اولویت های علم اصول از نظر رییس دستگاه قضا
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله صادق آملی لاریجانی، رییس قوه‌ی قضاییه، عصر روز پنج شنبه 15 اسفند 1392، با حضور در مجمع عمومی انجمن اصول فقهِ حوزه علمیه، تشکیل انجمن های علمی را حرکتی خوب و بابرکت در حوزه دانست که پیگیری و رشد آن می تواند به غنای علمی منجر شود.
وی علم اصول را یکی از مهمترین ابزار استنباط دانست و گفت: توسعه‌ی علم اصول به فراتر از استنباط احکام شرعی و ورود آن به علوم دیگر مانند تفسیر، اعتقادات و اخلاقیات از مباحث مهمی است که برخی درباره‌ی آن شبهه کرده اند لکن آیت الله خویی از راه صحت اسناد به این شبهه پاسخ داده است.
رییس دستگاه قضا با اشاره به این که اصول فقه یک دانش زنده است اظهار داشت: امروز در کشورهای غربی، دانشمندان در مباحثی مانند فلسفه‌ی زبان بحث های خیلی جدی مطرح می کنند، که وقتی آنها را با مباحث اصولی علما مقایسه می کنیم، می بینیم علمای ما با وجود همه‌ی مشکلات و محدودیت ها آثار و نظراتی ارائه کرده اند که پس از 60 سال تازه در غرب به آنها رسیده اند.
وی ادامه داد: مثلا در غرب یک اندیشمند دو سال درباره‌ی جمله‌ی شرطیه مطالعه می کند و پس از تدریس و استفاده از فرصت های مطالعاتی، در نهایت یک اثر را منتشر می کند. ولی [عالمی] مانند مرحوم اصفهانی با وجود همه‌ی مشکلات و مشغله هایی که داشته در مدت اندکی مباحث بسیار قوی در ابواب مختلف اصول مطرح کرده است.
آیت الله آملی لاریجانی بیان داشت: برخی آثار اصولی نوشته شده‌ی علما حتی تاکنون منتشر هم نشده است مثلا مرحوم احمد نراقی شرحی بر تجرید الاصول پدرش نوشته که تاکنون منتشر نشده و در کنگره‌ی احیای آثار نراقیین هم منتشر نشد. حتی اگر مسلکمان این باشد که نیازی به توسعه‌ی علم اصول نداریم، لااقل باید چند نسخه از چنین کتبی منتشر و در اختیار محققان قرار دهیم.
وی اظهار داشت: برخی از مباحث اصولی نیاز به برجسته کردن دارد، چرا که در تار و پودِ همه‌ی مسائل داخل می شود و در همه جای اصول با آن سر و کار داریم، مثل ماهیتِ حکم. مثلا مرحوم علامه معتقد است که هیچ یک از اجزای حکم که ابراز الارادة است اعتباری نیست و برای این سخنش دلایل بسیار دقیقی دارد در حالی که مرحوم خویی همه اجزایش را اعتباری می داند.
آیت الله آملی لاریجانی در ادامه، به بحث اعتباریات و مقدمه‌ی واجب در اصول اشاره کرد و گفت: مباحثی مانند ساختار، موضوع، غرض و حد و حدود علم اصول که در برخی مسائل علم اصول موثر است نیز باید مورد بررسی و مداقّه قرار گیرد.
وی بیان داشت: باید بین تدریس، پژوهش و کتابت در علم اصول تفاوت قائل شد. در مرحله‌ی تدریس، شاید قائل به مختصرگویی باشیم ولی در تحقیق و پژوهش نباید متوقف شویم و به حد مشخصی اکتفا کنیم، چرا که تورم، غیر از فربهی است. باید از تورم علم اصول جلوگیری کرد اما این منافاتی با فربه شدن آن ندارد. بحث فنی علمی این است که در سیر رشد علمی باید فکر روی فکر بیاید.
رییس دستگاه قضا در پایان گفت: در عالَم پژوهش باید توسعه داد ولی در عین حال می توان کار را تقسیم کرد و هر بخشی از آن را یک نفر از اساتید بر عهده بگیرد و نتیجه‌ی کار را در اختیار دیگران قرار دهد. به هر حال باید از خوان گسترده ای که علما برای ما گذاشته اند استفاده کنیم.
تنظیم: محسن تهرانی - گروه حوزه علمیه تبیان
منبع: خبرگزاری رسا
