، جلوگيرى كنيد و به او بگوييد ما متعهد شدهايم كه در اين سى روز رمضان از امور محرمه خود دارى ورزيم. و اگر نمىتوانيد او را از غيبت باز داريد، از آن مجلس خارج شويد ننشينيد و گوش كنيد. مسلمين بايد از شما در امان باشند. كسى كه ديگر مسلمانان از دست و زبان و چشم او در امان نباشند، در حقيقت مسلمان نيست (1) مسلمان ظاهرى و صورى مىباشدلا اله الا اللّهصورى گفته است.
اگر، خداى نخواسته، خواستيد به كسى جسارت كنيد، اهانت نماييد، مرتكب غيبت شويد، بدانيد كه در محضر ربوبى هستيد مهمان خداى متعال مىباشيد، و در حضور حق تعالى به بندگان او اسائه ادب مىكنيد و اهانت به بنده خدا اهانت به خداست. اينان بندگان خدا هستند خصوصا اگر اهل علم بوده در صراط علم و تقوى باشند. گاهى مىبينى كه انسان به واسطه اين امور به جايى مىرسد كه در وقت مرگ خدا را تكذيب مىكند آيات الهى را منكر مىگردد: ثُمَّ كانَ عاقبةُ الّذين اساؤا السّواى أن كَذَّبوا بآياتِ اللَّه و كانوا بها يَسْتَهْزِؤن(2)
اين امور بتدريج واقع مىشود. امروز يك نظر غير صحيح، فردا يك كلمه غيبت، و روز ديگر اهانتى به مسلمان و... كم كم اين معاصى در قلب انباشته مىگردد، و قلب را سياه كرده انسان را از معرفة اللّه باز مىدارد تا به آنجا مىرسد كه همه چيز را انكار كرده حقايق را تكذيب مىنمايد.
طبق بعضى آيات، به تفسير برخى از روايات، اعمال انسان به رسول خدا (ص) و ائمه طاهرين (ع) عرضه مىشود (3) و از نظر مبارك آنان مىگذرد.
[ أبو بصير از امام صادق (ع) روايت كرده كه فرمود:تعرض الأعمال على رسول اللّه، صلّى اللّه عليه و آله، أعمال كلّ صباح أبرارها و فجّارها فاحذروها. و هو قول اللّه تعالى.«إعْمَلُوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ» (اعمال بندگان، نيكوكار و بدكار، در هر بامداد بر رسول خدا (ص) عرضه مىشود. پس بر حذر باشيد.اين است معناي قول خداوند که :«إعْمَلُوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ»]
وقتى كه آن حضرت به اعمال شما نظر كنند و ببينند كه از خطا و گناه انباشته است، چه قدر ناراحت و متأثر مىگردند؟ نخواهيد كه رسول خدا ناراحت و متأثر شوند. راضى نشويد كه قلب مبارك آن حضرت شكسته و محزون گردد. وقتى آن حضرت مشاهده كند كه صفحه اعمال شما مملو از غيبت و تهمت و بدگويى نسبت به مسلمان مىباشد و تمام توجه شما هم به دنيا و ماديت است و قلوب شما از بغض، حسد، كينه و بدبينى به يكديگر لبريز شده، ممكن است در حضور خداى تبارك و تعالى و ملائكة اللّه خجل گردد كه امت و پيروان او نسبت به نعم الهى ناسپاس بوده و اين گونه افسار گسيخته و بىپروا به امانات خداوند تبارك و تعالى خيانت مىكنند.
فردى كه به انسان مربوط است، اگر چه نوكر انسان باشد، اگر خلافى مرتكب شد، مايه خجلت انسان مىگردد. شما مربوط به رسول اللّه (ص) هستيد، شما با ورود به حوزههاى علميه خود را به فقه اسلام، رسول اكرم، و قرآن كريم مرتبط ساختهايد، اگر عمل زشتى مرتكب شديد، به آن حضرت برمىخورد، بر ايشان گران مىآيد ممكن است خداى نخواسته شما را نفرين كند. راضى نشويد كه رسول خدا (ص) و ائمه اطهار، عليهم السّلام، نگران و محزون گردند. (4)
منابع:
(1). (امام باقر (ع) از پيغمبر خدا (ص) نقل كرد كه فرمود: «آيا شما را از مؤمن خبر ندهم؟ مؤمن كسى است كه مؤمنان او را بر جان و مال خود امين قرار دهند. آيا شما را از مسلمان خبر ندهم؟ مسلمان كسى است كه مسلمانان از زبان و دست او در امان باشند.) «اصول» كافى، ج 3، ص 331، «كتاب ايمان و كفر»، «المؤمن و علاماته و صفاته»، حديث 19.
(2). «سپس سرانجام كار آنان كه كردار زشت مرتكب شدند اين شد كه آيات خدا را تكذيب كردند و بر آن فسوس كردند.» (روم - 10).
(3). چنانكه آيه 105 سوره «توبه» اشاره دارد:وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ سَتُرَدُّونَ إلى عالِمِ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (توبه٬ 105) (و اى پيغمبر بگو [هر چه مىخواهيد] انجام دهيد. خدا و رسول خدا و مؤمنين اعمال شما را مىبينند و به زودى برگردانده مىشويد به سوى خداى داناى پنهان و آشكار، پس خبر دهد شما را به آنچه مىكرديد.)
( 4 ) جهاد اکبر ٬ ص41.
تهيه و فرآوري: محمد حسين امين٬ گروه حوزه علميه تبيان
